سفارت جمهوری اسلامی در دمشق طی بیانیه‌ای از ربوده شدن ۵ مهندس و کارمند فنی ایرانی در شهر حمص سوریه خبر داد و از دولت این کشور خواست در “اقدامی فوری” جهت آزاد شدن این افراد تلاش کند.این در حالیست که سایت میهن این افراد را ازاعضای سپاه پاسداران معرفی کرده است. همزمان منوچهر متکی، وزیر خارجه برکنار شده جمهوری اسلامی طی سخنانی با وجود تاکید بر “دخالت خارجی‌ها” در امور داخلی سوریه گفت: “هر رژیمی ممکن است توسط مردم خود ساقط شود و رژیم دیگری بر سر کار بیاید.”
ربودن این پنج مهندس ایرانی یک ماه پس از تاکید وزیر راه و شهرسازی در مورد آمادگی جمهوری اسلامی برای انتقال تجارب و صدور خدمات فنی و مهندسی ساخت مسکن در سوریه روی داده است.
از نخستین ماه‌های آغاز اعتراضات مردمی در سوریه، مخالفان حکومت این کشور، جمهوری اسلامی را متهم به همکاری با نیروهای سوری در سرکوب معترضان می‌کنند؛ اتهامی که از سوی مقامات جمهوری اسلامی “بی‌اساس” خوانده شده است.
۵ نفر یا ۸ نفر؟
ساعاتی پس از آنکه، پرس تی وی، شبکه برون مرزی جمهوری اسلامی از ربوده شدن ۸ مهندس ایرانی در شهر حمص سوریه خبر داد، سفارت جمهوری اسلامی در این کشور طی اطلاعیه ای از ربوده شدن ۵ مهندس ایرانی خبر داد و از دولت سوریه خواست “هرچه سریعتر آدم ربایان را شناسایی و دستگیر کنند.”
بر اساس این بیانیه که در خبرگزاری‌های دولتی منتشر شده، ۵ ایرانی شاغل در نیروگاه ۴۵۰ مگاواتی “جندر”، بامداد روز سه شنبه، ۳۰ آذرماه، هنگامی که عازم محل کار خود بودند، توسط افراد نا‌شناس ربوده شده‌اند.
اما خبرگزاری‌های رسمی سوریه بدون اشاره به هویت یا ملیت این افراد، ربوده شدن “هشت مرد از ملیتهای مختلف” را تائید کرده اند.
سفارت جمهوری اسلامی در دمشق در بیانیه خود خبر داده که در هماهنگی با دستگاه‌های ذی ربط سوریه به سرعت وارد عمل شده و در جهت اطلاع یابی از نامبردگان تلاش می‌کند. وزیر امور خارجه سوریه هم با حضور در جمع خبرنگاران ضمن تائید این خبر گفت: “تحقیقات در این زمینه در جریان است.”
بر اساس گزارش‌ها مهندسان ربوده شده ایرانی از کارکنان شرکت “مپنا” هستند که ۱۶ آذر سال ۸۸ با امضای قراردادی به سازمان تولید و انرژی برق سوریه تعهد داد که نیروگاه سیکل ترکیبی ۴۵۰ مگاواتی جندر را بسازد. به گزارش ایرناهم اکنون بیش از یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار طرح عمرانی از سوی مهندسان و متخصصان ایرانی در سوریه در حال اجرا است.
تا این لحظه سوریه و جمهوری اسلامی، اسامی افراد ربوده شده را اعلام نکرده‌اند.این در حالیست که سایت میهن به نقل از یک منبع سوری خبر داده ربوده شدگان از اعضای سپاه پاسداران هستند.یک«فعال سوری»به این سایت گفته« تعدادی از نظامیان ایرانی وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،در حمص توسط مخالفان بشار اسدربوده شده اند.»
شهر حمص از کانون‌های اصلی اعتراضات مردمی سوریه علیه بشار اسد به شمار می‌رود که در ماه‌های گذشه شاهد ناآرامی‌های گسترده و درگیری‌های خونینی بوده است.
مقامات جمهوری اسلامی در یک سال گذشته از تحولات اخیر کشورهای عربی، از جمله تونس، مصر، یمن، لیبی و اخیرا بحرین حمایت و از آن‌ها به عنوان “موج مقاومت و بیداری اسلامی در منطقه” یاد کرده، اما نسبت به اعتراضات سوریه برخورد متفاوتی داشته و آن را به دخالت خارجیان نسبت داده اند.با این حال به دنبال بالاگرفتن اعتراضات داخلی و خارجی،این موضع دچار تغییراتی شده که آخرین نمونه آن در سخنان منوچهر متکی، وزیر خارجه سابق نمود یافته است. به گزارش خبرگزاری ایسنا، متکی در دانشکده حقوق دانشگاه تهران گفته است تاثیر و تاثرات خیزش‌های مردمی در حوزه عربی از شمال آفریقا تا خاورمیانه عربی را در بر گرفته و طبیعی است که سوریه نیز به نوعی متاثر از این تحولات باشد.
منوچهر متکی در عین تاکید بر “دخالت‌های خارجی، اعم از دخالت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای” در اعتراضات سوریه اضافه کرده است: “در دوماه اخیر یک رغبت ویژه‌ای را از بلوک غرب و عوامل منطقه‌ای آن برای سقوط رژیم سوریه می‌بینیم. البته هر رژیمی ممکن است توسط مردم خود ساقط شود و رژیم دیگری بر سر کار بیاید، اما آن‌چه که حساسیت‌برانگیز است، این است که از بیرون چه کسانی به دنبال ساقط کردن رژیم هستند و اهداف این موضوع نیز باید شناسایی شود.”
این اولین بار نیست که مقامات و مسئولان جمهوری اسلامی به هنگام بررسی اعتراضات سوریه از “دخالت خارجی‌ها” سخن می گویند، پیش از این آیت الله علی خامنه‌ای، دولت آمریکا را متهم کرده بود که با “شبیه سازی” قیام‌های مردمی اخیر برخی از کشورهای عربی و شمال آفریقا در سوریه، می‌خواهد دولت دمشق را دچار مشکل کند.
محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری اسلامی هم در مصاحبه با شبکه تلویزیون سی ان ان، با تاکید مجدد بر “دخالت خارجی‌ها” به مقامات سوریه پیشنهاد داده بود “به جای دستگیری مخالفان با آن‌ها وارد مذاکره شوند.”
این موضع جمهوری اسلامی با انتقادهایی از سوی برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی روبروشد. احمد آوایی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، در مصاحبه با “خبرآنلاین”، نزدیک به رئیس مجلس شورای اسلامی، گفت: “واقعیت این است که حمایت مطلق ما از سوریه کار درستی نبود. چراکه مردمی که در این کشور علیه حکومت تظاهرات می‌کردند مردم متدینی بودند و حرکت‌های اعتراضی خود‌جوش بود.”
سپاه پاسداران در شهرهای سوریه
سال گذشته ایالات متحده آمریکا، ضمن متهم کردن نیروی قدس سپاه پاسداران، سازمان اطلاعات سوریه و سه مقام این کشور به شرکت در سرکوب معترضان سوریه،تحریم‌هایی را بر آن‌ها تحمیل کرد.
نیروی قدس که شاخه برون مرزی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی محسوب می‌شود، پیش‌تر نیز به اتهام فعالیت‌های تروریستی مورد تحریم آمریکا قرار گرفته بود.
معترضان سوری نیز می‌گویند جمهوری اسلامی بشار اسد را در سرکوب مخالفان همراهی می‌کند.
پیش‌تر یک روزنامه نگار سوری به روز گفته بود: “در میان محدودیت‌های ایجاد شده از سوی دولت بشار اسد برای اطلاع رسانی، گزارش‌های مردمی از حضور نیروهای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی در برخی از شهرهای سوریه چشمگیر بوده است.”
در همین زمینه عبدالباقی یوسف، تحلیلگر مسائل سیاسی سوریه و از اعضای دفتر سیاسی حزب اتحاد کرد در سوریه هم در مصاحبه با روز گفته بود: “این افراد عموما در شهرهای ناآرام و مناطقی دیده شده‌اند که محل اصلی اعتراضات است. تا کنون گزارشی از حضور غیر بومی‌های نظامی در بسیاری از شهر‌ها و به ویژه در شهرهای کرد نشین داده نشده است.”
