روحانی خوش‌بین به مذاکرات

گاردین چهارشنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۳

» گزارش گاردین

با انتشار گزارشی مبنی بر احتمال مصالحه بین مذاکره‌کنندگان ایران و آمریکا بر سر غنی‌سازی اورانیوم، حسن روحانی گفته کشورش به توافق هسته‌ای با غرب نزدیک است.

خبرگزاری مهر به نقل از حسن روحانی پس از دیدار با روسای قوه مقننه و قضاییه گزارش داد: “ما شکاف‌ها را کم کرده‌ایم، البته برخی مسائل و اختلافات باقی است… غرب درک کرده است که باید حقوق مردم ایران را به رسمیت بشناسد.”

حتی علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران و از تندروهای این کشور نیز عنوان کرد که نسبت به مسیر مذاکرات بدبین نیست.

آسوشیتد پرس روز سه‌شنبه گزارش داد، مذاکره‌کنندگان ایرانی طرحی را به بحث گذاشته‌اند که می‌تواند بن‌بست اصلی در مورد توانایی غنی‌سازی این کشور را از میان بردارد. ایران می‌گوید، کاهش شدید توان غنی سازی کنونی خود از میزان ده هزار سانتریفیوژ موجود را نخواهد پذیرفت. آمریکا و متحدانش به ایران فشار می‌آورند تا تعداد سانتریفیوژهایش را به کمتر از ۴۰۰۰ دستگاه کاهش دهد.

مصالحه احتمالی که در حال حاضر صحبت آن در میان است، پیشنهاد فعال ماندن ده هزار سانتریفیوژ را دارد، با این تفاوت که کارآیی آن‌ها کمتر شود. یک راه حل در این زمینه این است که سانتریفیوژها با سرعت کمتری بچرخند؛ راه حل دیگر، که‌ برای جلب اعتماد غرب می تواند انجام شود، کاهش میزان ذخیره گاز هگزافلوراید اورانیوم است.

برخی از ناظران هشدار داده‌اند که این گزارش نباید به عنوان نشانه‌ای از پیشرفت مهمی در مذاکرات قلمداد شود. علی واعظ، ‌تحلیلگر امور ایران در گروه بین‌المللی بحران گفت: “به نظر من این گزارش به همان ایده‌هایی می پردازد که پیش از این نیز روی میز بوده اما هنوز نهایی نشده است. اکنون دو طرف در دور باطل نیستند و مسیرشان بیشتر شبیه مارپیچی به سمت بالاست. اما هیچ راه‌حل جادویی وجود ندارد که مساله غنی‌سازی را به یک باره حل کند.”

توان غنی‌سازی تنها مساله غامض مذاکرات نیست. ایران همچنین می‌خواهد تحریم‌ها سریع‌تر از جدول زمان‌بندی تعیین‌شده لغو شود.

مذاکرات پس از عدم دستیابی به نتیجه در نوامبر گذشته،‌ به مدت هفت ماه تمدید شد. دولت روحانی در تهران و دولت اوباما در واشنگتن هر دو سعی ‌دارند علی رغم فشار تندروهای کشورشان به توافق جامع دست یابند.

اکثریت جمهوریخواه کنگره از بنیامین نتانیاهو،‌ نخست‌وزیر اسرائیل خواسته است تا ماه آینده برای مخالفت با توافق هسته ای به واشنگتن بیاید. این اقدام به عنوان چالشی جدی در مقابل اختیارات اوباما تلقی شده است. با این حال، کاخ سفید توانسته است دموکرات‌های کنگره را راضی کند تا لایحه تحریم‌های جدید علیه ایران را تا بعد از مذاکرات به تعویق بیندازد.

در همین حال،‌ مجلس ایران روز سه‌شنبه خواستار سرعت بخشیدن به تصویب لایحه ای شد که در صورت اعمال تحریم‌های جدید کنگره آمریکا، ‌برنامه هسته‌ای ایران سرعت گیرد و توافق اولیه با غرب نیز ملغی شود. طبق توافق اولیه که به برنامه اقدام مشترک مشهور است،‌ قرار است تا زمان دستیابی به توافق نهایی فعالیت‌های هسته‌ای ایران کاهش یابد.

طبق لایحه قانونی که در حال حاضر در مجلس ایران در دست بررسی است،‌ دولت روحانی ملزم خواهد بود در صورت اعمال تحریم‌های جدید،‌ غنی‌سازی اورانیوم را افزایش دهد و توسعه راکتور آب سنگین اراک، که توانایی تولید پلوتونیوم را دارد نیز ‌سرعت بخشد.