هم رییس سازمان بسیج مستضعفان دیروز به همایش بسیجی‌های نفت رفت و گفت: “حتی با قطع صادرات نفت، هیچ خللی در زندگی مردم ایجاد نخواهد شد”، هم وزیر صنعت، معدن و تجارت در سالگرد تاسیس “ایدرو” از طرح جدید دولت برای فروش نفت توسط بخش خصوصی خبر داد، هم مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس مصاحبه کرد که: “در سال جاری بخش فراساحلی فازهای ۱۲، ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی در مدار بهره‌برداری قرار می‌گیرند، هم رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در مراسم تاسیس سازمانش اذعان کرد: «قرار بود ایدرو فازهای ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی را ظرف م دت ۵۲ ماه تمام کند. اما هم اکنون ۷۳ ماه گذشته است و حتی ۷۳درصد پیشرفت هم نداشته‌ایم. به این معنا که در هریک از این فازها به جای ماهی دو درصد، یک درصد پیشرفت داشته‌ایم.” وزیر نفت هم خطاب به فرماندهان بسیجی نفت گفت: “کشورهای غربی فکر می‌کنند اگر صنعت نفت ایران را با تحریم مواجه کنند یک فشار اقتصادی به مردم و کشور ایجاد کرده‌اند و از این طریق می‌توانند به دولت فشار وارد کنند.” خبر افتتاح خط لوله انتقال نفت “حبشان” به “فجیره” در امارات برای دور زدن تنگه‌هرمز را هم که به این مجموعه اضافه کنیم می‌توان نوشت دیروز خبرها بوی نفت گرفته بودند.
اهداف تفاهمنامه بسیج و نفت از زبان سردار نقدی
سردار محمدرضا نقدی، رییس سازمان بسیج مستضعفان چند روز بعد از حضور سردار محمد وحیددستگردی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به نفت آمد و در چهاردهمین همایش فرماندهان بسیج وزارت نفت شرکت کرد. پیش از او سردار وحید برای امضای ساخت۱۴ دکل حفاری میهمان ساختمان وزارت نفت شده بود. سردار نقدی در همایش بسیجیان نفت کره‌جنوبی را کشوری کوچک خطاب و درباره تهدید این کشور به قطع واردات نفت ایران اینگونه اظهار نظر کرد: “توقف صادرات نفت به چنین کشورهایی نه تنها خللی در روند اقتصادی ایران ایجاد نمی‌کند بلکه کشورهای مدعی را با معضل بیکاری مواجه می‌کند.” سردار نقدی مقابله با تحریم بنزین را نقطه عطفی در خودباوری در صنعت نفت ارزیابی و تاکید کرده است که باید جلوی خام‌فروشی نفت گرفته شود: “ایران به‌راحتی می‌تواند بسیاری از مواد و اقلام مصرفی مردم را تولید کند.” و بعد هم درباره بومی‌سازی ساخت کالاهای صنعت نفت گفته است: “از میان قطعات وارداتی، توان ساخت بیش از دوهزار قطعه در داخل کشور وجود دارد.” درحالی مهر سخنان سردار نقدی در همایش فرماندهان بسیج صنعت نفت را مخابره کرده است که روابط عمومی وزارت نفت از خبرنگاران رسانه‌ها برای پوشش خبری و طرح احتمالی سوالات دعوتی انجام نداده بود. سردار نقدی در این همایش به تفاهمنامه سازمان بسیج مستضعفان و وزارت نفت هم اشاره کرده و بومی‌سازی قطعات و تلاش برای جلوگیری از خام‌فروشی نفت را از اهداف آن برشمرده است.
غضنفری از تصمیم جدید دولت برای فروش نفت می‌گوید
در سوی دیگر تهران اما، دیروز صنعتی‌ها دور هم جمع شده بودند تا چهل‌و‌پنجمین سالگرد تاسیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع “ایدرو” را جشن بگیرند. شاه‌بیت سخنان وزیر صنعت، معدن و تجارت در آن مراسم هم نفت بود. مهدی غضنفری از تصمیم دولت برای فروش نفت از طریق بخش خصوصی خبر داد: “دولت تصمیم گرفته که نفت را از طریق بخش خصوصی عرضه کند و درواقع این کار دیگر مانند گذشته توسط یک شرکت متمرکز انجام نخواهد شد.” سخنان غضنفری را “فارس” منتشر کرده است. وزیر صنعت جزییات بیشتری از طرح جدید دولت را در لابه‌لای سخنانش بیان کرده است: “بخش خصوصی با پیش‌پرداخت کمتری و با قیمت کمتر از وزارت نفت، نفت را می‌فروشد و ارز حاصل از آن را از طریق واردات کالا یا به صورت نقدی به کشور برمی‌گرداند.” آقای وزیر از این طرح به‌عنوان یک تحول بزرگ در تجارت بخش خصوصی نام برده است! معلوم نیست در این “تحول بزرگ!” نفت به چه قیمتی به بخش خصوصی واگذار خواهد شد؟ وزیر صنعت مشخص نکرده است که منظورش از اینکه بخش خصوصی با قیمت کمتر از وزارت نفت، نفت را می‌فروشد چیست؟ آیا قرار است نفت ارزان‌تر به بخش خصوصی واگذار شود؟ هرچند در سخنان وزیر صنعت مشخص است که بخشی از نفت فروخته شده از طرف بخش خصوصی صرف تهاتر با کالا خواهد شد. اما معلوم نیست اضافه پول آن به دلار به خزانه ریخته می‌شود یا به “ریال”؟ تفاوت دلار و ریال در بازار داخلی آیا سود مضاعفی را به جیب بخش خصوصی نخواهد ریخت؟! و از همه مهم‌تر اینکه فروش نفت به چه نوع شرکت‌های خصوصی واگذار خواهد شد؟ وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه سخنانش گفته است: “در گذشته جنس تحریم‌ها مشخص بود و برای حل آن راهکارهای جایگزین پیدا می‌کردیم اما تحریم‌های اخیر که اصطلاحا تحریم هوشمند نام دارد طوری است که هر مساله کمک‌کننده به ما، در فهرست تحریم‌ها قرار دارد.” مهدی غضنفری اذعان کرد که هدفمند‌سازی یارانه‌ها نتوانسته باعث جایگزینی تکنولوژی‌ها و صرفه مصرف انرژی در حوزه تولید شود.
وزیر نفت: نگرانی نداریم
برمی‌گردیم به همایش فرماندهان بسیج صنعت نفت؛ جایی که دیروز وزیر نفت هم در آن سخنرانی کرده. رستم قاسمی جنگ کنونی غرب علیه ایران را جنگ تمام‌عیار اقتصادی دانست: “صنعت نفت در خط مقدم این جنگ قرار دارد زیرا کشورهای غربی فکر می‌کنند اگر صنعت نفت ایران را با تحریم مواجه کنند یک فشار اقتصادی به مردم و کشور ایجاد کرده‌اند و از این طریق می‌توانند به دولت فشار وارد کنند.” وزیر نفت گفته است که در حال حاضر همزمان با توسعه ۱۹ فاز پارس‌جنوبی با اشتغال حدود صدهزار نفر در حال اجراست.” و بعد هم تاکید کرده است که بازار نفت ایران هیچ‌وقت تعطیل نمی‌شود. وی در حالی از وجود روش‌های متعددی برای فروش راحت نفت ایران خبر داد که تنها به روش به‌کارگیری تجار و بخش‌خصوصی اشاره کرد. بخش دیگری از سخنان رستم قاسمی به نقل از «مهر» اینگونه است: “نگرانی برای حفظ و نگهداشت تولید نفت نداریم.” اوپک پنجشنبه گذشته در گزارش ماهانه خود به نقل از منابع ثانویه بازار نفت اعلام کرد که تولید نفت ایران در ماه گذشته میلادی به پایین‌تر از سه میلیون بشکه در روز رسیده است. ظرفیت تولید نفت ایران پیشتر چهار میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز بود.
سوری: امسال فازهای ۱۷ و ۱۸ پارس به مدار می‌آیند
امروز خبرنگاران رسانه‌های گروهی به عسلویه می‌روند تا از رشد اجرای پروژه‌های فازهای مختلف پارس‌جنوبی بازدید کنند. دیروز اما، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس که کارفرمای اجرای پروژه‌های پارس جنوبی است در گفت‌وگویی با “مهر” گفته است: “در سال جاری بخش فراساحلی فازهای۱۲، ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی در مدار بهره‌برداری قرار می‌گیرد.ک موسی سوری درباره فازهای ۱۵ و ۱۶ هم به جای بیان موضع کارفرمایی‌اش، برنامه پیمانکاران را ملاک سخنانش قرار داده است: کبراساس برنامه پیمانکاران، تولید گاز در پالایشگاه‌های فازهای ۱۵ و ۱۶تا آبان‌ماه امسال آغاز می‌شود.” وی سپس از اجرای برنامه جبرانی برای تسریع در عملیات حفاری در فازهای ۱۵ و ۱۶ و فعالیت دو دستگاه جک‌آپ دریایی برای حفاری خبر داده و همزمان گفته است: “در صورتی که چاه‌های فازهای ۱۵ و ۱۶پارس جنوبی امسال تولیدی نشوند برای تامین خوراک و راه‌اندازی نهایی پالایشگاه از گاز سایر فازهای در دست بهره‌برداری استفاده خواهد شد.” مصاحبه‌های دو پهلو، اگر به درد کارهای مدیریتی بخورد گره‌ای باز نخواهد کرد. گاز فازهای دیگر در حال بهره‌برداری مصارف خاص خودش را دارد. توضیح سوری، درباره توسعه ۳۵ماهه فازهای پارس جنوبی هم چنین است: “با توجه به پیشرفت اجرایی این فازها، حداقل تولید گاز از چهار فاز ۱۳ و ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی تا خردادماه سال آینده آغاز خواهد شد.” به کلمه «حداقل» در این جمله دقت کنید. سوری ادامه می‌دهد: “در حال حاضر ساخت پالایشگاه گاز خشکی فاز ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی به ۶۵ درصد رسیده و در فاز ۱۳ هم پیشرفت اجرایی پالایشگاه به مرز ۶۰ درصد رسیده است. “مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس اما درباره پیشرفت بخش دریایی و تولید گاز این فازها درصدی را اعلام نکرده است: “پیشرفت کل پروژه سه فاز ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس جنوبی در مجموع از ۵۰ درصد عبور کرده و کل پروژه فاز ۱۳ نیز به مرز ۴۵درصد پیشرفت فیزیکی رسیده است.”
ماجرای فازهای ۱۷ و ۱۸ از زبان شافعی
در سوی دیگر تهران دیروز، غلامرضا شافعی، رییس تازه منصوب شده سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و وزیر اسبق صنایع، در مراسم چهل و پنجمین سالگرد تاسیس “ایدرو” سخنان مهمی مطرح کرد. او از اینکه برخی می‌خواستند سازمان گسترش را منحل کنند انتقاد کرد و ایدرو را سازمان توسعه‌ای نامید که طی سال‌های اخیر، عده‌ای اساسنامه‌اش را نادیده گرفته‌اند. بخش مهم سخنان شافعی اما در حوزه نفت بود: “شرایط ایجاب می‌کند که ایدرو نقش توسعه‌ای خود را در قالب برنامه پنجم و افق ۱۴۰۴ ایفا کند که به عنوان نمونه باید سهمی از سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز معادل ۵۰۰میلیارد دلار سرمایه‌گذاری صورت دهد.” وی با انتقاد از نمونه واگذاری برخی از سهام‌های متعلق به ایدرو آمار جالب‌توجهی از درصد پیشرفت برخی فازهای پارس جنوبی داده است: “قرار بود ایدرو فازهای ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی را ظرف مدت ۵۲ماه تمام کند اما هم‌اکنون ۷۳ ماه گذشته است و حتی ۷۳درصد هم پیشرفت نداشته‌ایم، به این معنا که در هریک از این فازها، به جای ماهی دودرصد، یک‌درصد پیشرفت کرده‌ایم.” این سخنان شافعی را با مصاحبه مدیرعامل نفت و گاز پارس مقایسه کنید. “مهر” ادامه سخنرانی رییس سازمان گسترش را اینگونه منعکس کرده است: “در فاز ۱۴ پارس جنوبی در حالی که طبق برنامه باید ۶۸درصد پیشرفت فیزیکی داشته باشیم، تنها ۳۸درصد پیشرفت داشته‌ایم. این در شرایطی است که با چنین سازمانی با این عظمت نیروی انسانی برجسته و سخت‌افزارها و نرم‌افزارها به دلیل برخی شرایط، عملکرد مطابق برنامه نیست.” غلامرضا شافعی با اشاره به اینکه یک شرکت زیرمجموعه ایدرو باید در پارس جنوبی 9میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند، گفت: “هم‌اکنون این شرکت را که قرار است چنین سرمایه‌گذاری‌ای در بخش نفت داشته باشد، به سازمان خصوصی‌سازی سپرده‌اند تا واگذار شود. این سازمان بدون ابزار چگونه می‌تواند سرمایه‌گذاری اینچنینی داشته باشد؟” واقعی دیدن مسایل قطعا کمک بهتری به حل مشکلات و برداشتن موانع خواهد کرد، حتی در شرایط سخت. باید در این شرایط همه‌چیز را واقعی دید و برایش بهترین راه‌حل را پیدا کرد. برای تحریم نفتی هم راه‌حل‌های نفتی وجود دارد. ابتدا باید صحیح و دقیق دید و بعد درست تدبیر کرد. دیروز، روز نفت بود.
منبع: شرق،27 تیر