وحید ثابتیان
اولین دور مذاکرات نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی با مقامات ایرانی برای یافتن پاسخ پرسش هایی درمورد پرونده هسته ای ایران، روزگذشته درتهران انجام وادامه آن به امروز موکول شد. پاسخگویی به سئوالات آژانس، از توافقاتی است که درجلسات علی لاریجانی وخاویرسولانا دبیرسیاست خارجی اتحادیه اروپا انجام شده وطی آن ایران آمادگی خود را برای این کار اعلام کرده بود. این درحالی است که احمدی نژاد درپاسخ به اظهارات این هفته محمدالبرادعی مبنی برکند شدن نصب وفعالیت دستگاه های سانتریفوژ، کندوتندشدن این روند را به دلیل مسائل اجرایی دانست وتصریح کرد که برنامه ایران دراین زمینه مشخص است.
رسانه های غربی طی روزهای گذشته، اظهارات البرادعی را نشانه ای درجهت کوتاه آمدن ایران برای تداوم مذاکرات هسته ای قلمداد کرده بودند، اما با توجه به اظهارات محمود احمدی نژاد، مشخص می شود که کند شدن فعالیت ها که توسط بازرسان آژانس گزارش شده، تنها دلایل فنی داشته است.
این درحالی است که کشورهای غربی هم اکنون در تدارک قطعنامه تحریم سوم علیه ایران هستند که به گفته آنان از پذیرش خواست شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر تعلیق غنی سازی اورانیوم سرباززده است. مقامات آمریکایی طی ماه های گذشته تاکید کرده اند که تنها راه شروع مذاکرات با ایران برسرپرونده هسته ای تعلیق فعالیت های غنی سازی است. امری که احمدی نژاد روز گذشته بار دیگر بر دردستور کارنبودن آن تاکید کرد.
روزگذشته روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال با چاپ گزارشی از اراده جدی مقامات آمریکایی برای سخت ترکردن دایره تحریمات نوشت. هم اکنون برسر اینکه آیا زمان آن رسیده است که فشارها علیه ایران افزایش یابد یا نه میان اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل اختلاف نظر وجود دارد. اما کشورهای غربی وبخصوص آمریکا، تقریبا به این نقطه رسیده اند که باید فشارلازم را برای نهایی کردن سرنوشت پرونده هسته ای ایران وارد کرد. اعضای شورای امنیت سازمان ملل طی دوهفته گذشته با یکدیگر ازطریق تلفن گفت وگو کرده اند وقراراست برای گفت وگوهای بیشتر طی روزهای آینده ملاقات کنند.
اگرچه مذاکرات آژانس وایران درتهران به مثابه گامی به جلو برای پیشرفت درمساله هسته ای ایران قلمدادشده، اما از دید مقامات آمریکایی چنین مذاکراتی به نتیجه منجر نخواهد شد. درحال حاضر بین چین وروسیه ازیک سو و کشورهای غربی ازسوی دیگر برای اعمال تحریم های سخت تر اختلاف نظر وجود دارد. برخی ازدیپلمات های غربی گفته اند که مخالفت چین وروسیه با افزایش تحریم ها ودرنتیجه تضعیف موقعیت کشورهای عضو شورای امنیت برای تحت فشار گذاشتن بیشتر تهران، مقامات ایرانی را وادار به عقب نشینی وتعلیق غنی سازی اورانیوم نخواهد کرد. به همین جهت است که دیپلمات های غربی امید دارند با این توجیه که فشارهای بیشتر اقتصادی ممکن است ایران را به همکاری وادارکند و جلوی اعمال گزینه های دیگری همچون حمله نظامی را بگیرد،موافقت آنان را نیز جلب کنند.
درمذاکرت روزگذشته، جواد وعیدی معاون علی لاریجانی ازیک سو و اولی هینونن معاون محمد البرداعی ازسوی دیگر به سه ساعت مذاکره پشت درهای بسته پرداختند. مذاکرات هیات ایرانی وآژانس پس ازآن آغاز شد که طی روزهای گذشته محمدالبرادعی درگزارش خود به این آژانس از کم شدن فعالیت های سانتریفوژ های ایران سخن گفته بود.
محمود احمدی نژاد، روزگذشته اما با اظهارات خود روند کندسازی نصب وفعالیت سانتریفوژ ها را اینچنین توضیح داد: “موضوع هسته ای ما یک مساله کاملا مشخص و معلومی است. نصب سانتریفیوژها نیز یک کار اجرایی است که ممکن است در یک هفته تند صورت بگیرد و در یک هفته کند. ما از همان اول تمام کارهای‌مان را تحت مقررات آژانس انجام داده‌ایم. ما به دنبال حق ملت ایران هستیم و سر سوزنی از این حق عقب‌نشینی نمی‌کنیم. مسیر حرکت ما روشن است و ما زیر نظر آژانس حرکت می‌کنیم.”
همزمان با تحرکات دیپلماتیک که با گفت وگوهای علی لاریجانی وسولانا طی هفته های آینده پیگیری خواهد شد، مقامات نیروی دریایی آمریکا سه شنبه اعلام کردند که سومین ناوهواپیمابراین کشور به آبهای نزدیک ایران فرستاده شده است.
به گزارش رویتر، سخنگوی نیروی دریایی آمریکا گفته که این ناوهواپیما بر به دوناو دیگر محلق خواهد شد که هم اکنون درمنطقه به سر می برند وبه این وسیله حضور نیروی دریایی آمریکا را از زمان حمله به عراق در سال 2003 به بیشترین حد خود رسانده است.ولی سخنگوی نیروهای آمریکا گفته است که افزایش چنین حضوری بیشتربه دلیل حمایت از سربازان این کشور درعراق وافغانستان است.
حضور نیروهای آمریکایی درخلیج فارس، مانورهای متناوب نیروهای ایرانی و آمریکایی درآب های جنوبی کشور را به همراه داشته است. ازجمله درماه می که یک ناوگان کوچک آمریکایی با استقرار در تنگ ترین نقطه خلیج فارس به زورآزمایی نمایشی با نیروهای ایرانی پرداخت.
(عکس: ایسنا)