درحالی که رهبر جمهوری اسلامی بر اساس برنامه ریزی های اعلام شده برای برگزاری نماز عید فطر، شنبه شب اعلام کرد که هلال ماه شوال رویت شده است، مراجع تقلید شیعه روز یکشنبه را روز سی ام ماه رمضان اعلام کرده و به اظهارات او توجهی نکردند.
برهمین اساس از آنجا که دولت روز یکشنبه را تعطیل رسمی و به گفته ی آقای خامنه ای عید فطر اعلام کرده بود بیشتر مردم کشور روز یکشنبه را نیز همچون روزهای پیش از آن در ماه رمضان خود را مقید به رعایت آیین ویژه این ماه دانسته و روزه نگاه داشتند.
در این باره اکثر مراجع تقلید شیعه در قم و سایر نقاط کشور (آیات عظام منتظری، موسوی اردبیلی، صانعی، صافی گلپایگانی، بیات زنجانی، جوادی آملی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شیرازی، دستغیب، علی صافی گلپایگانی، وحید خراسانی و…) اعلام کردند که حلول ماه شوال برای ایشان اثبات نشده است، وهمچنین آیت الله سیستانی در عراق و آیت الله اسحاق فیاض در افغانستان از مراجع تقلید شیعیان این کشورهای همسایه ایران نیز روزیکشنبه با عدم اعلام عید فطر با مراجع تقلید شیعه در ایران هم نظر شدند.
رویت هلال ماه با تلسکوپ
دست اندرکاران وبسایت آیت الله خامنه ای همزمان با اعلام خبر عید فطر از سوی او در شامگاه شنبه، فیلمی را در وبسایت او برای نمایش ماه شوال در دسترس کاربران قرار دادند که برخی معتقدند متعلق به سال 85 است.
رهبری نظام اسلامی درحالی برخلاف مراجع تقلید شیعه روز یکشنبه را عید فطر اعلام کرد که پیش از این اعلام نظر او برخی از اعضای ستاد استهلال که به دستور او چند سالی است راه اندازی شده اعلام کرده بودند که “اگر قرار بود ماه رؤیت شود باید تا یک ساعت قبل از غروب خورشید روز شنبه رؤیت میشد.”
حتا در همین باره وبسایت اینترنتی و تخصصی “آسمان شب ایران” که یکی از مراجع معتبر نجومی کشور به شمار می رود طی گزارشی نقشه بین المللی رویت پذیری هلال ماه شوال در شامگاه شنبه را منتشر کرد که در این نقشه ایران و اکثر نواحی شمالی کره زمین جزو مناطقی به شمار می رفتند که هلال ماه در شامگاه روز شنبه در آسمان آنها تشکیل نشده بود.
با این حال آیت الله خامنه ای که پیش از این در یکی از فتواهایش اعلام کرده بود که “ما دستگاهی لازم داریم برای این که در همه ماه ها آدم های متخصص٬ با دستگاه های فنی و چشم های مسلح٬در مظان پیدا کردن ماه بروند جستجو کنند و پیدا نمایند و به ما بگویند ما هم به مردم بگوییم که اول ماه٬کدام روز است” و درحالی که حتی با تلسکوپ هم ماه شوال دیده نمی شد با توجه به برنامه ریزی های انجام شده برای اقامه نماز عید فطر اعلام عید کرد.
مرجع تقلید مشکوک
موضوع اختلاف نظر اکثر مراجع تقلید شیعه در ایران با آیت الله خامنه ای درحالی است که بحث مرجع تقلید بودن او نیز از ابتدا محل تردید بوده است. چرا که او در زمانی که از سوی مجلس خبرگان به رهبری جمهوری اسلامی انتخاب شد، شرایط مرجعیت را طی نکرده بود و شورای بازنگری قانون اساسی در زمان انتخابش قانون عدم لزوم مرجع تقلید بودن رهبری را به تصویب نرسانده بود.
آیت الله منتظری که از اساتید آیت الله خامنه ای نیز بوده است در کتاب خاطراتش درباره چگونه مرجع شدن آیت الله خامنه ای با اشاره به فشارهای سپاه و نیروهای اطلاعاتی به مراجع تقلید و جمعی از جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نوشته: “پس از رحلت آیت الله اراکی برخی از مسئولین از تهران به منزل آقای حاج سید مهدی روحانی آمدند و اصرار داشته اند که جامعه مدرسین آقای خامنه ای را به عنوان مرجع تقلید معرفی کنند، و از طرف دیگر جمع زیادی از طلاب جوان و بچه ها و گروههای فشار را در خیابان بیمارستان در کنار دفتر جامعه مدرسین جمع کردند و آنان با شعار و فشار از جامعه مدرسین همین امر را میخواستند؛ و چند نفر از جامعه مدرسین که در تهران بودند به همین منظور فورا خودشان را به قم رساندند. با این همه مقدمات و برنامه ریزیها هفت نفر از جامعه [مدرسین] حاضر شدند ایشان را در عداد مراجع ذکر کنند و بر این اساس ایشان و شش نفر دیگر به عنوان مرجع معرفی و اعلام شد، در صورتی که معمولا پس از رحلت هر مرجع از ناحیه علما و بزرگان یک نفر شاخص معرفی میشود تا مردم از تحیر خارج شوند.”
این مرجع تقلید شیعه که روزگاری خود قائم مقام رهبری ایران بوده در ادامه این موضوع با اشاره به مخالفت اعضای جامعه مدرسین با مرجع تقلید معرفی کردن آقای خامنه ای یادآور شده: “ “بالاخره با این وضع غیر عادی و با فشاری که ما در قم ناظر بودیم مرجعیت شیعه را فدای اغراض سیاسی کردند و ملت را به اشتباه انداختند. و پس از این اعمال، برخی از افراد سپاه و اطلاعات در بلاد مختلف به اهل علم و مبلغین فشار میآوردند که باید ایشان را به عنوان مرجع معرفی کنید و از ایشان مساله بگویید و از بیان فتاوای جمعی از مراجع جلوگیری میکردند، و هر کس تخلف میکرد علیه او گزارش میدادند و او را گرفتار دادگاه ویژه میکردند.”
این درحالی است که برخی نیز معتقدند علاوه بر این که آیت الله خامنه ای شرایط مرجعیت را نداشته بلکه رساله ی که هم اکنون از وی موجود است نیزاشتراکات بیش از حدی با رساله آیت الله خمینی دارد و به نوعی حتی رونوشتی از رساله ایشان است.
با این حال اما آیت الله خامنه ای که خود را مرجع تقلید نیز می داند بخصوص درباره رویت هلال ماه معتقد است که ”اگر حاکم شرعی حکم به ثبوت هلال (ماه) نماید، حکم وی حجت شرعی برای همه مکلفین است و باید از آن پیروی کنند” و به این ترتیب و با تکیه بر این مساله نظر خود را بر نظر مراجع تقلید مقدم می داند.
اما خود وی در پاسخ به استفتایی درباره این که “آیا جایز است کسی که اجازه از مجتهد ندارد و در بعضی از موارد مرتکب اشتباه در نقل فتوا و احکام شرعی شده است، متصدی نقل فتوای مجتهد و بیان احکام شرعی شود” اظهار داشته: “در تصدی نقل فتوای مجتهد و بیان احکام شرعی، اجازه داشتن شرط نیست، ولی کسی که دچار خطا و اشتباه میشود، جایز نیست متصدی این کار شود و اگر در موردی اشتباه کرد، چنانچه متوجه اشتباه خود شد، بر او واجب است شنونده را از آن اشتباه آگاه نماید. به هر حال، بر مستمع جایز نیست تا اطمینان به صحت گفتار گوینده پیدا نکرده، به نقل او عمل کند.”
“هلال ماه رو دیدی، رای مارو ندیدی”
از دیگر سو و فارغ از عدم توجه مراجع تقلید شیعه به اعلام نظر آیت الله خامنه ای درباره اعلام عید فطر در روز یکشنبه بسیاری از مردم نیز با توجه به شرایط حاکم بر کشور این مساله را تا اندازه زیادی سیاسی دیده و این موضوع را نیز مساله در ادامه حوادث اخیر کشور برشمردند.
درهمین باره بسیاری از وبسایت ها و وبلاگ های اینترنتی در مقالات و نوشته های مختلف از این اعلام نظر آیت الله خامنه ای برخلاف نظر مراجع تقلید شیعه بشدت انتقاد کرده و آن را به مساله انتخابات ریاست جمهوری مرتبط کردند.
از سوی دیگر همزمان با این نوشته ها و واکنش ها ارسال پیامک هایی در کشور با مضمون هایی نظیر “هلال ماه رو دیدی رای ما رو ندیدی”، “عید فطر را نیز مانند پیروزی احمدی نژاد در انتخابات زود تبریک گفته است”، “تقلب انتخاباتی به عیدفطر هم کشیده شد” و یا “ماه هم از عوامل انقلاب مخملی شناخته شد چون با نظر آقا رویت نشد” انتقاد خود را بروز دادند.
