در روز ششم جشنواره کن، فیلم “رونوشت برابر اصل” ساخته عباس کیارستمی، فیلمساز ایرانی، که در استان توسکانی ایتالیا و با حضور بازیگران فرانسوی، ازجمله ژولیت بینوش، برداشته شده به نمایش گذاشته شد. این فرصت ایده آلی بود که طی آن توانستیم فیلم دیگری از این فیلمساز استثنایی که سرنوشت کشورش روز به روز در ابهام بیشتری وارد می شود بنشینیم.
یک تناقض آشکار: مردی که به طور مستقیم به حقایق و وقایع می نگرد، عینک دودی برچشم دارد.
“رونوشت برابر اصل”، اولین فیلمی است که کیارستمی در خارج از ایران ساخته است. در روستایی در استان توسکانی، یک زن و مرد داستان عشقی را براساس سناریویی که بین واقعیت و دروغ در نوسان است بازی می کنند. داستان این زوج که در تلاش اند تا خود را مجدداً بازیابند [به مانند “سفر به ایتالیا” ساخته روبرتو روسلینی که سینمای کیارستمی به آن نزدیک است]، داستان زنی است با احساسات سرکوب شده که در کشوری غریب ساکن است. ولی این یک تفاهم و هماهنگی میان ژولیت بینوش و کیارستمی است که از ۱۲ سال پیش یکدیگر را می شناسند.
این بازیگر فرانسوی پس از اینکه مادرش به وی توصیه کرد فیلم های کیارستمی را ببیند، تمایل پیدا کرد با او دیدار کند. او در سفر به تهران، زمانی که کیارستمی درحال ساخت فیلم “شیرین” بود، برای اولین بار در برابر دوربین کیارستمی قرار گرفت. بیننده در این فیلم تنها صورت زنان بازیگر ایرانی را می بیند که در حال تماشای فیلمی عاشقانه و حماسی روی پرده سینما هستند. کیارستمی می گوید: “من مثل بقیه از او خواستم که هرچه آنچه را احساس می کند نشان دهد. پس از برداشت گریه او دیگر قطع نمی شد. من آن روز این احساس را داشتم که او در یک جلسه اعتراف گیری شرکت کرده.”
کیارستمی می گوید در صحنه ای احساسی در فیلم “کپی برابر اصل” بازی ژولیت بینوش آنچنان قوی بوده که وی بسیار تحت تأثیر قرار گرفته. او در ادامه می گوید: “ابتدا رنگ چهره او سفید است، ولی پس از مشاجره با همسرش در سکانسی از فیلم به تدریج چهره او در تناسب با شدت مشاجره به سرخی می گراید. من چهار برداشت از این صحنه را دیدم، ولی هر بار همان حالت را دیدم. صحنه ها چنان واقعی بود که حتی گاهی من نیز دچار دوگانگی می شدم و شک می کردم که فیلمبرداری است.”
عباس کیارستمی در این فیلم بازتاب یافته است: “همه چیز براساس بیوگرافی خودم است. در کپی برابر اصل من آن مرد، یا زن و حتی آن بچه هستم.” بچه؟ آیا به این دلیل که بچه برای درک و کشف حقایق قاطع تر عمل می کند؟
کیارستمی کارگردانی است که نمی خواهد همه چیز را در فیلم هایش نشان دهد. او همچنین کسی است که نامه ای سرگشاده به دولتمردان جمهوری اسلامی نوشته و در آن خواستار آزادی جعفر پناهی شده است که در تاریخ اول مارس در منزلش دستگیر و بازداشت شد. او می گوید: “من در این نامه خواستار آزادی فوری همکارم شدم. من دوست ندارم مردم در این کشور به خاظر فعالیت های هنری شان دستگیر شوند و کسانی که خالق آثار هنری اند با موانع و محدودیت مواجه باشند و صرفاً قربانی پیش داوری شوند.”
منبع: لا ووا دو نور، ۱۹ می
