مراسم اختتامیه چهارمین دوره “جشنواره مردمی فیلم عمار” شامگاه روز شنبه 21 دی ماه با حضور آیتالله جنتی برگزار و در آن از فرجالله سلحشور تقدیر شد. این جشنواره که دبیر آن نادر طالب زاده است و وحید جلیلی، ریاست شورای سیاستگذاری آن را برعهده دارد در سال ۸۹ با محوریت فیلمهایی که به “تشریح فتنه ۸۸” میپرداختند راهاندازی شد و همه ساله در مدت برگزاری آن، فیلمهایی در مساجد، هیاتها و پادگانها هم پخش میشود.
در این دور از جشنواره عمار، فرجالله سلحشور که پیش از این جنجالی بسیاری علیه سینمای ایران و به ویژه سینماگران زن عنوان کرده “ به پاس یک عمر مجاهدت فرهنگی” مورد تجلیل قرار گرفت و در سخنرانیاش گفت: “هنرمند را با عالمان و بزرگان برابر نکنید”.
پس از برگزاری این مراسم با این کارگردان “ارزشی” گفتوگو کردهایم. او خانه سینما را “ خانه تیمی فرهنگی دشمن” مینامد و معتقد است که دولت روحانی سینما را به مراتب بیشتر به سمت آمریکا و انحراف سوق خواهد داد. او علاوه بر سینما، صدا و سیما را هم فاسد مینامد و فرقی بین شان قائل نیست. مشروح مصاحبه فرجالله سلحشور با “روز” را در ادامه میخوانید:
اهداف جشنواره عمار چیست؟
در یک جمله هدف عمار این است که فیلمسازی را اسلامی و انقلابی کند.
چطور پیش رفت؟ فکر میکنید به اهدافش دست پیدا کرده؟
به نظر من خیلی جشنوارهی موفقی بود. هم در جذب فیلمسازها و هم در ارائه آثار نوی مکتبی و انقلابی. من فکر میکنم به مراتب از جشنواره فجر موفقتر بوده چون جشنواره فجر هیچ وقت هدفی را تعقیب نمیکرده اما عمار، هدف مقدسی دارد که تا حدود زیادی هم به آن دست پیدا کرده است.
گفته شده تلاش جشنواره عمار کمرنگ کردن جشنواره فجر است. چرا فکر میکنید جشنواره فجر باید کمرنگ شود؟
جشنواره فجر، اشکالش این است که جشنوارهی ایران نیست؛ جشنوارهی ایرانِ اسلامی و انقلابی نیست. یک عده فیلمسازفقط میخواهند خودشان را آنجا نشان بدهند وجایزه بگیرند و هدف خاصی ندارند جز برگزاری یک جشنواره و خرج کردن پول بیتالمال، آخرش هم هیچی. البته اهداف منفی دارند؛ اهدافی که به انقلاب و اسلام ضربه بزند هست، اما اهداف مثبت در آن دیده نمیشود.
در جشنوار عمار گفته شده فیلمهای “ضد ارزشی” در سینما ساخته میشود، منظور از این عبارت چیست؟
یعنی ضد اخلاق، ضد ایمان، ضد تربیت، ضد اسلام ضد قرآن و ضد انقلاب.
پس با این توضیح سینمای ایران را ارزشی نمیدانید؟
نه تنها ارزشی نمیبینم بلکه سینمای ایران را در حال موت میبینم. سینمای ایران رو به قبله و در حال مرگ است و اگر پول دولت نباشد، سینما عمرش به یک سال هم نمیرسد و خواهد مرد.
یعنی همه فیلمها با پول دولت ساخته میشود؟ فیلمساز مستقل و بخش خصوصی و…
اینها حرف است. کدام فیلمسازی است که ضرر کرده و سرمایهاش را از دولت نگرفته؟ همه این فیلمسازهایی که فیلم میسازند اگر ضرر و زیان کنند از دولت پول میگیرند. به جشنواره میفروشند، به سیستم خانگی میفروشند، به تلویزیون میفروشند و به طرق مختلف از دولت پول مییرند.
خانه سینما چطور؛ آن هم دولتی است؟ البته بگذریم که با کمک دولت توانست بازگشایی شود و به کارش ادامه بدهد.
بازگشایی خانه سینما یعنی بازگشایی خانه تیمی فرهنگی دشمن.
سینماگران ایرانی بسیاری تلاش کردند که خانه سینما حفظ شود و آن را خانه خودشان و برآمده از این صنف میدانند، شما چطور آنجا را خانه دشمن میدانید؟
به نظر شما خانه سینمایی که آمریکاییها و اسکاریها را به ایران دعوت میکنند، خانه سینمایی که از اینجا مهمان میفرستد به بنیاد سورِس صهیونیستی در آمریکا، خانه سینمایی که هماهنگ میکند با سفارت انگلیس هنرمندان را به آنجا دعوت میکند، فقط یک خانه صنفی است؟ خیر، خانه سینما یک تشکل صنفی نیست و با دولت همیشه در تخاصم بوده برای اینکه فیلمهای توقیفیای که با اهداف انقلاب اسلامی سازگار نیست از توقیف در بیاید و از فیلمهای ضدارزشی دفاع بکند، این کارِ خانه سینما بوده است. اگر خانه سینما یک فیلم در حمایت از اسلام و انقلاب ساخته است، شما آن یک فیلم را به ما معرفی کنید. اگر یک حرکت در جهت حمایت از اسلام و انقلاب کرده آن را به ما بگویید؛ حتی یک کار.
شما در جشنواره گفتید نباید به هنرمندان بیش از حد ارج گذاشته شود، منظورتان چه بود؟ چه کار ویژهای برای هنرمندان انجام شده که شما فکر میکنید سزاوارش نبودهاند؟
به نظر شما شهدا والامقامتر هستند یا هنرمندان؟
سئوالم ارزش هنرمندان در مقایسه با شهدا نبود…
همین که هنرمندان را الگو معرفی کردند.
هنرمند نمیتواند الگو باشد؟
این هنرمندان نمیتوانند. این هنرمندانی که در جهت اهداف دشمن و در جهت کوبیدن ارزشهای بومی و مذهبی ما حرکت میکنند، نباید الگو باشند. در گذشته قرار بوده که شهدا، ائمه معصومین، علما، دانشمندان، فرهیختگان و عرفا الگو باشند. الان رقاصها، خوانندهها، فوتبالیستها و هنرپیشهها شدهاند الگو.
مگر ما در ایران رقصنده داریم؟
بله، رقاص داریم، چه جورش هم داریم. در اینترنت بگردید محافل رقص هنرپیشهها را میبینید.
بگذریم؛ نظر شما در خصوص شرکت ایران در جشنوارههای خارجی و به ویژه اسکار چیست؟
هر عاقلی میفهمد، اسکار برای نابودی فرهنگ و اعتقادات ملتها تشکیل شده و فیلمهایی هم که در آنجا به نمایش در میآورند همین اهداف را دنبال کند.
شما پیشتر گفته بودید سینمای ما فاسد است، هنوز هم بر همان عقیدهاید؟
بدتر هم شده که بهتر نشده. مقدارش را نمیتوانم بگویم.
صدا و سیما چطور؟ این فساد در آنجا هم وجود دارد؟
صدا و سیما و سینما فرقی ندارند، هر جفتش یکی هستند. از نظر من هیچ تفاوتی بین این دو تا نیست.
اما خود شما هم در این دو جا فعالیت داشتهاید.
بله، اما من نه عضو جامعه سینمایی هستم نه کارمند صدا و سیما. هزار بار گفتهام من یک سینماگر مستقل هستم که فقط با قرآن و اسلام کار دارم. نه کاری با سینما دارم نه با خانه سینما و عضو و کارمند هیچ جایی هم نیستم. یک هنرمند مستقلم که برای خودم کار میکنم.
به نظر شما دولت جدید در عرصه هنر موفق خواهد بود؟
بله، بله، میتواند؛ سینما را به مراتب بیشتر به سمت آمریکا و انحراف سوق میدهد. میتواند و خواهد کرد. سینما بیشتر به سمت فساد، بیبند و باری و ضدانقلابیگری خواهد رفت.
چرا اینطور فکر میکنید؟ بر چه اساسی؟
برای اینکه آمریکا را دوست دارد، برای اینکه آمریکا را تایید میکند. برای اینکه متاسفانه آمریکا و اروپا کعبه دولت جدید هستند. فیلمسازهایی دارند تایید میشوند که در گذشته امتحانشان را پس دادهاند، فیلمهایی تایید شدهاند که این فیلمها در جهت انقلاب و اسلام نبوده و توقیف شده، حالا بعضی از این فیلمها از توقیف در آمدهاند. دولت فیلمهایی را تایید میکند که فتنه را تایید کردهاند. مقام معظم رهبری و انقلابیون و مذهبی ها این فتنه را میکوبند، دولت دارد تایید میکند. این یعنی چه؟
فکر نمیکنید مردم باید برای دیدن فیلمها حق انتخاب داشته باشند…
بله، میشود مشروب فروشیها را هم باز کرد، مراکز فساد را هم باز کرد و گفت خود مردم انتخاب کردند. آیا در آن صورت مردم آن قدر خوددار هستند که دنبال فساد و افیون و فحشا نروند؟ جوانها نخواهند رفت؟ تاریخ نشان داده وقتی مراکز فساد وجود دارد جوانها بیشتر به سمت فساد میروند، وقتی نیست کمتر. مثل اینکه بچه را در کنار وسایلی که خراب میشود بگذاری؛ طبیعتا این بچه وسایل را خراب میکند و اگر در اختیارش نباشد، خراب نمیکند. انسان بالغ هم همینطور است. اگر مشروب در دسترسش باشد یک روز لب نمیزند، دو روز لب نمیزند روز سوم لب میزند. هم جامعه شناسی و هم روانشناسی و هم عقل میگوید اگر فساد را از دسترس دور کنید انسانها کمتر به سمتش میروند.
بله بعضیها خودشان انتخاب میکنند اما این دلیل نمیشود که این را به تمام جامعه تعمیم بدهیم. اگر اینطور بود اسلام، فساد و فحشا و افیون و قمار را آزاد میگذاشت و میگفت خودتان انتخاب کنید. اما قرآن دستور میدهد مراکز فساد را ببندید و به جامعه هم آموزش بدهید. اینکه باز کنید خودشان انتخاب کنند، نمیشود. چرا که خیلی از آدمها نادان هستند، نمیفهمند، عقلشان نمیرسد.
از عملکرد دولت آقای احمدینژاد در زمینه فرهنگ و هنر راضی بودید؟
خیر، از این نظر آقای احمدینژاد مثل دولتهای ماقبل و ما بعد از خودش عمل کرد. یعنی هیچ دولتی در جمهوری اسلامی در بخش فرهنگ و هنر موفق عمل نکرده است.
پس چرا از او در انتخابات حمایت کردید؟
آن زمان که ما حمایت کردیم، دولت آقای احمدینژاد انقلابیترین دولت بود تا سالها هم خوب عمل کرد. اما این دو سال آخر را به او انتقاد داشتیم. تازمانی که خوب بود تایید کردیم؛ زمانی که بد شد گفتیم ما دیگر قبول نداریم.
فکر میکنید کدام کاندیدای انتخبات ریاست جمهوری اخیر میتوانست به قول شما اولین دولتی باشد که در حوزه فرهنگ و هنر موفق باشد؟ کدام مناسبتر بودند؟
هیچ کدام مناسب نبودند. هر کسی که در صدا و سیما و ارشاد و… روی کار بیاید خراب خواهد کرد. 35 سالِ گذشته این را ثابت کرده است. مگر اینکه ما مبانی و اصولی تعریف کنم برای هنر و فساد را از سینما و تلویزیون جمع کنیم و مومنین و صالحین را به سینما بیاوریم. قبلا آقای هرندی، حسینی و لاریحانی را داشتهایم؛ همه اینها انسانهای سالم و خوب و مدیری بودهاند اما هیچکدام موفق نشدند. برای اینکه نمیشود ماهیت را عوض کرد. مثال بهتری میزنم، انسان کافر نجس است مگر اینکه به اسلام روی بیاورد تا پاک شود. باید ماهیت را تغییر بدهیم. سینما و تلویزیون ما سینمایی است که غرب برای ما تعریف کرده و حالا ما در زمین آنها بازی میکنیم.
این سئوال شخصی است، میتوانید پاسخ ندهید، شما در انتخابات اخیر به چه کسی رای دادید؟
من در این انتخابات به آقای جلیلی رای دادم.