همین چند ماه پیش اگر نام رهبر مخالفان میرحسین موسوی را بر زبان میآوردید میتوانست منجر به دستگیری شود؛ اگر در روزنامه اشارهای به او میشد توقیف آن تقریبا حتمی بود. اما حالا دیگرنه.
هفته پیش درخواستها برای آزادی موسوی و کروبی در فضای تالار دانشگاه شهید بهشتی بلند شد و دانشجویان در حالیکه پارچههای سبز در دست داشتند آزادی آنها را از حسن روحانی میخواستند.
روز سهشنبه ۹ سیاستمدار، فعال و روزنامهنگار نامهای سرگشاده به آقای روحانی نوشتند و از او خواستند اقدامات لازم را برای رفع حصر خانگی آقای موسوی و کروبی انجام دهد. این نامه که در صفحه اول روزنامه اعتماد ظاهر شد به او هشدار داد که در بند گذشته نباشد و او را تشویق کردند اتحاد ملی را بالا ببرد.
برای آقای روحانی که وعدههای انتخاباتی او نه فقط حل مسئله هستهای بلکه کاهش محدودیتهای آزادی شخصی نیز بود، درخواستها برای آزادی این دو، آزمونی بزرگ خواهد بود. او در عین اینکه باید هواداران اصلاحطلب خود را ناراحت نکند باید مراقب باشد تندروهایی که پیشاپیش لب به انتقاد از او گشودهاند نیز بیش از اندازه از خود نراند.
انتخاب آقای روحانی به ریاستجمهوری در ماه ژوئن و توافق موقت هستهای بین ایران و قدرتهای جهانی پویایی سیاسی در ایران را تغییر داده و به صدایهای خاموش فرصتی داده که صدای خود را برای تغییرات داخلی بلند کنند.
محمد ۲۰ ساله دانشجوی فلسفه میگوید: “دیگر از شعار دادن نمیترسم. جو ایران تغییر کرده. حالا میخواهیم نتایج آن تغییرات را ببینیم.” او البته از گفتن نام خانوادگی خود خودداری کرد.
تندروها نیز از تریبون نماز جمعه و رسانههای دولتی استفاده کردهاند و گفتهاند که “رافت اسلامی” شامل حال دو رهبر مخالفان شده است.
هفته گذشته دانشجویان هر دو جناح در مراسم روز دانشجو که روحانی در آن سخنرانی میکرد شعارهای خود را میدادند.
روحانی با اشاره به اینکه دولت به تنهایی نمیتواند رفع حصر کند گفت: “دولت به تمام وعدههایی که به مردم داده پایبند است، اما برای رسیدن به اهدافمان به اجماع داخلی نیاز داریم.”
شورای امنیت ملی که روحانی ریاست آنرا بر عهده دارد مسئول این پرونده است اما رهبر ایران آخرین حرف را در مورد آزادی این دو فرد خواهد زد.
علی شکوریراد یک سیاستمدار اصلاحطلب که میگوید از طریق واسطه با موسوی و کروبی ارتباط دارد گفت: “واضح است که رهبر ما به دنبال راهحل است. ما میخواهیم به او کمک کنیم تبدیل به نلسون ماندلا شود که بتواند تمام جناحها را متحد کند اما برای اینکار هر دوی این افراد باید آزاد شوند.”
امیر محبیان تحلیلگر سیاسی میگوید: “آنها میخواهند روحانی بین آنها و تندروها یکی را انتخاب کند. اما آقای روحانی میفهمد که حفظ توازن سیاسی در مورد این مسئله خاص بسیار سخت خواهد بود.”
اصلاحطلبان ایران میگوید هرچه حصر خانگی طولانی بشود موضع آنها تقویت میشود. شکوری راد میگوید: “هر روز یوسف ما برایمان محبوبتر میشود.”
تندروها که پس از شکست در انتخابات سکوت کرده بودند شروع به صحبت در مورد تغییرات داخلی کردهاند و میگویند شبکههای اجتماعی نظیر فیسبوک و توییتر مسدود باقی خواهد ماند و پلیس اخلاقی هم به فعالیت خود ادامه خواهد داد.
آنها میگوید موسوی و کروبی آزاد نخواهند شد.
حمیدرضا ترقی فعال سیاسی نزدیک به رهبران ایران میگوید: “اصلاحطلبان به دنبال گرفتن امتیاز سیاسی هستند. آنها خود را گول میزنند چون هیچ تغییری در وضعیت رهبران فتنه صورت نخواهد گرفت.”
اصلاحطلبان هشدار دادهاند که اگر این دو نفر آزاد شوند ممکن است تندروها مشکل ایجاد کنند. آقای شکوری راد میگوید: “در گذشته آنها بحران درست کردند مثل حمله به خوابگاه دانشگاه در سال ۱۹۹۹ و تلاش برای ترور سعید حجاریان.”
اما او تاکید کرد که اگر موسوی آزاد شود، علیه حاکمان سخن نخواهد گفت. “مثل تمام ایرانیان آنها امیدوارند آقای روحانی تغییر ایجاد کند.”
منبع: نیویورک تایمز - 14 دسامبر 2013