محمدتقی فاضل میبدی میگوید از نظر شرعی و قانونی هیچ منعی برای ریاست جمهوری زنان وجود ندارد و زنان می توانند رئیس جمهور شوند. این پژوهشگر حوزه علمیه قم و از اعضای مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم که اخیرا هنگام سفر به خارج از کشور، ممنوع الخروج و پاسپورت او ضبط شده در مصاحبه با “روز” همچنین میگوید در حصر بودن میرحسین موسوی و مهدی کروبی به نفع هیچ کس نیست و قطعا حسن روحانی در این راستا اقدام و این مساله را حل خواهد کرد.
او خواهان بازگشت هاشمی رفسنجانی به خطبه های نمازجمعه تهران است و معتقدست بازگشت او به نماز جمعه به جا افتادن فرهنگ اعتدال در مقابل تندروی در جامعه کمک خواهد کرد.
مصاحبه “روز” با این عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم در ذیل می آید.
حاج آقا اخیرا گویا پاسپورت شما را هنگام خروج از کشور گرفته و ممنوع الخروج تان کرده اند. قضیه چیست؟
نه دلیل اش را میدانم، نه چیزی به من میگویند. برج 3 یعنی توی انتخابات ما را ممنوع الخروج کرده اند.
قبل یا بعد از انتخابات؟
والا نمیدانم من عازم لبنان بودم که در فرودگاه امام پاسپورت مرا گرفتند و گفتند در برج 3 شما ممنوع الخروج شده اید.
شما پی گیری نکردید؟
در فرودگاه گفتند برو دادگاه ویژه روحانیت. رفتم آنجا، گفتنداز اطلاعات پرونده ای برای شما آوردند و گفتند ایشان حق خروج از کشور را ندارد، ما هم حکم اش را به فرودگاه دادیم.
نگفتند به چه دلیل؟
والا من تا به حال ۳ – ۴ دفعه ممنوع الخروج شده ام. دیگر عادت کرده ام به این رفتارها. میگویند شما میروید در سمینارها صحبت میکنید و سفرهای شما برای ما روشن نیست که چیست. در حالیکه سفرهای ما علمی است. حرفی ندارند که بزنند. من امیدوارم این مشکلات حل شود. من خیلی امیدوارم. اینها به هر حال یک چیزهای کوتاه مدت و مقطعی است، معمولا هم بوده ولی من خیلی امیدوارم آقای روحانی این مشکلات را حل کند. ما زمان آقای خاتمی راحت سفر می رفتیم، از خارج اینجا خیلی می آمدند در دانشگاه و کنفرانس ها شرکت میکردند، مقاله می نوشتند، مصاحبه میکردند و راحت حرف میزدند. هیچ بحثی هم نبود، خیلی هم به نفع جمهوری اسلامی بود آن دوران چون به هر حال حرف هایی که از ما می شنیدند هم به نفع اسلام بود هم به نفع جمهوری اسلامی. ولی متاسفانه بعد از دوران آقای خاتمی، این سفرها محدود شد، خیلی مشکلات و محدودیت ها ایجاد کردند. روی سفرهای ما حساسیت ایجاد شد و در حالیکه ما می رفتیم بحث هایی که درباره اسلام ارائه میدادیم برای شان خیلی جالب بود حرف های دیگر و قرائت های دیگری از اسلام ازما می شنیدند و خیلی هم برای شان جالب بود. اما یک عده ای جلوی این مسئله را گرفتند، نمیدانم چرا. ولی امیدوارم آقای روحانی که دولت را تحویل بگیرد این مشکلات حل شود.
آقای روحانی، رئیس قوه مجریه است با توجه به استقلال قوا فکر میکنید او می تواند در مقام ریاست جمهوری در این زمینه ای که میگویید تاثیرگذار باشد؟
به نظر من و تا جایی که ایشان را می شناسم بله قطعا تاثیرگذار است. به هر حال تعامل ایشان با رهبری خوب است، همین طور با قوای دیگر. با دولت قبلی هم کاملا متفاوت است و فکر میکنم با تعاملی که دارد می تواند تاثیرگذار باشد. من خیلی امیدوارم.
در فضای فعلی که متاثر از شعار تعادل آقای روحانی شکل گرفته سخن از اجماعی برای پیش بردن این تعادل و آرام کردن فضای کشور است. برخی در همین راستا سخن از آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر از آقای موسوی، آقای کروبی و خانم رهنورد می گویند. شما چه فکر میکنید آیا آقای روحانی با خصوصیاتی که برشمردید در این زمینه گام برخواهد داشت یا موفق خواهد بود در این مساله؟
نمیدانم جزو اولویت آقای روحانی باشد و ماههای اول بتواند این مشکل را رفع کند یا نه. چون این بخش ها دیگر صد در صد دست او نیست. دست قوه قضائیه و البته جاهای دیگر است؛ ولی به هر حال کسانی که به ایشان رای داده اند چنین خواسته ای از ایشان داشته اند و جزو مطالبات مردم بوده که این مساله حل شود. بالاخره آقای موسوی و آقای کروبی مال این نظام هستند، کسانی هستند که در کنار امام و از ارکان نظام بودند. در حصر بودن آنها قطعا به نفع هیچ کسی نیست. من مطمئن ام که آقای روحانی این مساله را حل خواهد کرد اما به این زودی ها نمیدانم. مشکل است ولی قطعا جزو برنامه های ایشان خواهد بود.
اشاره به مطالبات مردم کردید. خود شما رای به آقای روحانی را چگونه می بینید؟ معنی رای مردم در انتخابات اخیر چه بود؟
مردم از سیاست های سالهای اخیر خسته شده بودند. اینکه ما با همه دنیا دعوا کنیم، هر کجا برویم تحریم بشویم، هر کجا برویم پاسپورت مان ارزشی نداشته باشد و مجوزی ندهند. مردم واقعا خسته شده بودند. بالاخره مشکلات اقتصادی و مشکلات سیاسی مردم را واقعا تحت فشار قرار داده بود. رای مردم به آقای روحانی بیشتر برای این بود که یک اعتدالی در کشور حاکم شود و تندروی ها به حاشیه رانده شود. عمده پیام رای مردم همین بود. ضمن اینکه سیاست های داخلی و خارجی احمدی نژاد بود که باعث شکست اصولگرایان و پیروزی آقای روحانی شد. من امیدوارم آقای روحانی موفق شود در غیر این صورت مردم به شدت ناامید خواهند شد و خسارت عظیمی در پیش خواهد بود. در این زمینه هم بازگشت آقای هاشمی به خطبه های نمازجمعه می تواند در جا افتادن فرهنگ تعادل کمک زیادی بکند و من امیدوارم این اتفاق هم بیفتد.
از چه جهت؟
به هر حال چون آقای روحانی بحث اعتدال رامطرح کرده و این مساله باید از نظر فرهنگی در جامعه ما در مقابل تندروی و افراطی گری جا بیفتد. بهترین فرد هم برای این مساله آقای هاشمی است و بهترین مکان نماز جمعه. اقای هاشمی هم بیان خوبی دارد هم شخصیت معتدلی دارد. به هر حال ایشان شخص دوم مملکت و یار امام بوده. فرمانده جنگ بوده. خطبه های ایشان هم با بقیه خیلی فرق دارد دنیا توجه میکند به خطبه ها و سخنان ایشان. بازگشت ایشان به نمازجمعه خیلی کمک خواهد کرد به جا افتادن اعتدال در جامعه.
بالاتر اشاره کردید که سفرهای شما علمی است ممکن است توضیح دهید چه نوع سفرهای علمی؟ و با چه اهدافی؟
سمینارهایی در دانشگاههای مختلف در خارج کشور درباره حقوق بشر، بحث تفاوت زن و مرد از دیدگاه اسلام و مخصوصا حقوق زن که چند سال اخیر در دنیا مساله شده است. مبانی ای که ما در این سفرها ارائه میدهیم این است که اینطور نیست که اسلام حقوق زن را ضایع کند. قرائت ها و اجتهادها دیگری از اسلام وجود دارد و ما به عنوان مقاله های علمی اینها را ارائه میدهیم و خیلی هم برای خارجی ها جالب است. متاسفانه اسلام در خارج خیلی بد معرفی شده، حالا چه از ناحیه طالبان و ناحیه سلفی گری و چه برخی از کسانی که در داخل ایران هستند اسلام را دینی خشن که هیچ حقی برای زن قائل نیست و یک دین خشن است معرفی کرده اند. ما راجع به اینها صحبت میکنیم و تاکیدمان این است که اسلام قرائت های دیگری هم دارد. سمینارها هم بیشتر در همین زمینه است خانم.
این قرائت های مختلفی که میروید در دانشگاهها و اماکن خارج از کشور از اسلام ارائه و در موردشان بحث میکنید درواقع هدف شما این است که چهره اسلام راتلطیف کنید در خارج از کشور. در داخل کشور چطور؟ می توانید مطرح کنید؟
بله من مقاله می نویسم و منتشر میکنم. بحث های من، بحث های سیاسی نیست. البته خب یک عده ای مخالفت میکنند و هیچ نوع قرائت دیگری از اسلام را جز قرائت رسمی خودشان بر نمی تابند.
شما اشاره کردید که یکی از مباحث تان بخصوص بحث حقوق زنان است. به داخل کشور که نگاه کنیم به نظرتان چقدر حقوق زنان محقق شده و یا رعایت می شود؟
از جهت نظری و علمی الان فضای کشور ما راجع به زن خیلی دارد خوب می شود. من در قم هستم و در حوزه علمیه الان از جهت نظر و تئوری و فتوا دیدگاهها خیلی بهتر شده راجع به زن. اصلا دیدگاهها عوض شده. فتاوای آیت الله صانعی است، فتاوای آیت الله منتظری بود. یک سری نظرهای خیلی خوبی از دیدگاه اسلام راجع به زن دارد ارائه می شود ولی متاسفانه دیدگاه غالب در جامعه ما همان دیدگاه سنتی قدیمی است که به زن به عنوان موجودی که دنیای امروز برای او حقوق دیگری فرض کرده نگاه نمی شود. ولی من خیلی خوشحالم که فضایی در حوزه ها به وجود آمده که زن را با دیدگاهی که در دنیای امروز دارد نگاه می شود. زن حق قضاوت دارد الان، روی مساله ارث تجدید نظر شده و خیلی مسائل عوض شده است.
اینها در واقع حقوق ابتدایی است حاج آقا. الان در ایران زنان حق کاندیدا شدن برای ریاست جمهوری را ندارند در این زمینه چه میگویید؟
یک مقاله اجتهادی من نوشته و ثابت کرده ام که اگر یک زن بخواهد کاندیدای ریاست جمهوری شود هیچ منع شرعی ندارد. منع قانونی هم ندارد حالا شورای نگهبان تفسیر میکند و چنین برخوردی میکند یک بحث دیگری است اما من دارم از جنبه تئوری باز میکنم. در انتخابات ریاست جمهوری هیچ منع شرعی وجود ندارد و قانون هم منع نکرده که زنان نتوانند کاندیدای ریاست جمهوری شوند.
