تصمیم تهران، مانع اسرائیل شد

نویسنده

» گزارش واشنگتن پست از رفع شدن خطر حمله نظامی

والتر پینکوس

سیاست های داخلی زمانی که به مقوله ای مثل حمله نظامی به تاسیسات اتمی ایران روبه رو می شود، نتایج به هم می ریزد. کافی است به انتخابات در آمریکا، اسرائیل و حتی ایران نگاهی بیاندازیم.

آخرین نمونه آن مصاحبه وزیر دفاع اسرائیل، ایهود باراک، با روزنامه دیلی تلگراف بود. وی در این مصاحبه گفته بود که اقدامات اخیر ایران باعث شده است که اسرائیل هشت تا ده ماه رسیدن به “روز حقیقت” را عقب بیاندازد.

اشاره باراک به گزارش روز ۳۰ اوت آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای بود که در آن گفته شده است ایران نیمی از اورانیوم ۲۰ درصدی اش را به اورانیومی که بشود به شکل “صلح آمیز” از آن استفاده کرد، تبدیل کرده است.

باراک دلایل مختلفی برای این اقدام ایران ارائه کرده است که یکی از آنها “اقدام دیپلماتیک ایران قبل از انتخابات آمریکا برای وقت کشی” است.

رگه هایی از حقیقت در این اظهارات دیده می شود. گزارش بعدی آژانس تا اواسط نوامبر منتشر نخواهد شد اما برخی از دیپلمات ها گفته اند که ایران ۶۰۰ سانتریفوژ دیگر به سایت فودرو افزوده است. ایران ۳ هزار سانتریفوژ دارد که همه آن‌ها کار نمی‌کنند.

باراک، نخست وزیر سابق و وزیر دفاع اسرائیل از بعد از انتشار گزارش آژانس، راه خود را از نخست وزیر فعلی، ناتنیاهو، جدا کرده است. تهدید‌های مداوم ناتنیاهو، در داخل اسرائیل باعث شکاف شده است.

ناتنیاهو و باراک، هردو، منتظر انتخابات ۲۲ ژانویه هستند. نخست وزیر می‌گوید که زمان انتخابات را از اکتبر تغییر داده است، زیرا بودجه کافی برای برگزاری انتخابات ندارد. اما مسئله دیگر این است که باراک نگران است که مبادا ناتنیاهو بدون حمایت آمریکا به ایران حمله کند.

هفته گذشته ناتنیاهو اعلام کرد که حزب لیکود با حزب محافظه کار وزیر امور خارجه لیبرمن، ائتلاف خواهد کرد و معنایش این است که ناتنیاهو قصد دارد خود را از دست باراک‌‌ رها کند. روز دوشنبه این اقدام را ضروری دانست و گفت که ممکن است لیبرمن وزیر دفاع بشود.

لیبرمن در ماه فوریه اعلام کرد که مسئله ایران و اسرائیل به آمریکا هیچ ربطی ندارد. در ماه اوت نیز در تلویزیون اسرائیل اعلام کرد که او در سال ۲۰۰۱ طرفدار حمله به ایران بود و هنوز هم هست.

ائتلاف ناتنیاهو با وی می تواند منجر به اختلاف گروه های دیگر با آنها بشود. اظهارات باراک به او کمک می کند که وارد این دسته بندی ها بشود زیرا او همچنان معتقد است که تنها حمله نظامی می تواند ایران را از دستیابی به سلاح اتمی بازدارد. وی روز دوشنبه گفت: “اگر هیچ کس اقدامی نکند، ما اقدام خواهیم کرد.”

در انتخابات مجلس ایران در ماه مارس، طرفداران رهبر ایران، علی خامنه ای، به مجلس راه پیدا کردند و سه چهارم کرسی های مجلس را گرفتند. شکست رئیس جمهور ایران در این انتخابات، کاملا مشخص بود. انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن برگزار می شود، اما بسیاری معتقدند که این انتخابات برگزار نمی شود زیرا خامنه ای تلاش می کند تا مقام ریاست جمهوری را حذف و به جای نخست وزیر را که توسط مجلس انتخاب می شود، جایگزین کند.

همانطور که روز ۲۳ اکتبر هم نوشته بودم: “آمریکا به غیر از اظهارات خصمانه ایران در مورد سلاح اتمی، چه چیز در مورد رهبر ایران می داند که در مورد ساخت و استفاده از سلاح اتمی، تنها فرد تصمیم گیرنده است؟” ایرانی ها ممکن طرفدار تولید سلاح اتمی باشند، شاید هم نباشند اما آنچه مسلم است آنها نمی خواهند با کشورهای دیگر وارد جنگ بشوند.

 خامنه ای متوجه شده است که هیچ شانسی برای رسیدن به یک توافق دیپلماتیک تا قبل از ۶ نوامبر وجود ندارد. ایران به گفتگو ها پایان نداده است و با ذکاوت زیاد به غنی سازی اورانیوم ادامه می دهد و همچنان می گوید که اهدافش صلح آمیز است.

انتخابات آمریکا به یک مانع دیپالماتیک برخورد کرده است. کاخ سفید می داند که رقیب جمهوریخواهش، با هر نوع اقدامی که منجر به رسیدن ایران به یک حکومت دموکراتیک نمی شود، مخالفت می کند. میت رامنی گفته است: “آمریکا باید تلاش کند تا جلوی دستیابی ایران به سلاح اتمی را بگیرد.”

این توانایی ممکن است غنی سازی اورانیوم نیز تفسیر شود. موضعگیری پرزیدنت اوباما برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی ممنوع کردن برخی از درجات غنی سازی درکنار بازرسی مدام، بازرسان آژانس است.

در بهار و تابستان امسال، دولت اوباما تلاش کرد تا تهدید های اسرائیل مبنی بر حمله بدون حمایت آمریکا را خنثی کند. رامنی معتقد است که این اقدام اوبانا منجر به ایجاد شکاف در روابط آمریکا و اسرائیل شده است.

از زمان انتشار گزارش آژانس در ماه اوت، رامنی لحن جنگ طلبانه خود را آرام تر کرده است. روز 9 اکتبر وی به سی ان ان گفت بهتر است بدانیم که قبل از اقدام نظامی علیه ایران، راه درازی در پیش داریم . خوشبختانه اقدام نظامی هرگز یک ضرورت محسوب نمی شود. روز ۲۲ اکتبر در مناظره با اوباما، رامنی گفت که ماموریت آمریکا متوقف کردن برنامه‌های اتمی ایران از طریق اقدامات دیپلماتیک مثل تحریم هاست، اما گزینه نظامی همواره مطرح است.

در دو هفته اخیر، دیپلمات‌های ایرانی و غربی، ابراز امیدواری کرده‌اند که مذاکرات را تا قبل از پایان سال، از سر بگیرند.

یک توافق این است که غرب سختگیری‌هایش را در تحریم‌ها کم کند و ایران هم در مقابل، درصد اورانیوم غنی سازی شده را به ۵. ۳ درصد برساند، غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصد را متوقف کند و اورانیوم مازاد را به خارج از کشور بفرستد و تاسیسات فودرو را تعطیل کند. همه این اقداما ت باید تحت نظارات آژانس صورت بگیرد.

توافق یا حمله نظامی؟ همه اینها بستگی به انتخابات آمریکا، اسرائیل و ایران دارد.

واشنگتن پست، ۳1 اکتبر