در حالی که گروههای مختلف اصولگرا این روزها با خیالی آسوده سرگرم برگزاری همایش ها و جلسات خود برای حضور در انتخابات مجلس هستند، از برگزاری پیش همایش هماندیشی اصلاحطلبان که قرار بود روز جمعه 29 مهرماه تشکیل شود، ممانعت به عمل آمد. علی محمد غریبانی، رئیس دورهای اصلاحات که این خبر را اعلام کرده بدون اشاره به نهاد یا سازمان مشخصی، “تماس مراجع ذیربط” را دلیل لغو این جلسه خوانده است.
سه روز پیش اعلام شد که پیشهمایش هماندیشی اصلاحطلبان به منظور ارزیابی فعالیت اصلاحطلبان و آمادگی برای برگزاری همایش اصلی، جمعه این هفته برگزار میشود
این جلسه در حالی به دستور “مراجع ذی ربط” لغو شده است که به گفته احمد حکیمیپور، عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، هنوز “دلیل خاصی برای این کار اعلام نکردهاند.” به گفته شورای هماهنگی جبهه اصلاحات “اصلاح طلبان این گونه برخوردها را ناشی از برخوردهای جناحی” می دانند.
اصلاح طلبان اجازه فعالیت دارند یا خیر؟
حکیمی پور در گفتگو با خبرگزاری ایلنا با تاکید بر اینکه برگزاری همایش همیشه یکی از دغدغههای اصلاح طلبان بوده است، تصریح کرده: “اگر در کشور عدالت، قانون و فرصت برابر برای همه جریانهای سیاسی که در چهار چوب نظام فعالیت میکنند وجود داشته باشد این تبعیض برای چیست؟”
شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اعلام کرده: “همه احزاب و تشکلهایی که قصد برگزاری همایش را داشتهاند از سوی کمیسیون ماده 10 احزاب مجوز فعالیت دارند.”
این در شرایطی است که معاون سیاسی وزیر کشور، سه حزب عمده اصلاحطلب یعنی مشارکت، مجاهدین انقلاب و مجمع روحانیون مبارز را به فعالیت براندازانه در سال 88 متهم کرده و به حزب اعتماد ملی تنها به شرط “تعیین تکلیف” با مهدی کروبی اجازه شرکت در انتخابات راداده است. شرطی که هنوز مسوولین حزب اعتماد ملی زیر بار آن نرفتهاند. در اظهار نظر مسوولان جبهه اصلاحات اشارهای به نام احزاب شرکت کننده در این همایش نشده است.
به گفته آقای حکیمی پور “شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در این باره جلسهای را تشکیل داده تا بررسی شود که آیا اصلاح طلبان در چهارچوب قانون اساسی اجازه فعالیت دارند یا خیر؟” او همچنین گفته: “با جلوگیری از برگزاری همایش این طیف، تفاوتهای فاحش در رعایت بی طرفی اجرای قانون در بین طیفها مشخص میشود.”
سه روز پیش و علی رغم عدم تحقق پیش شرط های سید محمد خاتمی برای حضور اصلاح طلبان در انتخابات سخنگوی فراکسیون اقلیت مجلس از عزم این فراکسیون برای رایزنی بیشتر با سایر گروههای اصلاحطلب جهت حضور در انتخابات آینده خبر داد. همزمان شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در اطلاعیهای ضمن اعلام خبر راه اندازی سایت اطلاعرسانی این شورا به برگزاری پیش همایش هم اندیشی اصلاح طلبان نیز اشاره کرد.
گر چه تا کنون برخی شخصیت های اصلاح طلب اظهارنظرهایی درباره موضع این جناح سیاسی در قبال انتخابات پیش رو داشته اند اما تحت عنوان جبهه اصلاحات یا شورای هماهنگی اصلاح طلبان که در حقیقت همان گروه های چندگانه اصلاح طلب که بالغ بر 20 گروه و حزب سیاسی هستند تحرک انتخاباتی خاص و منسجمی وجود نداشته است.
شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اعلام کرده بود در پیش همایش این جبهه رابطین تمام گروههای شورای هماهنگی، اعضای شورای مرکزی گروهها و احزاب عضو و غیر عضو حضور خواهند داشت. با این حال دیروز شورای هماهنگی اصلاح طلبان کرد ضمن انتشار بیانیهای انتخابات آزاد را تنها راهکار برون رفت از بحران موجود دانست. شورای هماهنگی اصلاح طلبان کرد با حمایت از شروط سیدمحمدخاتمی از حاکمیت خواسته به مردم اجازه دهد در انتخاباتی سالم نمایندگان خود را به مجلس فرستند.
اصلاح طلبان کرد با تاکید بر اینکه ما نیز به عنوان بخشی از جریان اصلاح طلبی کشور، شرکت در انتخابات آتی را منوط به تحقق خواست های خاتمی و رهبران در بند جنبش سبز و گروه های اصلاح طلب و دلسوزان کشور می دانیم، افزوده اند: ”اکنون فرصتی فراهم شده است تا میزان صداقت مسئولان نظام در فهیم و باشعور دانستن ملت،آزمون و سنجیده شود. اگر به درستی ملت ایران را دارای درک و بلوغ بالای سیاسی و قدرت تشخیص مصالح ملی دانسته و آنان را بی نیازاز داشتن ولی و سرپرست تسخیری می دانید اجازه دهید در یک انتخابات کاملا سالم وآزاد و رقابتی، مردم نمایندگان دلخواه خود را برای مجلس برگزینند”.
پیش بینی میشد که همایش روز جمعه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات مقدمه ای باشد برای حضور اصلاح طلبان نزدیک به حاکمیت در انتخابات مجلس نهم. چرا که تا کنون تعداد زیادی از اصولگرایان سنتی تاکید کردهاند که اصلاح طلبانی که “با فتنه مرز بندی مشخصی دارند” می توانند در انتخابات حضور داشته باشند و دلیلی “برای رد صلاحیت آنان نیست.”
هیزم انتخابات نمی شویم
نمایندگان اصلاح طلب مجلس هشتم سال گذشته و بعد از تظاهرات روز 25 بهمن رسما در جلسه علنی مجلس مهدی کروبی و میر حسین موسوی را متهم به ایجاد “آشوب و نا امنی” در کشور کردند. این اقدام نمایندگان فراکسیون اقلیت با استقبال شدید طیفهای مختلف اصولگرا مواجه شد. در مقابل طرفداران و حامیان جنبش سبز این عده را به “فرصت طلبی” و “خیانت به آرمانهای جنبش سبز” برای “ماندن در قدرت” محکوم کردند.
اما منع کردن شورای هماهنگی جبهه اصلاحات از برگزاری جلسه روز جمعه نشان داد که حتی ورود اصلاح طلبان نزدیک حکومت هم به مجلس نهم به این سادگی ها نیست. تا جایی که عبدالواحد موسویلاری، وزیر کشور دولت خاتمی در این رابطه گفته :” جریان اصولگرا نه تنها انگیزهای برای حضور اصلاحطلبان ندارد بلکه خواهان عدم حضور آنها در انتخابات است.”
دیروز همزمان با انتشار خبر ممانعت از برگزاری جلسه پیش همایش هم اندیشی اصلاح طلبان، موسوی لاری که گفته میشود نسبت به بسیاری از اصلاح طلبان نزدیکی بیشتری با حاکمیت دارد، در گفتگویی با روزنامه اعتماد اعلام کرد: “اصلاحطلبان هیزم گرمکننده انتخابات نخواهند شد”.
موسوی لاری همچنین شروط رئیسجمهور پیشین ایران را به نوعی تفسیر او از انتخابات آزاد و رقابتی دانست و گفت که وقتی آقای خاتمی میبیند به این حداقلها هم توجهی نمیشود، تمایلی به حضور در انتخابات نخواهد داشت. این عضو مجمع روحانیون مبارز، علاوه بر تحقق شروط خاتمی همچنین خواستار تبدیل فضای امنیتی به فضای سیاسی شد.
محمد خاتمی از زمستان سال گذشته تا کنون مرتبا حداقل خواستههای اصلاحطلبان را برای شرکت در انتخابات مجلس نهم “آزادی زندانیان سیاسی و رهبران جنبش سبز، ایجاد فضای آزاد برای همه احزاب، گروهها و رسانهها، پایبندی همگان بخصوص مسئولان به قانون اساسی و اجرای کامل آن و فراهم آوردن سازوکاری برای برگزاری انتخابات سالم و آزاد” برشمرده است.
وزیر کشور دولت خاتمی با اشاره به دو مرجع قانونی انتخابات یادآوری کرده که مطابق قانون اساسی، این دو مرجع باید بیطرف باشند، اما چنین موضوعی در دوره کنونی مخدوش شده است.
دو مرجع قانونی انتخابات عبارتاند از مرجع اجرایی انتخابات که شامل وزارت کشور، استانداریها، فرمانداریها و سایر نهادهای اجرایی است، و مرجع نظارتی مانند شورای نگهبان، هیاتهای نظارتی مرکزی و استانها و شهرستانها که بر روند انتخابات نظارت میکنند.
آقای موسوی لاری در توضیح این نظر خود به حضور محمد یزدی در شورای نگهبان و هیات مرکزی نظارت بر انتخابات و در عین حال عضویت او در هیات داوری جریان اصولگرایی اشاره و این سئوال را مطرح کرده که کسی که “اینگونه در حوزه جناحی فعالیت میکند و در شورای نگهبان و هیات مرکزی نظارت هم حضور دارد میتواند بیطرف باشد؟”
پیشتر، میرحسین موسوی که در حبس خانگی است گفته بود با تداوم وضع فعلی، نمیتوان امیدی به انتخابات و شرکت در آن داشت و محمدرضا خاتمی، دبیرکل سابق حزب مشارکت نیز اعلام کرده بود اصلاحطلبان در انتخابات مجلس نهم شرکت نمیکنند.
از طرف دیگر، 143 فعال سیاسی و مدنی در نامهای به محمد خاتمی، با یادآوری شرایط او برای شرکت در انتخابات، نوشتند که با رویکرد فعلی مقامات جمهوری اسلامی و درصورت ادامه وضع موجود، “کمترین چشمانداز روشنی برای صیانت از آرای مردم و برگزاری انتخابات آزاد، سالم و منصفانه وجود نخواهد داشت”.
یک روز پیش از انتشار مصاحبه روزنامه اعتماد با موسوی لاری، اکبر هاشمی رفسنجانی در اعتراض به “کنار گذاشتن مدیران با تجربه کشور حتی از بخش خصوصی و ضربه زدن به سرمایه انسانی کشور” پیشنهاد کرده بود که برای کاهش فاصله ملت و دولت و ترمیم اعتماد مردم “ظرف دو سال و با برگزاری انتخابات مجلس، ریاست جمهوری و شوراها به صورت آزاد و شفاف و همراه با نظارت و اجرای صحیح” برگزار شود.