دولت ایران به شکل فزاینده‌ای حقوق کارگران را برای داشتن شورا و سازمان‌های کارگری نقض می‌کند. ده‌ها فعال کارگری به خاطر سخن گفتن از مشکلات در زندان به سر می‌برند. دیدبان حقوق بشر از ایران خواست تا به مناسبت روز جهانی کارگر در اول ماه مه این افراد را آزاد کند و به سرکوب خاتمه دهد.
گروه‌های حقوق کارگران می‌گویند در دوران دولت احمدی‌نژاد فشار بر آن‌ها بسیار بیشتر شده است. نیروهای امنیتی بسیاری از فعالان کارگری را دستگیر کرده و مورد تعقیب و اتهامات سیاسی قرار داده اند.
سارا لی ویتسون، مدیر خاورمیانه دیدبان حقوق بشر می‌گوید: “کارگران معمولا اولین قربانیان سرکوب دولتی هستند. کارگران ایرانی در خط مقدم تلاش برای حقوق اولیه مربوط به آزادی شوراها و سازمان‌ها قرار دارند.”
دیدبان حقوق بشر می‌گوید این سرکوب‌ها موجب شده کارگران صدایی نداشته باشند و نتوانند در سیاست‌های دولتی نفوذ داشته باشند.
اتحادیه‌های تجاری مستقل در ایران ممنوع است و بسیاری از فعالان این رشته در زندان یا به قید ضمانت آزاد هستند. در اقدامی تازه، مقامات رضا شهابی از رهبران اتحادیه‌ای را به زندان اوین فراخواندند تا محکومیت شش ساله خود را به خاطر تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی تکمیل کند. او عضو سندیکای کارکنان شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه است.
اوایل سال 2013 شورایعالی کار ایران حداقل حقوق را برای سال بعد 25 درصد افزایش داد. طبق ماده 41 قانون کار ایران، مقامات باید هنگام تعیین حداقل حقوق تورم را در نظر بگیرند. نرخ رسمی تورم 32 درصد است اما بسیاری از اقتصاددانان آن را بالای 50 درصد می‌دانند.
طبق قانون کار ایران، تشکیل اتحادیه‌های کارگری غیردولتی ممنوع است. اما کارگران اتحادیه‌های مستقل بزرگی تشکیل داده‌اند، از جمله، سندیکای اتوبوسرانی تهران و حومه، سندیکای کارگران نیشکر هفت تپه و اتحادیه کارگران آزاد ایران. از سال 2005 دولت به کرات اعضای این گروه‌ها را تحت فشار قرار داده است.
بسیاری از بازداشت‌ها طی جشن‌های روز جهانی کارگر یا اعتصابات اتحادیه‌ها، که به علت اخراج یا عدم دریافت حقوق صورت گرفته بود، انجام شده است.
وضعیت به طور کلی برای کارگران آسیب‌پذیر بسیار سخت است: زنان، کودکان و مهاجران افغان. زنان به خاطر بیمه و مرخصی بارداری معمولا اولین قربانیانی هستند که از طرف شرکت‌ها اخراج می‌شوند. فعالان کارگری می‌گویند در برخی موارد از زنان هنگام استخدام تعهد گرفته می‌شود تا زمانی که در آنجا کار می‌کنند باردار نشوند.
تعداد کارگران کودک زیر 15 سال هم افزایش یافته است.
فعالان به دیدبان حقوق بشر می‌گویند تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا وضعیت کارگران را وخیم‌تر کرده است. بسیاری از کارخانه‌ها کارگران خود را اخراج کرده‌اند. بنا بر آمار رسمی حدود 50 درصد از تولیدی‌ها تعطیل شده‌اند یا در آستانه تعطیلی قرار دارند و بسیاری از کارخانه‌های بزرگ با 30 درصد توان خود کار می‌کنند. به گفته رئیس خانه کارگران، بین ماه مه 2011 تا ماه مه 2012 بیش از 100 هزار کارگر شغل خود را از دست داده‌اند.
ویتسون می‌گوید: “بدون توجه به تحریم‌ها یا مشکلات اقتصادی ایران، کارگران باید بتوانند اعتراض کنند، اعتصاب و تحصن کنند و علیه سیاست‌های دولتی که به نظرشان آسیب‌زننده است حق اعتراض داشته باشند.”
منبع: دیدبان حقوق بشر - 30 آوریل 2013