مساله سرمایه گذاری در صنعت نفت ونحوه فعالیت پیمانکاران ایرانی در این صنعت، دیروز در یک همایش نفتی مورد بحث قرار گرفت.در این همایش محمد رضا انصاری، مدیرعامل شرکت “کیسون”، فعالیت شرکتهای خصوصی ایرانی در نفت را نوعی “رقابت انتحار گونه” دانست. این بحث در شرایطی مطرح می شود که از یک سو بخش اعظم پروژه های نفتی به سپاه پاسداران واگذار شده و از سوی دیگر مدیران دولتی، پیمانکاران بخش خصوصی را برای انجام تعهدات خود تحت فشار گذاشته اند.
وزیر نفت هم در همین جلسه ضمن اشاره به اینکه “در برنامه پنجم توسعه باید 200 میلیارد دلار در صنعت نفت سرمایه گذاری کنیم” اعتراف کرد که “هم اکنون 8فاز از پارس جنوبی در حال فعالیت هستند وما سالانه به خاطر عقب ماندن در رقابت با قطر 6/3میلیارد دلار زیان میدهیم.”
میرکاظمی همچنین خبر از آن دادکه “ساختاری جدید برای سرمایه گذاری در نفت در راه است وبا روشهای قدیمی نمی توان نیاز این صنعت را تامین کرد”.
این در حالیست که علی وکیلی، مدیرعامل شرکت پتروپارس، چندی پیش از پیمانکاران خواسته بود ضمن بر طرف کردن مشکلات کارگری در شرکت های خود، تاخیرات گذشته در اجرای پروژه های برنامه ریزی شده و در دست اجرا را به حداقل ممکن کاهش دهند. مدیرعامل شرکت پتروپارس همچنین گفته بود: “در سال جاری با حجم عظیم تامین مالی، شرکت های ایرانی دیگر بهانه‌ای برای تاخیر در اجرای پروژه هانخواهند داشت.”
اما گفته های دو سوی این ماجرا در این سمینار نشان داد که هم پیمانکاران بخش خصوصی از شرایط کار ناراضی هستند و هم مدیران دولتی با شرایطی بحرانی رو به رو شده اند.
ما هرروز در حال انتحاریم
به گفته محمدرضا انصاری، نماینده پیمانکاران در سومین همایش “چالش ها و فرصت های شرکت های ایرانی در قراردادهای نفت و گاز” که با شرکت وزیر نفت برگزارشد، شرکت های خصوصی در حال حاضر در مناقصه ها بیشتر با شرکت هایی رقابت می کنند که به نوعی دولتی و یا نیمه دولتی محسوب می شوند؛ امری که به گفته وی باعث شده تا شرکت های خصوصی برای آنکه بتوانند حقوق کارمندان خود را پرداخت کنند و برای ادامه فعالیت پروژه ای در اختیار داشته باشند، پیشنهاداتی بدهند که غالبا تا 30 درصد پایین تر از قیمت واقعی است.
انصاری وقتی از رقابت دشوار صحبت می کرد، از جمله به قرارگاه خاتم اشاره داشت که عموما با ترک تشریفات مناقصه در نفت، صاحب پروژه می شود، در حالی که شرکتهای کاملا خصوصی مانند “کیسون”، “تهران جنوب” و “نارگان” باید ترتیبات اداری را با دشواری طی کنند.
به گزارش خبر ان لاین براساس اظهارات این نماینده پیمانکاران پایین بودن قیمت پروژه، باعث تاخیر در اجرای پروژه ها می شود و در نهایت نیز یک پروژه با دو برابر هزینه پیش بینی شده به اتمام می رسد.مدیرعامل شرکت “کیسون” در همین ارتباط گفته است: “این مساله در حال حاضر یکی از علل اصلی تاخیر در اجرای پروژه ها و افزایش هزینه هاست.این نوع رقابت یک رقابت انتحاری است که در حال حاضر در بسیاری از قراردادهای نفتی مشهود است.”
وی سپس به وزیر نفت پیشنهاد داد که “این موضوع را در تمام پروژه های نفتی بررسی و در اینصورت شرایط حضور دولتی و غیر دولتی ها در مناقصه ها را از هم جدا کند.”
مدیرعامل شرکت کیسون تاکید کرد: “باید شرایط حضور دولتی ها که از حمایت مالی دولت برخوردارند و برای پرداخت هزینه های خود دغدغه ای ندارند با بخش خصوصی تفکیک شود تا بتوان این مشکل را مرتفع کرد.”
وی همچنین خواستار “اعتماد بیشتر دولتی ها نسبت به پیمانکاران ایرانی” شد و از روند فعلی که “مدیریت یک پروژه حتما باید در دستان خارجی ها واین روزها چینی ها باشد و پیمانکاران را ایرانی ها تشکیل دهند” انتقاد کرد.
گلایه های انصاری در حالی است که قرارگاه خاتم سپاه در چهار سال گذشته به راحتی از دولت پروژه گرفته است.در همین راستا دو هفته پیش هم اعلام شد فاز 23 و24 پارس جنوبی به این نهاد واگذار میشود.
200 تا، اما نه مثل قدیم
وزیر نفت هم که به گزارش خبر ان لاین امروز باید در مجلس برای دومین حضور یابد تا در جلسه ای غیر علنی از کندی سرمایه گذاری در صنعت نفت سخن بگوید، دیروز در سومین همایش چالش ها و فرصت های شرکت های ایرانی در قراردادهای نفت و گاز گفت: “ساختارهای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت اصلاح میشود.”
به گزارش ایلنا، وزیر نفت ضمن اعلام مطلب افزود: “پیش‌بینی شده است در برنامه پنجم توسعه 200 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت انجام شود، اما قرار نیست این حجم سرمایه‌گذاری به روشهای سابق صورت گیرد.”
مسعود میرکاظمی بدون اشاره به روشهای تازه گفت: “قرار نیست در برنامه پنجم توسعه 200 میلیارد دلار منابع با روشهای پیشین سرمایه‌گذاری شود. این سرمایه‌گذاری نیازمند اصلاح برخی ساختارها و بسترسازی‌هاست که برای این منظور برنامه‌ریزی‌هایی در دستورکاروزارت نفت قراردارد.”
وزیر نفت همچنین با اشاره به برداشت وسیع قطر از پارس جنوبی افزود: “درآمد حاصل از فروش محصولات تولیدی پارس جنوبی روزانه 8 تا 10 میلیون دلار و ماهانه حدود 300 میلیون دلار است که این درآمد در یک سال افزون بر 3.6 میلیارد دلار برآورد میشود؛ بر این اساس هر ماه تاخیر در تحویل کالاهای موردنیاز از سوی تولیدکنندگان، زیان چشمگیری به دنبال دارد.”
وی تاکید کرد: “فرآیند پروژه‌های ملی نباید در چرخه مدیریت‌های سنتی بیفتد. وزارت نفت بر عامل زمان در کنترل پروژه نظارت می‌کند، برای این منظور گروه‌هایی تشکیل داده است تا کنترل پروژه را ممیزی کند و اگر مشکلی وجود داشته باشد، ضمن آموزش، نیازها را برطرف می‌کند”.
میرکاظمی چندی پیش نیز در حاشیه نمایشگاه نفت وگاز گفته بودکه مشکلات پیمانکاران ایرانی در حال مرتفع شدن است. به گزارش ایرنا وی افزوده بود: “باید با اصلاح فرآیندها و ترغیب بانک ها مشکلات برخبی پیمانکاران را مرتفع کرد و وزارت نفت در تلاش است تا با افزایش پیش پرداخت ها و اصلاح قراردادها به پیمانکاران کمک کند.”
وی همچنین وعده داده بود که: “قصد داریم تا پایان سال جاری قرارداد فازهای باقی مانده پارس جنوبی را تعیین تکلیف کنیم، برای توسعه و شتاب بخشی به روند تولید نفت و گاز از میادین مشترک توافق‌هایی با سندیکای بانک های داخلی و خارجی انجام شده که قرار است 75 میلیارد دلار از این منابع از طریق بانک ها و 50 میلیارد دلار از منابع مالی نیز از محل منابع داخلی شرکت ملی نفت تامین شود.”
وضع کارگرانتان را بهبود ببخشید
اما اینک در حالی که مدیرانی چون انصاری به سختی حضور وسر پا ماندن خود در عرصه اشاره میکنند، به گزارش نفت نیوز علی وکیلی، مدیرعامل شرکت نفت وگاز پارس از همه مدیران شرکتهای پیمانکار خواسته است “با رفع مشکلات موجود در حوزه کارگری و به ویژه تامین شرایط ایمن و سالم کاری و بهبود وضعیت کمپ های کارگری در کوتاه ترین زمان ممکن”، معایب کنونی را برطرف کنند.
وکیلی با اشاره به متنوع شدن منابع تامین مالی پروژه های پارس جنوبی گفته است: “پیش بینی می شود در سال جاری که همت و تلاش مضاعف در سرلوحه فعالیتهای همه ما قراردارد، با دوبرابر شدن حجم سرمایه گذاری های انجام شده در میادین گازی پارس جنوبی، پارس شمالی، گلشن و فردوسی و نیز لایه نفتی پارس جنوبی به نسبت سال گذشته و عبور آن از مرز 10 میلیارد دلار، تحول بزرگی در این منطقه بوجود آید که این حجم سرمایه گذاری، نیازمند برنامه ریزی گسترده و بهبود روش های فنی و اجرایی می باشد”.
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس با اشاره به اینکه “حضور گسترده شرکت های ایرانی در همه مراحل اجرایی پارس جنوبی و سهم ارزشمند و صعودی 30 تا 68 درصدی آنان در اجرای پروژه ها از ابتدا تاکنون را باید به عنوان تمرین جهانی شدن به شمار آورد”، ابراز امیدواری کرده که “تاخیرات گذشته در اجرای پروژه های برنامه ریزی شده و در دست اجرا، به حداقل ممکن کاهش یابد، چراکه به دنبال فروش اوراق مشارکت ارزی و ریالی توسعه فازهای باقیمانده پارس جنوبی، به ازای هرروز تاخیر در بهره برداری از طرح ها، باید میلیون ها دلارعلاوه بر بهره و سود عملیاتی از پیش تعیین شده به خریداران این اوراق، خسارت پرداخت گردد.”
66 میلیارد واین همه مشکل؟!
گفته های این مقام های مسوول در حالی است که احمدی نژاد در دوره قبلی مدعی بود که در صنعت نفت 66میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده است؛ سرمایه گذاری ای که باید طبعا جذب شرکتهای داخلی می شد چرا که با تحریم های شورای امنیت، شرکتهای خارجی استقبالی از پروژه های ایران نمی کنند، ولی وقتی رییس اداره کار بوشهر از افت شدید اشتغال در عسلویه تا سقف 4هزار نفر خبر داد واز بیکار شدن 60هزار نفر در چهار سال گذشته سخن گفت، واقعیت سرمایه گذاری نفتی دولت احمدی نژاد روشن شد.این در حالی بود که در سال 87 رییس دولت 5 فاز پارس جنوبی را افتتاح کرد که با اعتراف میرکاظمی امروز روشن شد که برخی از آن پروژه ها، بخصوص فاز 9و10 پارس جنوبی نیمه کاره افتتاح شده است.
