در حالی که براساس منابع خبری جهانی سه شرکت عمده صادر کننده بنزین، فروش این محصول استراتژیک را به ایران تحریم کرده اند و در شرایطی که از احتمال افزایش 300 درصدی قیمت بنزین در سال جدید سخن به میان آمده است، از یک سو سردار رویانیان، رئیس ستاد حمل و نقل و مدیریت سوخت گفته است “ما کمبود بنزین نداریم” و از سوی دیگرمعاون وزیر خارجه اعلام کرده تحریم بنزین موجب “خوشحالی” است.
به گزارش منابع خبری معتبر جهانی، سه شرکت ویتول، ترافیگورا و گلنکور به علت افزایش ریسک سیاسی، فروش بنزین خود به ایران را بدون سر و صدا قطع کرده اند. در عین حال شرکت های بیمه، مانندلوید لندن نیز از بیمه این نوع محموله ها به ایران خودداری کرده اند. روزنامه فایننشیال تایمز در همین ارتباط گزارش داده است در سایه تحریم‌های احتمالی علیه ایران و به احتمال زیاد فعالیت پشت پرده واشینگتن، بزرگترین شرکت‌‌های نفتی، بی‌سر وصدا صادرات بنزین به ایران را قطع کرده‌اند. خبر تحریم این سه شرکت عمده صادر کننده بنزین به ایران در حالی به رسانه های جهانی راه یافته که روز گذشته پیش نویس دور جدید تحریم ها علیه ایران نیز منتشر شد که البته در آن تحریم صدور بنزین به ایران گنجانده نشده است. اما پیش از این سنای امریکا و نمایندگان مجلس این کشور هر کدام طرحی برای تحریم بنزین به ایران را به تصویب رسانده بودند که در اولین گام طی دو سال گذشته ایران را در تامین روزانه22میلیون لیتر بنزین وارداتی با مشکلی جدی روبرو کرده است؛ امری که هم با اعتراضات مردمی همراه بوده و هم موجب بروز اختلافاتی بین مجلس و دولت شده است.
مصرف روزانه بنزین در ایران نزدیک به ۶۵ میلیون لیتر درروز است که از این میزان ۲۲ میلیون لیتر از خارج وارد می‌شود.
اما همزمان با انتشار گزارش فایننشیال تایمز و بازتاب آن در محافل سیاسی و اقتصادی، سردارمحمد رویانیان، رئیس ستاد حمل و نقل و مدیریت سوخت روز گذشته با اعلام اینکه “ما کمبود بنزین نداریم” اظهار نظر ها در مورد بحران آتی در تامین بنزین با آغاز سال جدید را “جوسازی های مسموم و هدفدار” خواند و گفت: “این گونه اظهارنظرها و انتشار اخبار به جز ایجاد نگرانی بی‌مورد برای مردم و بروز نفاق فایده‌ای ندارد.”
رئیس ستاد حمل نقل و مدیریت سوخت که همزمان مسئول ستاد تبصره 13، که سهمیه بندی سوخت را نیز بر عهده دارد، در این خصوص به خبرگزاری ایسنا گفته: “هیچ گونه کمبود بنزینی در کشور وجود ندارد از سوی دیگر هرگونه گمانه‌زنی در مورد قیمت سوخت غیرواقعی است.”
محمد رویانیان اما توضیح نداده که دولت در سال جدید، با توجه به گسترش تحریم ها علیه ایران، قصد دارد برای واردات روزانه 22 میلیون لیتر بنزین چه راهی در پیش بگیرد.
از سوی دیگر رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه در رابطه با تحریم‌های نفتی ایران ضمن ابراز خوشحالی از این موضوع گفته است “این امر موجب خواهد شد تا ضمن جلوگیری از اصراف بنزین به سمت تولید داخلی پیش رویم.”
نظریات این مسئولان دولتی در حالی مطرح می شود که طی چند روز گذشته با توجه به مرور عملکرد اقتصادی دولت، به ویژه در حوزه سوخت و انرژی و همچنین انتقادات به برنامه های نامشخص دولت در بودجه سال آینده برای تامین سوخت، از افزایش احتمالی 300 درصدی قیمت بنزین سخن به میان آمده است.
در همین ارتباط برخی منابع خبری در داخل به نقل از “مسئولان مربوطه” که البته اسمی از آنان ذکر نشده، خبر از افزایش تولید روزانه 13 میلیون لیتر بنزین در سه پالایشگاه از پالایشگاه های کشور تا پایان برنامه پنجم، دادند. بر پایه خبرهای منتشر شده با راه اندازی سه طرح جدید تولید بنزین در پالایشگاههای آبادان، شازند اراک و تهران، ظرفیت تولید بنزین ایران با افزایشی حدود 13 میلیون لیتری به 58 میلیون لیتر در روز افزایش می یابد.
به گزارش خبرگزاری نیمه رسمی مهر، در حال حاضر 9 پروژه بهینه سازی، بهبود کیفیت و افزایش ظرفیت تولید فرآورده های نفتی در پالایشگاه داخلی در حال انجام است که با بهره برداری از این طرحها و ساخت پالایشگاههای جدید تا پایان برنامه پنجم ظرفیت پالایش نفت خام ایران به سه میلیون و 297 میلیون بشکه افزایش می یابد. بر این اساس با راه اندازی این پروژه ها ظرفیت تولید بنزین به 184 میلیون لیتر، گازوئیل به 164 میلیون لیتر، نفت سفید 36. 4 میلیون لیتر، نفت کوره به 27. 2 میلیون لیتر در روز تا سال 1393 افزایش می یابد.
بحث بنزین، تامین و تعیین قیمت آن طی دو سال گذشته یکی از موضوع های مورد اختلاف دولت و مجلس بوده است. دولت در سال جاری با تصویب پیشنهادی در مجلس تعیین قیمت بنزین و سهمیه بندی آن را از مجلس گرفت، اما نتوانست مطابق اعتبارات اختصاص یافته در بودجه سال جاری از عهده حل بحران بنزین برآید و ظرف یازده ماه گذشته بدون کسب مجوز لازم از مجلس بالغ بر سه میلیارد دلار برای واردات روزانه 22 میلیون لیتر از حساب ذخیره ارزی برداشت کرده است. این مساله با توجه به گسترش تحریم های بنزین از سوی شرکت های بزرگ نفتی و پیش بینی افزایش حیرت آور قیمت بنزین در سه ماهه اول سال جدید، از هم اکنون زنگ خطر را برای مردم و منتقدان اقتصادی در مواجهه با بحران جدی بنزین به صدا درآورده است.
