بعد ازاعتصابات کارگری در پالایشگاه وشهرداری آبادان نوبت به تهران وتبریز رسید و نپرداختن ماهها حقوق کارگران در کیان تایر تهران و عدم استخدام رسمی کارگران مجتمع پتروشیمی تبریز، بهانه آغاز اعتصابها در این دو شهر شد.
تحلیلگران این موج را به علت فشارهای اقتصادی ناشی از هدفمند سازی یارانه ها رو به افزایش می دانند و بر این باورند که این نخستین جرقههای پیوند اعتراضات سیاسی و کارگری است.
کیان تایر در بحران
به گزارش بی بی سی، گروهی از کارگران کارخانه کیان تایر که ماه هاست حقوق دریافت نکرده اند، چند روزی است با تجمع درون کارخانه و نصب پارچه نوشته های اعتراضی به نرده های بیرونی کارخانه و نیز روشن کردن آتش و سر دادن شعار، اعتراض خود را نشان می دهند.
به گفته شاهدان محلی به بی بی سی، شعارهایی چون “مرگ بر ستمگر”، “یا حجت ابن الحسن، ریشه ظلمو بکن” و “مرگ بر دروغگو” از جمله شعارهای کارگران معترض بوده است.
این کارگران با حضور در حاشیه بزرگراه آیت الله سعیدی در منطقه چهاردانگه (جنوب غرب تهران) از رانندگان خودروهای عبوری درخواست می کردند که با به صدا در آوردن بوق اتومبیل های خود با آنها همراهی کنند و به گفته شاهدان، بسیاری از رانندگان به این درخواست عمل می کردند.
منابع خبری روز دهم اسفند گزارش داده بودند که کارگران کارخانه کیان تایر، همزمان با تجمع های مخالفان دولت در اعتراض به بازداشت یا حصر میرحسین موسوی و مهدی کروبی، رهبران مخالفان، به تحصن دست زده بودند.
همچنین به گزارش سحام نیوز این کارگران همراه خانواده هایشان مقابل کارخانه با دردست داشتن پلاکاردهایی در حاشیه آزادراه ایت الله سعیدی نشسته بودند و نیروهای یگان ویژه نیز در نزدیکی این تحصن حضور داشتند و تنها با محاصره کامل متحصنان از پیوستن مردم به آنها جلوگیری می کردند. این در حالی است که بهمن سال گذشته نیز کارگران این کارخانه دست به اعتصابی مشابه با همین خواسته ها زده بودند که منجر به دخالت مسئولان وزارت صنایع شد. در آن اعتصاب اگرچه حق به کارگران داده شد اما مسئولین کارخانه مدتی بعد، نه نفر از نمایندگان اعتصاب کنندگان را اخراج کردند.
در سال 1387 مدیریت این کارخانه به ستاد حمایت از صنایع واگذاری شد و سید محسن هاشمی از سپاه به عنوان مدیر عامل این شرکت منصوب گردید. بنا بر گفته کارگران این کارخانه سید محسن هاشمی در دوران انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری، کارخانه کیان تایر را به ستاد تبلیغات احمدی نژاد تبدیل کرد و در همین زمان بود که 7 میلیارد تومان از شرکت های سایپا و ایران خودرو به عنوان پیش فروش لاستیک و در واقع جهت اداره کیان تایر دریافت کرد اما مدیریت وی در این کارخانه دوام نیاورد وپس از آن کامران، فاطمی سرشت و ابراهیمی مدیران این کارخانه شدند اما آنها نیز نتوانستند سامانی به این کارخانه بزرگ تولید لاستیک در ایران بدهند.
بنا بر گزارش تابناک یکی از کارگران این کارخانه گفته است: “حدودا از یک سال پیش، این شرکت با بحران مالی روبهرو شد که پس از مراجعه کارگران به وزارتخانه های صنایع و کار، قرار شد که این کارخانه به هیأت حمایت از صنایع واگذار شود تا به این وسیله، کارگران این کارخانه به پرداخت حقوق معوقه خود امیدوار شوند.”
وی افزوده: “ولی متأسفانه این هیأت هم نتوانست از عهده مشکلات این کارخانه برآید و حدود یک ماه و نیم است که حقوق کارگران به اضافه معوقات چهار ماهه آنها پرداخت نشده و ضمنا مدتی است که مزایای این کارگران نیز قطع شده است، ولی در این وضعیت، مدیریت کارخانه تصمیم به استخدام بیست تا سی نیروی جدید انتظامات گرفته که با اوضاع اقتصادی این کارخانه سازگار نیست، برای همین، تعدادی از کارگران به وزارت صنایع مراجعه کردند و با یکی از معاونان این وزارتخانه دیداری داشتند که متأسفانه، نتوانستند نتیجه دلخواه را بگیرند.”
اعتراض در شرکت برتر شمال غرب ایران
در تحولی دیگر خبرگزاری ایلنا گزارش داده است که حدود ۱۸۰۰ کارگر پیمانکار مجتمع پتروشیمی تبریز به قراردادی نشدن خود از سوی مدیران این مجتمع دست به اعتراض زده اند.
به نوشته ایلنا، این اقدام مدیریت مجتمع پتروشیمی تبریز، برخلاف مصوبه هیات دولت در زمینه تبدیل وضعیت استخدام کارگران متخصص و فنی پیمانی به وضعیت قراردادی بوده است.
بر اساس برخی گزارش های غیر رسمی، کارگران مجتمع پتروشیمی تبریز همچنین خواستار افزایش دستمزد متناسب با رشد تورم و افزایش قیمت کالاها و خدمات و برخورداری از امکانات رفاهی و بیمه شده اند.
تاکنون خبری در مورد واکنش مقام های دولتی و نیز مدیریت مجتمع پتروشیمی تبریز در قبال این اعتراض کارگران منتشر نشده است.
مجتمع پتروشیمی تبریز که جزو یکصد شرکت برتر ایران در سال مالی۱۳۸۸ قرار دارد، بر اساس شاخص های مالی همان سال، از سوی سازمان مدیریت صنعتی ایران به عنوان سومین شرکت بزرگ و برتر اقتصادی منطقه شمال غرب ایران شناخته شد.
این مجتمع در سال گذشته، علاوه بر ارائه ۲۶۵ هزار تن انواع محصولات پتروشیمی به صنایع پایین دست داخلی، محصولاتی به ارزش ۶۴ میلیون دلار نیز به ۲۳ کشور جهان صادر کرده است.
۲۳ میلیون شهرنشین، زیر خط فقر
اعتراضها و اعتصابهای رو به رشد در حالی است که بنا بر گزارش رادیو فردا، نتایج یک بررسی تحقیقاتی زیر عنوان “اندازهگیری و تحلیل اقتصادی فقر شهر”، که چهارشنبه ۱۱ اسفند انتشار یافت، حاکی است که ۴۵ تا ۵۵ درصد جمعیت شهری کشور زیر خط فقر زندگی میکنند.
بنا بر این گزارش دو سناریو برای تعیین خط فقر در ایران متصور است که در یک سناریو خط فقر برای یک خانوار ایرانی در مناطق شهری (هر خانوار مرکب از ۳. ۷ نفر) حدود ۶۵۰ هزار تومان در ماه است و در این صورت ۵۵ درصد جمعیت شهری ایران زیر خط فقر زندگی میکند. البته ۶۵۰ هزار تومان میانگینی برای سراسر کشور است، زیرا بر پایه همان تحقیق در تهران یک خانوار برای تأمین حداقل هزینههای خود به ۸۱۳ هزار تومان در ماه نیاز دارد.
در سناریوی دوم، که در آن کالاهای ارزان جای کالاهای گرانتر را میگیرند، خط فقر ۵۴۷ هزار تومان در ماه تعیین شده است. در این صورت ۴۴. ۵ درصد جمعیت شهری ایران زیر خط فقر زندگی میکنند، یعنی بیش از ۲۳ میلیون نفر از شهرنشینان کشور.
در این میان، حداقل دستمزد کارگران ایران که زیر 300 هزار تومان است آنها را درمقابل فشارهای اقتصادی ناشی از وضع موجود آسیب پذیرتر می سازد. دولت نیز هم اکنون از هرگونه افزایش دستمزد کارگران در سال 90امتناع می کند و معتقد است که افزایش دستمزد کارگران تورمزاست.