نمایشگاه عکس شادی قدیریان با عنوان “شاپرک خانوم” در گالری راه ابریشم تهران برپاست. همکارمان در تهران نگاهی به عکس های این نمایشگاه دارد که در ادامه می خوانید…
حذف رنگ در قاب دوربین
شادی قدیریان متولد 1353 در تهران و فارغ التحصیل رشتۀ عکاسی از دانشگاه آزاد است. او فعالیت عکاسی خود را از سال 1378 با مجموعۀ عکس های قاجار شروع کرد که تلفیقی نمادین از زنان دورۀ قاجار با ابزار مدرن امروز بود و برای وی شهرتی جهانی بهمراه آورد. وی از آن پس به صورت مستمر نمایشگاه های مختلف انفرادی و گروهی فراوانی را در ایران و سایر نقاط جهان برگزار کرد. عکس های او که در قالب نه مجموعه است بیشتر مفاهیمی انسانی دارند و توانسته اند مخاطبین فراوانی را در سراسر جهان پیدا کنند. او تاکنون متجاوز از 14 نمایشگاه انفرادی در ایران، بلژیک، آلمان، ایتالیا، فرانسه، آمریکا، هندوستان، دوبی، ترکیه، سوریه، فلسطین و کویت داشته است و در 63 نمایشگاه گروهی در ایران، انگلیس، فرانسه، آمریکا، اتریش، دوبی، سوئد، هلند، بولیوی، دانمارک، استرالیا، لهستان، مکزیک، اسپانیا، آلمان، ترکیه، روسیه، بنگلادش، یونان، کانادا و ایرلند شرکت کرده است.
عکس های این هنرمند زن ایرانی، بیشتر از منظر فمینیستی (و حتی گاهی خاستگاه جغرافیاییشان) مورد بحث و مطالعه قرار گرفته اند.اما وی با برپایی این نمایشگاه ثابت می کند که وجه داستان سرایی تصاویر مورد نظر خود را می تواند به راحتی به مخاطبان خود منتقل کند.یکی از مختصات مهم آثار قدیریان ساده کردن بیش از حد و افراطی موضوعات در قاب است. هندسه قاب در عکس‌های او به خوبی در خدمت بیان عکاسانه موضوعات پیش پا افتاده و حقیر زندگی قرار گرفته است. از این رهگذر استفاده از فضاهای منفی در آثار به عنوان دستمایه‌ای جهت خلق نوعی مینی مالیسم تصویری ( در ساده ترین شکل خود ) به کار بسته شده است.
افراط و تاکید عکاس بر این فشرده سازی و حذف کلیات از عکس تا آنجا پیش می‌رود که در یکی از اثارش فقط گوشه ای از موضوع وسوژه در پایین قاب فضا را به گونه‌ای اشغال می‌کند که تنها یک درصد از کل فضای قاب به موضوع اختصاص یابد و بقیه کادر را فضای منفی پر کند.
در عکس‌های او همه چیز به نخستین آموزه‌های هنر تجسمی باز می‌گردند: نقطه، خط و سطح. همه عناصر و اشیاء در تفسیر جدید عکاس به نقاط و خطوطی بدل می‌شوند که گویی در یک سطح، شناور و سیالند.
از جهت تکنیکی، ارجاع کم نقص عکاس به استفاده از لنزهای دارای فاصله کانونی متوسط باعث شده تا اعوجاج و به هم ریختگی‌های فواصل کانونی پایین، موجب انحراف مخاطب از موضوع اصلی نشود. یعنی اگر تجریدی هست، این تجرید را “ترکیب صحنه” ایجاد کند نه “لنز”!
او در ثبت عکس های این نمایشگاه به ندرت از لنزهای واید استفاده کرده است، به نظر می رسد تمایل قدیریان بیشتر به پرسپکتیو‌های کم آزار لنز نرمال است. از این رهگذر انتخاب هوشمندانه‌ی کادر مربع نیز در خدمت انتقال حس قرار می‌گیرد.قدیریان استفاده از عناصر ظرافت و دقت را در سایر کارهایش نیز اثبات کرده‌است به خوبی از پس تصویر سازی ذهنی و درک نتیجه و تاویل برآمده از اثر خویش، پیش از فشردن شاتر، برآمده است.
“رنگ” عاملی است که به ندرت در عکس‌های وی راه می‌یابد و جز آنجا که حرفی برای گفتن یا نکته‌ای برای نمایاندن نداشته باشد، دلیلی برای حضور در عکس‌ها نمی‌یابد. دنیای خاکستری عکاس به راستی شایسته نگاهی عمیق و احساسی بیدار است. رنگدانه‌های سفید و سیاه و خاکستری به دقت در آثار او ثبت و پردازش می‌شوند تا در نمایاندن هرچه بیشتر جزییات قابل تامل، در ضمن آفرینش لذت بصری، موثر و موفق باشند. عکس های این نمایشگاه ترکیبی محکم را با استفاده از خطوط نامتعادل رقم زده است.
شادی قدیریان در مقدمه این نمایشگاه نوشته است: “شاپرک خانوم در پی وعده‌ای که با آفتاب دارد در جست‌وجوی راه خروج و رسیدن به نور در تار عنکبوت گرفتار می‌شود. عنکبوت که با دیدن زیبایی و ظرافت شاپرک خانوم دلش به رحم آمده است با شاپرک خانوم قرار می‌گذارد تا یکی از حشرات داخل انباری تاریک را برایش بیاورد و در تارهای تنیده‌اش گرفتار کند تا راه خروج و رسیدن به نور را نشانش دهد. اما شاپرک خانوم هر بار بعد از شنیدن درد دل حشرات دلش می‌سوزد و در نهایت دست خالی با بال‌های خراشیده نزد عنکبوت باز می‌گردد و خود را در تار می‌اندازد تا غذای او شود. عنکبوت که از ماجرا خبر دارد دست‌های شاپرک خانوم را از تار‌ها رها می‌کند و راه خروج را به او نشان می‌دهد تا به وعدهٔ دیدارش با آفتاب برسد. شاپرک خانوم حشرات را فرا می‌خواند تا آن‌ها نیز در این آزادی سهمی داشته باشند اما هیچ پاسخی نمی‌شنود. شاپرک خانوم مأیوس از رفتار حشرات دیگر بال‌های خسته‌اش را باز می‌کند و به سمت نور می‌رود.”
قدیریان در هفدهمین نمایشگاه انفرادی خود ۱۵ عکس سیاه و سفید در ابعاد ۷۰×۱۰۰ سانتی‌متر و ۱۰۰×۱۵۰ سانتی‌متر را به نمایش گذاشته است.
نمایشگاه تا اول خرداد ادامه دارد.
شنبه تا چهارشنبه ۱۵ تا ۱۹ پنج شنبه ۱۷ تا ۲۰ جمعه‌ها گالری تعطیل است.
گالری راه ابریشم، خیابان لواسانی (فرمانیه)، شماره ۱۰۳.