چه کسی بی‌ادب است؟

نویسنده
مریم کاشانی

» تفاوت نگرش مقامات جمهوری اسلامی

آیت‌الله خامنه‌ای دیروز در سخنانی ضمن ابرازبدبینی نسبت به نتیجه مذاکره با امریکا، باز هم از بی‌ادبی مسئولان امریکایی گله کرد و گفت: “یکی از علل اجتماع گرم‌تر مردم امسال همین بود که مردم دیدند که چطور مسئولین آمریکا گستاخ، پررو، زیاده‌طلب، بددهن، بی‌ادب روبه‌رو می‌شوند؛ غیرت دینی مردم آنها را به میدان کشاند تا به دشمن بگویند: اشتباه نکن، ما هستیم.” او ده روز پیش هم در دیدار با کارکنان نیروی هوایی ارتش گفته بود: “در همین مذاکرات گوناگونی که در این روزها انجام میگیرد، ملّت ایران این مذاکرات را زیر نظر داشته باشند؛ اظهارنظرهای بی‌ادبانه‌ی مسئولان آمریکایی را مردم ببینند، زیر نظر داشته باشند، دشمن را بشناسند.” تکرار موضوع بی‌ادبی امریکایی‌ها به طور خاص در سخنان رهبر جمهوری اسلامی، همصدایی نیروهای هوادار آیت‌الله خامنه‌ای را نیز به همراه دارد.

برای نمونه مهدی چمران عضو شورای شهر تهران در مراسم ۲۲ بهمن شهر قزوین با اشاره به آنچه “بی‌ادبی‌های مسئولان آمریکایی نسبت به مردم ایران” می‌نامید، گفته است: “ملت ایران که ملتی متمدن و دارای پیشینه ایرانی- اسلامی است جواب این بی‌ادبی‌ها را با حضور میلیونی خود در تظاهرات۲۲ بهمن نشان داد.”

همچنین رحیم احمدی‌روشن، پدر یکی از دانشمندان هسته‌ای ترور شده، معتقد بود: “وقتی که برای بار نخست غنی سازی اورانیوم در ایران تعطیل شد و استکبار جهانی خنجرش را از پشت به ما زد، سایت‌ها را مهر و موم کرد و تلویزیون مدار بسته تعبیه کرد، در واقع نهایت بی‌ادبی را نسبت به مردم ایران روا داشتند.”

سرتیپ فرزاد اسماعیلی، فرمانده قرارگاه پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی هم درباره صحبت‌های مقام‌های آمریکایی مبنی بر “گزینه‌های روی میز”، گفته بود: “ملت ایران ملتی است که با تفاهم، احترام و گفتگو با دنیا صحبت می‌کند و تحمل بی‌ادبی‌های سیاسی و تهدیدهای احتمالی را نخواهد داشت.”

همچنین کاظم صدیقی امام جمعه موقت تهران نیز اعلام کرد: “نجابت برخی افراد داخلی و نیز فضاسازی برخی عناصر وابسته به غرب دشمن را به اشتباه انداخت تا بی‌ادبی کنند و ملت ایران را صدقه خور آمریکا بدانند در حالی که پول اندکی که به ما می‌دهند از اموال و حقوق خودمان است و امریکای وحشی و خونخوار و بی قانون از پول ملت ما و اموال غصبی ملتها حکومت پوشالی اش را اداره می کند البته مردم در ۲۲ بهمن جواب امریکاییها را دادند.”

 سپاه پاسداران هم بعد از مراسم ۲۲ بهمن بیانیه‌ای صادر کرد که در آن آمده بود: “حضور حماسی مردم در راهپیمایی پاسخی قاطع به اظهارات بی‌ادبانه مقامات آمریکا بود.”

چندی پیش مهرداد بذرپاش نیز خطاب به حسن روحانی از وی خواست که “پاسخ اظهارات بی‌ادبانه رئیس‌جمهور «مؤدب» آمریکا”را بدهد.

کنایه او به اظهار نظر حسن روحانی درباره باراک اوباما بود که به نشریه فایننشیال‌تایمز گفته بود رئیس‌جمهور امریکا را “فردی بسیار مؤدب و باهوش” یافته است. پس از آن بود که “بی‌ادبی” امریکایی‌ها به پای ثابت اظهارات مقامات سیاسی جمهوری اسلامی از جمله آیت‌الله خامنه‌ای تبدیل شد. در همان روزها، کیهان، طی نقدی به سخنان روحانی نوشته بود: “عجیب به نظر می‌رسد که دکتر روحانی کارگزار ارشد جبهه شیطان بزرگ را مودب یافته اما یکی از این ویژگی‌های منافقانه، جنایتکارانه، عهدشکنانه، متکبر و زورگویانه را بازگو نکرده است.”

 

ادب خامنه ای

چندی پیش آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با گروهی از زنان گفت: “غربی‌ها، یعنی بخصوص نژادهای اروپایی، نژادهای وحشی‌اند؛ اینها ظاهرشان اتو کشیده و کراوات زده و ادکلن زده و اینهایند امّا همان باطن وحشی‌گری‌ای که در تاریخ وجود داشته هنوز هم در اینها هست.”

این سخنان انعکاس گسترده‌ای یافت و در محافل خبری نمونه‌ای از “ادب” مقامات جمهوری اسلامی تلقی شد.

اما اظهارات آیت‌الله خامنه‌ای تنها به این موارد محدود نیست،او بارها از چنین ادبیاتی درباره مخالفان و یا دشمنانش استفاده کرده است. او حتی یکبار مخالفان جمهوری اسلامی را به میکروب تشبیه کرد که واکنش گسترده‌ای داشت.

رهبر جمهوری‌اسلامی چندی پیش هم در دیدار با گروهی از بسیجیان گفت: “آیا تاکید نظام اسلامی بر پیشرفت به معنای جنگ طلبی نظام اسلامی است؟ آیا نظام اسلامی می‌خواهد با همه ملت های جهان و دولت‌ها، چالش داشته باشد؟ همانگونه که برخی اوقات از دهان برخی دشمنان ملت ایران، از جمله از دهان نحس نجس سگ هار منطقه یعنی رژیم صهیونیستی شنیده می‌شود.”

آیت‌الله خامنه‌ای همچنین چند سال پیش در جمع فرماندهان ارتش گفته بود: “امروز به فضل پروردگار، دولت جمهوری اسلامی، چنین است. رئیس جمهور ایران، مسؤولان کشور و نمایندگان مجلس این گونه‌اند. رئیس جمهور ایران در برابر چشمهای مستفسر دنیا در قضیه مسائل فلسطین و لبنان و بوسنی، مواضعی می‌گیرد که دشمنان، دندان به زنجیر می‌سایند و از فرط خشم و عصبانیت، زنجیر می‌جوند! این، استقلال سیاسی است با مواضع سیاسی محکم.”

او در همان سالها درباره یاسر عرفات، قهرمان ملی فلسطینیان گفت: “همان وقتی که این شخص، اوّلین مذاکرات را با اسرائیلیها کرد، من گفتم او، هم خائن است و هم احمق! اگر خائن بود، اما عاقل بود، بهتر از این عمل می‌کرد!”

در آن زمان روزنامه خرداد که با مدیریت عبدالله نوری منتشر می‌شد، این جملات را تیتر اول خود کرد که موجب خشم آیت‌الله خامنه‌ای شد. گفته می‌شد که یکی از دلایل توقیف روزنامه خرداد این تیترهای گزنده بوده است.

برای نمونه‌ای دیگر، او در اواخر سال ۱۳۸۶ طی سخنانی در جمع مردم گفت: “این دشمنان نادان ما، دشمنان احمق ما - همین سردمداران سیاست آمریکائی - که نسبت به این انتخابات این همه اظهار حساسیت کردند، موجب شده است که ملتهای مسلمان نسبت به این انتخابات حساس شده‌اند؛ همه گردن میکشند ببینند ملت ایران در این انتخابات چه می‌کند؟”

اردیبهشت سال گذشته، محمد نوری‌زاد در یکی از نوشته‌های خود با عنوان “خامنه ای با ادب می‌شود!” نوشت: “آرزو می‌کنم جناب خامنه‌ای آستین بالا بزنند و با یک نگاه نافذ به بی‌ادبی جاری در اطراف و اطرافیانشان، به پاکسازی آن خروج کنند و به چینش دیرهنگام اما شدنیِ باادبان و فهیمان و بلندنظران و هوشمندان همت کنند و این نکبت و بختک بی ادبی را از سر ایران و ایرانی بتارانند.” او تاکید داشت: “شرمنده‌ام که بگویم: معدل خصوصیاتِ آدمهایی که جناب خامنه‌ای در اطراف خود آراسته اند، به بی‌سوادی و پخمگی و آلودگی و بددهنی و ناپاکی و نامسلمانی و عصبیت‌های کور گرایش بیشتری دارند تا به پاکی و تیزفهمی و بلندنظری و اندیشمندی و مسلمانی و مدارا. و شرمنده‌تر بگویم: آدمهایی که جناب خامنه‌ای در اطراف خود چیدمان کرده‌اند، همان خروجی خلقیات و خواسته‌های درونی جناب ایشان است.”

تندی زبان آیت‌الله خامنه‌ای، همواره به عنوان رفتاری انقلابی مورد تجلیل هوادارانش قرار گرفته است. چند سال پیش یکی از اعضای گروه فشار از اینکه بسیجیان متهم به بی‌ادبی شده‌اند انتقاد کرده و گفته بود: “اگر برائت از زنده و مرده منافقین بی‌ادبی است، پس مرگ بر با ادبی. […] من آنقدر که از نصایح دوستان مدعی ادب، به بسیجیان ناراحت می‌شوم از بد و بیراه سبزها ناراحت نمی‌شوم.”

 او اضافه کرده بود: “فریب آبغوره منافقین را خوردن با ادبی نیست، هالو بودن است. ما حتی در با ادب بودن و در ابراز محبت هم نمی‌گذاریم علی تنها بماند. […] آی آقایانی که به امثال بنده می‌خواهید ادب یاد بدهید[…] کجا بودید وقتی شعار می‌دادند «آزادی اندیشه با ریش و پشم نمی‌شه»؟ […] من برای هر ناکث و هرناکسی که علیه سید علی شاخ و شانه بکشد آبرو نمی‌گذارم.”