به جایزه حقوق بشری می گویند مال حرام

فرشته قاضی
فرشته قاضی

» مصاحبه روز با معصومه دهقان

حکم محکومیت معصومه دهقان، همسر عبدالفتاح سلطانی از سوی دادگاه تجدید نظر تایید شده است. براساس این حکم او به مدت 5 سال حق خروج از کشور را ندارد. خانم دهقان به یکسال حبس هم محکوم شده؛ حبسی که به مدت 5 سال تعلیقی است.

او در مصاحبه با “روز” می گوید که این حکم و همچنین دو سال از محکومیت همسر حقوقدانش به خاطر جایزه حقوق بشری نورنبرگ است؛ جایزه ای که از سال 1995 تاسیس شده و هر سال از سوی شهرداری شهر نورنبرگ آلمان به فعالان حقوق بشری اعطا می شود.

به گفته خانم دهقان، عنوان اتهام او که منجر به صدور حکم محکومیت و ممنوع الخروجی شده، “دریافت مال حرام” است. او توضیح میدهد: “آقای سلطانی که برنده این جایزه شد ممنوع الخروج بود و نتوانست خودش این جایزه را دریافت کند اما دو سال از 13 سال حکم محکومیت او به خاطر همین جایزه ای است که نه توانست برای دریافت آن سفر کند و نه خودش آن را دریافت کرد. به من هم که برای دیدار دخترم به آلمان سفر کرده بودم و به نیابت این جایزه را دریافت کردم اتهام دریافت مال حرام و نامشروع زدند و اکنون برای 5 سال ممنوع الخروجم کرده اند. حکم زندانم هم که تعلیق است”.

همسر عبدالفتاح سلطانی می گوید: “در هیچ کجای قانون نداریم که اگر کسی جایزه ای بگیرد یا به کسی جایزه ای بدهند جرم است و باید به زندان برود”.

خانم دهقان 14 تیرماه سال 90 پس از احضار به دادسرای اوین بازداشت و سپس با قرار وثیقه آزاد شده بود. حکم او در حالی اکنون از سوی دادگاه تجدید نظر تایید شده که آقای سلطانی از دو سال و یک ماه پیش همچنان در زندان به سر می برد. او که از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به اتهام تاسیس کانون مدافعان حقوق بشر، تحصیل مال حرام و اجتماع و تبانی علیه نظام به ۱۳ سال حبس تعزیری، تبعید به برازجان و ۲۰ سال محرومیت از وکالت محکوم شده، تاکنون از مرخصی محروم بوده است.

عبدالفتاح سلطانی ازسرشناس ترین وکلای حقوق بشری ایران است که وکالت بسیاری از روزنامه نگاران، فعالان دانشجویی و سیاسی و اقلیت های قومی و مذهبی را برعهده داشته است. وضعیت پرونده او که درخواست اعمال ماده 18 را داده همچنان بلاتکلیف است. همسرش میگوید: “ما درخواست اعمال ماده 18 را کردیم، رئیس دادگستری هم با اعمال ماده 18 موافقت کرد. در واقع پذیرفتند که حکم درست نیست لذا براساس قانون حکم و پرونده به دفتر رئیس قوه قضائیه فرستاده شد، یکبار بازگشت خورد و مجددا فرستاده شد و تاکنون هنوز پاسخی داده نشده است. اما ما امیدواریم با پذیرش اعاده دادرسی، پرونده بار دیگر مورد بررسی قرار گیرد”.

درباره وضعیت جسمانی آقای سلطانی سوال میکنم. خانم دهقان میگوید: “زندان است دیگر. هر بار می رویم ملاقات از پشت شیشه می بینیم که وضعیت اش با سابق تفاوت کرده و موها سفیدتر شده اند. هر بار می بینیم که چقدر پیر می شوند و بیمارتر از قبل”.

پیشتر آقای سلطانی به خاطر بیماری از زندان به بیمارستان منتقل شده بود اما با مرخصی استعلاجی او موافقت نشد. خانم سلطانی میگوید: “الان دو سال و یک ماه است که ایشان زندان هستند و 11 سال دیگر از محکومیت شان باقی مانده. در این مدت مرخصی نیامده اند و پی گیری های ما هم نتیجه ای نداشته. البته اخیرا سند خواسته بودند که گذاشتیم، اما گفتند کم است و بعد کفیل خواستند. اکنون امیدوارم با توجه به گشایشی که بعد از انتخابات به وجود آمده این مشکلات هم رفع شود”.

او با اشاره به آزادی برخی از زندانیان سیاسی در هفته های اخیر می افزاید: “من امیدوارم با روندی که در پیش گرفته شده شاهد آزادی همه زندانیان سیاسی باشیم. انتظار ما از دولت جدید این است که به وضعیت زندان ها و زندانیان سیاسی رسیدگی کند. خودشان هم میدانند این زندانیان بی گناه هستند. چیزی که آنها میخواستند و به خاطر آن زندانی شدند عدالت بود. و این همان چیزی است که رئیس جمهور هم بر آن تاکید میکند. همه امیدواریم که شاهد آزادی همه باشیم چون الان دیگری موضوعیتی ندارد اینها را در زندان نگه دارند. همه آنچه را که آنها می گفتند و به خاطرش زندانی شدند الان از دولت می شنویم”.

خانم دهقان اضافه می کند: “دولتی که میخواهد با دنیا تعامل و گفتگو کند باید توجه داشته باشد که اولین کسی که شایسته گفتگو است ملت خودش است و ما به روند جدید امیدواریم. “

آقای سلطانی که از شهریور ۹۰ در زندان به سر می‌برد پیش از اینکه زندانی شود به “روز” گفته بود: “بعد از انتخابات مرا بازداشت و بعد از ۷۲ روز انفرادی آزاد کردند؛ گفتند جرم‌ات تشکیک در انتخابات است در حالیکه بر اساس فقه حتی کسی در خدا هم شک کند جرم نیست اما به من گفتند اتهامت تشکیک در انتخابات است. بعد از آزادی هم بازپرس دید اتهام واهی است منع پیگرد صادر کرد. یک پرونده دیگر هم داشتم که منع پیگرد خورد اما الان ۶ سال است که ممنوع الخروجم و می‌گویند به نفع کشور نیست شما خارج سفر کنی! این پرونده ممنوع الخروجی‌ام همچنان باز است و من هنوز نمی‌دانم اتهامم چیست. یک پرونده دیگر هم دارم که باز نمی‌دانم اتهام من چیست. اما ظاهرا باز دوباره شروع به پرونده سازی کرده‌اند”.

مائده سلطانی، دختر آقای سلطانی هم پیشتر در مصاحبه با “روز” گفته بود: “قبلا به پدرم گفته بودند که بعد از شیرین عبادی، تو را مسئول کانون مدافعان حقوق بشر میدانیم و بالاترین حکم را به تو خواهیم داد. همین کار را هم کردند، ابتدا ۱۸ سال حکم دادند که در تجدید نظر شد ۱۳ سال. البته همراه با محرومیت و تبعید. برخوردشان با مادرم هم به خاطر پدرم بود او را قبل از پدرم گرفتند تا برایش پرونده سازی کنند و مادرم ناچار به سکوت شود و نتواند اعتراض یا پی گیری ای درباره پدرم انجام دهد”.