نشست دیروز هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران که با حضور سخنگوی طرح تحول اقتصادی برگزار شد، به صحنه انتقاد بخش خصوصی از دولت احمدی‌نژاد تبدیل شد. اعضای اتاق بازرگانی در این نشست با اعتراض به وضعیت ناگوار صاحبان کسب و کار، دولت احمدی‌نژاد را به آمارسازی و سفیدنمایی بیجا در خصوص عملکرد خود متهم کردند.
جلسه اتاق بازرگانی که بانفوذترین نمایندگان بخش خصوصی در آن عضویت دارند، دیروز شاهد انتقاد شدیداللحن فعالان بخش خصوصی نسبت به برنامه‌ها و عملکرد دولت نهم از یک سو، و توجیهات سخنگوی طرح تحول اقتصادی از سوی دیگر بود.
تنها سخنان محمدرضا فرزین نبود که با موج انتقاد فعالان اقتصادی مستقل از دولت مواجه شد، بلکه پیش از آن هم در سخنرانی ابتدایی رئیس اتاق و سخنان پیش از دستور دو عضو هیات نمایندگان اتاق، انتقادات کم‌سابقه‌ای علیه دولت احمدی‌نژاد مطرح شده بود.
استیضاح دولت در نهاد اقتصادی
در آغاز این جلسه، یحیی آل اسحاق، از چهره‌های شاخص اقتصادی نزدیک به جناح محافظه‌کار که ریاست اتاق تهران را برعهده دارد، به انتقاد از عملکرد اقتصادی دولت نهم پرداخت و به طور ضمنی دولت را به بی‌برنامگی در زمینه اقتصاد، ایجاد رکود در حوزه‌های مختلف و تبدیل کردن عرصه اقتصاد به محل آزمون و خطای مدیران متهم کرد و خواستار تغییر این وضعیت در دولت آینده شد.
محسن حاجی‌بابا، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز خواستار حضور رئیس بانک مرکزی در جمع نمایندگان بخش خصوصی برای پاسخگویی در قبال بسته سیاستی جدید شد و هشدار داد که سیاستهای فعلی برای بخش خصوصی معضلاتی را ایجاد کرده که ممکن است باعث زمین خوردن شرکت‌های بزرگ شود.
اما شدیدترین لحن متعلق به احمد ترک‌نژاد، دیگر عضو هیات نمایندگان بود که در سخنان خود مسئولان ارشد دولتی را به آمارسازی، سفیدنمایی بیجا و دروغگویی متهم کرد. وی در سخنان خود با اشاره به تبلیغات گسترده اخیر به نفع دولت، گفت: “این روزها درکنار گفتمان صاحبان کسب وکار که از دشواری تولید و تعطیلی واحدهای تولیدی خبر می‌دهند، شاهد گفتمان مسئولان نیز هستیم که معتقدند دولت نهم به اندازه 16 سال گذشته دستاورد داشته است. بنابراین جای این پرسش باقی می ماند که کدام درست می گویند؟ کارآفرینان و صنعت‌گران یا مدیران و مسئولان؟”
این فعال بخش خصوصی که از سابقه حضور در پست‌های دولتی تا سطح استاندار نیز برخوردار است، در ادامه سخنانش تصریح کرد که: “اگر مسئولان درست می‌گویند و در همه بخش‌ها، به اندازه 16سال گذشته رشد داشته‌ایم، شرایط باید متفاوت باشد و شاخص‌های کلان کشور مثل تولید ناخالص داخلی، تشکیل سرمایه و تورم و دیگر نماگرهای اقتصادی، باید گویای این موضوع باشند. اما متاسفانه این‌گونه نیست و ما ناچاریم بگوییم مسئولان درست نمی‌گویند.“
وی سپس با اشاره به وفور درآمدهای نفتی در دولت نهم و مقایسه آن با دولت‌های پیشین، گفت: “در دولت فعلی که هنوز مدتی از عمر آن باقی است، بیش از 300 میلیارد دلار درآمد نفتی داشته‌ایم؛ در حالی که در 16 سال گذشته، مجموع درآمدهای نفتی کشور 300 میلیارد دلار بوده است. سیاه نمایی خوب نیست، نه برای دولت نهم و نه برای دولت‌های دیگر؛ ولی مهم‌تر این است که آمارسازی در هیچ دوره‌ای صورت نگیرد.“
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: “در شرایط فعلی، حضور در جمع فعالان اقتصادی مساوی است با روبه‌رو شدن با گرفتاری‌های واحدهای تولیدی و صنعتی، و متاسفانه هر روز باید نظاره‌گر تعطیلی واحدهای تولیدی یکی پس از دیگری باشیم. البته پیامد این شرایط، تبدیل دارایی‌های مولد به غیر مولد و افزوده شدن گروه‌های دیگر از کارگران به جمع بیکاران است. حال واقعیتی که صاحبان کسب و کار با آن مواجه‌اند، با گفتمان خبری دولتمردان درباره محیط کسب و کار پارادوکسی را ایجاد می‌کند که جای تامل جدی دارد و این سوال را به ذهن متبادر می‌کند که آیا صاحبان کسب و کار سیاه‌نمایی می‌کنند یا دولتمردان سفیدنمایی؟”
ترک‌نژاد در ادامه سخنانش، به مقایسه آماری وضعیت چهار سال اخیر با 16 سال قبل از آن پرداخت و نتیجه گرفت: “جمع‌بندی موارد مختلف نشان می‌دهد که به غیر از شاخص بیکاری، در تمامی شاخص‌های دیگر، متوسط دوره ۱۶ ساله به مراتب بیشتر از چهار سال اخیر بوده است.“
توجیهات نماینده دولت
پس از سخنان پیش از دستور این دو عضو اتاق بازرگانی تهران، محمدرضا فرزین به عنوان نماینده دولت و سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی به بیان توضیحات درباره این طرح پرداخت و تاکید که طرح دولت نه سیاسی است و نه تبلیغاتی.
اما سخنان او به جای آنکه فضای انتقادی نسبت به دولت را کمرنگ کند، باعث واکنش تند فعالان بخش خصوصی به طرح تبلیغاتی دولت شد.
اولین منتقد، علی شمس اردکانی بود که سیاستهای دولت را مخالف نظرات رهبری دانست و تصریح کرد: “دولت هزینه‌هایی را که به هنگام تولید و توزیع انرژی اتلاف می‌شود و همگی ناشی از سیاست‌گذاری‌ها و تصمیمات غلط دولت است، بر دوش ملت می‌گذارد.“
پس از او، پدرام سلطانی نماینده دولت را به مبهم‌گویی و بی‌توجهی به مشکلات متعدد اقتصادی کشور متهم کرد. سپس نوبت به اسدالله عسگراولادی رسید تا دولت را متهم کند که نظر چهره‌های کارشناسی و اقتصاددانان بزرگ کشور را در بررسی این طرح ندیده گرفته و هشدار دهد که: “این طرح، طرح بسیار بزرگی است و چنانچه کارشناسانه و دقیق تنظیم نشود، به پیکر اقتصاد کشور صدماتی را وارد می‌آورد که دولت‌های بعدی را دچار چالش‌ها و مشکلات جبران‌ناپذیری می‌کند.“
در ادامه سه عضو دیگر اتاق بازرگانی به نام‌های فزونی، عدالتیان و بهرامی نیز طرح دولت را غیر قابل اجرا دانستند و مدت اجرای سه ساله تعیین شده از سوی دولت برای این طرح را نیز زیر سؤال بردند. ترک‌نژاد همچنین دولت را متهم کرد که خود باعث ایجاد تورم می‌شود و به اقشار آسیب‌پذیر، آسیب وارد می‌کند.
احمد پورفلاح نیز طرح دولت را “زدن تیر خلاص به صنعت” دانست و با اشاره به اینکه ورودی غلط در ارزیابی‌های دولت باعث به دست آمدن خروجی غلط شده، پرسید: “چرا شهروندان نباید به طور مساوی از این یارانه‌ها برخوردار شوند؟”
در ادامه پورقاضی با تاکید بر اینکه “عملکرد دولت، خود برخلاف اصل 44 و طرح تحول اقتصادی است”، به صراحت گفت: “ما نمی‌دانیم هدف اصلی این طرح چیست؛ شعار تبلیغاتی است یا تغییر و تحول عظیم؟ موضوعی که باعث نگرانی می‌شود، پرداخت نقدی یارانه‌ها است. ما معتقدیم به جای دادن ماهی، باید به مردم ماهی‌گیری را آموخت.“
آخرین انتقاد نیز از سوی راسخ، دبیرکل اتاق تهران، مطرح شد که طرح دولت را “باعث ایجاد مشکل مضاعف برای واحدهای صادراتی” ارزیابی کرد و گفت که به عقیده وی، با این طرح “حیات این واحدها به خطر خواهد افتاد.“
فعالان خصوصی با این سخنان پیاپی انتقادی، نماینده دولت احمدی‌نژاد را بدرقه کردند، اما این بخش از سخنان رئیس اتاق بازرگانی تهران در ذهن همه حاضران در این جلسه ماندگار شد که: “امیدواریم تیم اقتصادی دولت آینده را افرادی تشکیل دهند که کارآزموده، باتجربه و با اعتدال باشند و با هماهنگی کامل، به دنبال اجرای برنامه‌هایی باشند که تعادل را در همه زمینه‌ها به اقتصاد کشور بازگرداند.“