جی سولمون
آمریکا و دولت های اروپائی نسبت به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران ابراز تردید کرده اند، با این حال از پیگیری گفتگوهای مستقیم با تهران بر سر برنامه هسته ای آن کشور سخن می گویند.
دولت ایران در روز یکشنبه، برای دومین روز متوالی به سرکوب اعتراض کنندگان در پایتخت پرداخت و وزارت کشور از پیروزی احمدی نژاد و غلبه وی بر میر حسین موسوی، نخست وزیر سابق و رقیب عمدۀ وی خبر داد.
آقای موسوی و طرفدارانش نتایج را نمی پذیرند و از تقلب حامیان آقای احمدی نژاد در انتخابات شکایت می کنند، اتهامی که با انکار احمدی نژاد روبرو شده است.
برخی فعالان دموکراسی در خاورمیانه میگویند نسبت به واکنش واشنگتن، رویکردی که به گفته آنها به مشروعیت انتخاب مجدد احمدی نژاد و نادیده گرفتن جنبش فزاینده اصلاح طلبی در ایران منجر می شود، ابراز نگرانی کرده اند.
دیپلمات های سابق آمریکائی و برخی فعالان از باراک اوباما خوسته اند پیروزی آقای احمدی نژاد را به طور علنی به چالش بکشد و به این ترتیب پشتیبانی خود از کسانی را که در داخل ایران به دنبال تغییر هستند، به نمایش بگذارد.
در همین حال، جو بایدن معاون رئیس جمهور آمریکا و برخی مقامات ارشد این کشور اعلام کرده اند بهترین راه تأمین منافع ملی آمریکا از طریق تماس مستقیم با رژیم ایران است، صرفنظر از آنکه نتایج انتخابات چه باشد. مقامات دولت اوباما گفته اند به اعتقاد آنها، تمامی تصمیمات مرتبط با برنامه هسته ای کشور از سوی رهبر و نه رئیس جمهور گرفته می شود.
بایدن در گفتگو با برنامه “دیدار با مطبوعات” شبکه ان- بی- سی گفت: “گفتگو با ایران، پاداشی برای رفتار خوب نیست. منافع ما در قبل و بعد از انتخابات مشابه هم است: چیزی که ما می خواهیم، متوقف کردن ایران در پیگیری تولید تسلیحات هسته ای و متوقف ساختن تروریسم.”
ظرف ماه های اخیر شواهدی از تولید مقدار کافی سوخت برای تولید تسلیحات هسته ای توسط ایران بدست آمده است. این مقدار ماده هسته ای، توان غنی سازی بیشتری را برای تولید اورانیوم با خلوص تسلیحاتی فراهم می کند.
تعدادی از مقامات آمریکائی در پشت پرده می گویند انتخاب مجدد آقای احمدی نژاد می تواند به طور بالقوه به تلاش های آمریکا برای کسب توافق بین المللی در خصوص مهار برنامه هسته ای ایران کمک کند.
دیپلمات های اسرائیلی و عرب نیز ظرف هفته های اخیر نسبت به پیروزی نامزد میانه رو- آقای موسوی، ابراز نگرانی کرده اند زیرا این روند می تواند به خارج شدن آقای خامنه ای و سایر رهبران تندروی ایران از زیر فشار بین المللی بر سر مسأله هسته ای کمک کند.
رهبران آلمان، فرانسه و انگلستان در ابراز تردید نسبت به اعلام نتایج انتخابات ایران به آمریکا پیوسته اند، با این حال بر پیگیری رویکرد خود برای تماس فوری با تهران بر سر معضل هسته ای پافشاری کرده اند.
عمر موسی دبیر کل اتحادیه عرب، پیروزی احمدی نژاد را به وی تبریک گفته است و ابراز امیدواری کرده این رویداد به “پیشرفت در روابط میان ایران و جهان عرب” تبدیل شود.
برخی دیپلمات های عرب در خفا گفته اند انتخاب مجدد آقای احمدی نژاد می تواند ظرف ماه های آینده، به مناقشه شدیدتر میان ایران از یک سو، و آمریکا و متحدانش در سوی دیگر منجر شود. عده دیگری از مقامات عرب می گویند به اعتقاد آنها دولت ایران هیچ امتیازی در بحث هسته ای نخواهد داد و واشنگتن باید آمادۀ درنظر گرفتن تمهیدات سخت تر در راستای مهار برنامه هسته ای ایران باشد.
ایران در کانون پرونده سیاست خارجی باراک اوباما، خصوصاً تلاش های وی برای تماس با حکومکت های خشن در راستای ایجاد ثبات در خاورمیانه، قرار گرفته است.
اکنون آقای اوباما با دورنمای تعامل با یک رژیم تندرو و بدون پشتوانه (مردمی) در تهران روبروست که آشکارا اسرائیل را تهدید کرده و به حمایت از شبه نظامیان در عراق، افغانستان و محدوده فلسطین مشغول است.
یک مقام ارشد آمریکائی از نادیده گرفته شدن تلاش های برای پیشبرد دموکراسی از سوی دولت اوباما خبر داده و اعلام کرد تماس اوباما با جهان اسلام فضای بیشتری را در اختیار رهبران میانه روی مسلمان قرار می دهد.
این مقام گفت تجربه قبلی دولت بوش در عراق نشان می دهد آمریکا نمی تواند برای استقرار دموکراسی پایدار در خاورمیانه فشار وارد کند. وی گفت: “ما برقراری تماس را به چشم یک ابزار لازم برای آشکار ساختن بلندپروازی های هسته ای و نیز وا داشتن آنها به برعهده گرفتن نقش سازنده در منطقه نگاه می کنیم.”
منبع: وال استریت ژورنال- 15 ژوئن
