مازیار رادمنش
تائید و تکذیب استعفای علیرضا طهماسبی وزیر صنایع و معادن به یکی از مهمترین سوژه خبری ابتدای هفته تبدیل شد. روز یکشنبه مجتبی ثمره هاشمی مشاور ارشد رئیس جمهور در حالی خبر استعفای طهماسبی رامورد تایید قرار داد که غلام حسین الهام صبح همان روز نسبت به این موضوع اظهار بیاطلاعی کرده بود. این در حالی بود که به فاصله اندکی پس از قرار گرفتن خبر پذیرش استعفای علیرضا طهماسبی بر روی خروجی خبرگزاریها، روابط عمومی این وزارتخانه اعلام کرد که وی همچنان در محل کار خود حاضر است. و در همان حال یکی از معاونان وزارت صنایع در گفتگو با یکی از خبرگزاریها خبر خداحافظی وی با معاونین را اعلام کرده بود. سرانجام هاشمی ثمره مشاور ارشد رئیس جمهوری در مصاحبه با یکی از خبرگزاریها به صراحت از پذیرش استعفای طهماسبی توسط رییس جمهور خبر داد و علت این تغییر را لزوم تقویت بخش صنعت کشور و ایجاد هماهنگی بیشتر این بخش با اهداف و برنامهها و بدنه دولت نهم و توجه به نوآوری در عرصه صنعت و معدن عنوان کرده است. مشاور ارشد احمدی نژاد گفت: تا دو روز آینده علی اکبر محرابیان نماینده ویژه رئیس جمهور در اجرای تبصره 13، به عنوان سرپرست وزارت صنایع و معادن معرفی و جانشین علیرضا طهماسبی میشود. اما شتاب رئیس جمهور چنان بود که قبل از فرارسیدن آن دو روز عصر یکشنبه حکم سرپرستی محرابیان توسط دفتر احمدی نژاد اعلام شد. همزمان با اولین استعفا، وزیر نفت نیز به فاصله یک روز استعفا داد، استعفای وی پذیرفته شد و احکام صادره برای سرپرستان چنان بود که گوئی رئیس جمهور این دو وزیر را برکنار کرده است.
علیرضا طهماسبی کیست؟
علیرضا طهماسبی در سال 1340 در شهر شیراز متولد شد. او تحصیلات خود را در دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته مهندسی مکانیک دانشگاه شیراز گرفت و مدرک دکترای مهندسی مکانیک خود را از دانشگاه لاوال کانادا کسب کرد. او در سال 1996 برنده لوح بهترین مقالات دانشجویی – پژوهشی از دانشگاههای تورنتو و لاوال شد. علیرضا طهماسبی در سال 1377 جایزه بهترین مدیرتحقیقاتی کشور را دریافت کرد. وی در 23 مرداد از سوی احمدی نژاد برای تصدی وزارت صنایع و معادن به مجلس معرفی شد و رای اعتماد گرفت. علیرضا طهماسبی در تاریخ 19 مرداد 1386 استعفا داد و علی اکبر محرابیان از سوی رئیس جمهور به عنوان سرپرست وزارت صنایع و معادن به جای وی منصوب شد. برخی وی را فنی ترین و قوی ترین وزیر کابینه احمدی نژاد می دانند.
سوابق مدیریتی و اجرایی
علیرضا طهماسبی، مانند بسیاری از وزرای کابینه احمدی نژاد، عضو موجود یا سابق نیروهای نظامی بود، اما پس از یک دوره اولیه در سپاه به مدیریت در حوزه های مختلف صنایع پرداخته است. وی در بخش های مختلفی در استان فارس و سپس در تهران به فعالیت پرداخته است.
محقق پروژه های دفاعی قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران( از 1364 تا 1366)
محقق پروژه های دفاعی مرکز تحقیقات مهندسی جنگ جهاد سازندگی( 1366 تا 1368)
معاونت طرح و برنامه مرکز تحقیقات مهندسی جنگ جهاد سازندگی فارس( 1368 تا 1371)
عضو شورای پژوهشی پژوهشکده مهندسی( از 1379 تا کنون)
معاونت مهندسی گروه صنعتی جهاد تحقیقات شامل 18 شرکت بزرگ ساخت تجهیزات صنعتی( از 1379 تا 1382)
مشاور صنعتی و انتقال تکنولوژی وزارت نفت( شرکت پشتیبانی ساخت و کالای نفت) از سال 1380 تا 1384
مشاور صنایع پیشرفته و قائم مقام وزیر صنایع و معادن( از 1382 تا 1384)
عضو شورای پژوهش و سیاستگذاری مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی از سال 1383 تا کنون
مدیر دفتر زیربنایی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی از 1383 تا کنون
رئیس و عضو هیات مدیره منطقه ویژه اقتصادی برق و الکترونیک شیراز( از 1377 تا 1384)
رئیس و نایب رئیس هیات مدیره شرکت تجهیزات صنعتی جهاد تحقیقات پارس( از 1375 تا 1384)
نایب رئیس هیات مدیره شرکت بین المللی خطوط لوله پارس(PIPCO) از سال 1382 تا کنون
مدیر ارشد و ناظر کلان در پروژه عظیم ساخت کارخانجات نیشکر، MDF، خوراک دام و کاغذ در خوزستان( به عنوان بزرگترین پروژه صنعتی بعد از انقلاب ایران) از سال 1377 تا 1382
مدیریت ارشد ارزیابی در دو پروژه بزرگ طراحی و احداث خطوط توسعه کارخانجات ایران خودرو و سایپا( خط رنگ و مونتاژ) از طریق شرکت های جهاد تحقیقات صنعت و جهاد تحقیقات پارس.
مدیریت ارشد در ساخت تجهیزات واحدهای عظیم اوره- آمونیاک 1 و 2 در بندر عسلویه از طریق شرکت جهاد تحقیقات پارس( از سال 1381 تا 1384)
عضو ارشد تیم تهیه کننده طرح های توسعه میادین نفتی زاگرس جنوبی (از طریق گروه صنعتی جهاد تحقیقات) از سال 1380 تا 1383
وزیر صنایع و معادن کابینه احمدی نژاد از 23 شهریور 1384 تا 19 شهریور 1386
موفق ترین وزیر کابینه احمدی نژاد!
علیرضا طهماسبی که گفته می شود یکی از نزدیکترین وزرای کابینه یکدست احمدی نژاد بود، اولین وزیری است که به دلایلی که هنوز گفته نشده است، استعفا داده است. وی یک هفته قبل از اعلام رسمی استعفا در کمیسیون صنایع و معادن مجلس از استعفای احتمالی خود سخن گفته بود. اسماعیل گرامی مقدم، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس هفتم گفته است استعفای طهماسبی به دلیل “فشار کسانی است که با صنعت بیگانه هستند و دنبال این هستند که مسائل گروهی و جناحی خاص را در بخش صنعت پیگیری کنند.” گرامی مقدم گفته است: “طهماسبی یکی از وزرای موفق دولت نهم بود و در جذب سرمایه گذاری خارجی و بهینه سازی توسعه صنایع و ایجاد شهرک های صنعتی گام های خوبی برداشته است. او معاونین اصولگرای باتجربه ای داشت و در کمیسیون صنایع مورد حمایت جریان چپ و راست بود و هیچ مشکلی با مجلس نداشت.” علیرضا طهماسبی شش ماه قبل از استعفای خود، در روز 22 اسفند 85 در یک مصاحبه اعلام کرد که “در 9 ماه امسال سرمایه گذاری خارجی در بخش صنعت به 9 میلیارد دلار رسید و سرمایه گذاری مصوب دولت نهم به میزان 17 میلیارد دلار سه برابر کل سرمایه گذاری سه دولت قبلی است.” طهماسبی در همان گفتگو اعلام کرد: “میزان تولید محصولات کانی افزایش یافته و میزان اشتغالزائی بخش صنعت از رشد 33 درصدی برخوردار بوده است.” او گفت: “تولید مونیتور 25 درصد افزایش داشت، نرخ رشد منفی تلویزیون به مثبت 4 درصد رسید و در تجهیزات مخابراتی رشد منفی به مثبت 25 درصد افزایش یافت.”
وی چندی پیش از استعفا گفته بود که از کاهش نرخ بهره بانکی ناراضی است و این کاهش نرخ بهره به صنعت لطمه می زند. وی همچنین مدتی قبل اعلام کرده بود که کاهش سهمیه بنزین لطمات زیادی به صنایع تحت پوشش این وزارتخانه زده است. گفته می شود استعفای طهماسبی بر اثر فشار زیاد مخالفان وزیر برای تعویض و برکناری برخی مدیران وزارت صنایع و معادن و تغییر رویه در برخی برنامه ها از جمله برنامه های مربوط به رشد سرمایه گذاری و ثبات در صنایع مادر تخصصی کشور صورت گرفته است. قرار بود طهماسبی روز سه شنبه گذشته با حضور در کمیسیون صنایع مجلس، پاسخگوی نمایندگان در خصوص مشکلات صنعتی کشور باشد که طهماسبی به سبک همیشگی و معمولش که رسانه ها را بی جواب می گذاشت، از پاسخگویی مشخص به کمیسیون طفره رفت و معاونش را برای پاسخ به مجلس فرستاد که البته این اقدام او باعث دامنه گرفتن مخالفان او حتی در بدنه دولت شد. وزیر 46 ساله دولت احمدی نژاد که طی دو سال اخیر کمتر آماری از رشد صنعتی کشور اعلام کرد، بارها مطبوعات را به دروغ پردازی متهم کرد و چندین بار هم علیه رسانه های منتقد شکایت کرد. بر اساس گفته های یکی از اعضای کمیسیون صنایع و معادن او به دلیل مخالفت با رای دولتی ها و به ویژه شخص رئیس جمهور برای تغییر برخی مدیران داخلی سازمان گسترش و نوسازی صنایع و معادن و برخی دیگر از سازمان های زیرمجموعه وزارت صنایع و معادن استعفا کرده است.
گویا رئیس جمهور مستقیماً از او خواستار انتصاب برخی چهره های دولتی در بدنه مدیریتی وزارت صنایع و معادن شده که این امر با مخالفت جدی او روبه رو شده است. وزیر صنایع و معادن در زمان گرفتن رای اعتماد از مجلس، وعده داده بود که طی چهار سال آینده کشور را در شاخص رقابت صنعتی از رتبه 139 به 60 برساند. او نبود یک سیاست پایدار و مدرن را در بخش صنعت زیر سوال برده بود و یکی از جلوه های آوردن درآمدهای نفتی بر سر سفره های مردم را، گسترش عادلانه سرمایه گذاری های تولیدی، صنعتی و معدن ذکر کرده بود، اما عملاً با گذشت دو سال از دوره وزارت او، آمار دقیقی از رشد صنعتی اعلام نشد در عین حال که در بحث خودروسازی کشور که مورد انتقاد جدی او بود اتفاق خاصی نیفتاد، افزایش صادرات صنعتی هم که روزی از شعارهای مدنظر او بود، روند متفاوتی را طی کرد.
بحران در کابینه یکدست
به نظر می رسد بحرانی که از اولین روزهای برسر کارآمدن احمدی نژاد با رای عدم اعتماد به چند وزیر کابینه وی آغاز شد و با تغییر وزیر رفاه و وزیر دادگستری( به دلیل فوت این وزیر) دستخوش تغییرات شده بود، با استعفای طهماسبی وارد مرحله جدیدی می شود. روز 21 مرداد 1386 سیدکاظم وزیری هامانه وزیر نفت نیز استعفا داد و احمدی نژاد بلافاصله با پذیرش استعفای دو وزیر مهم کابینه اش دو تن دیگر را به عنوان سرپرست وزارت نفت و صنایع و معادن منصوب کرد.