جورج جان
آژانس هسته ای سازمان ملل طی گزارشی که بر نگرانی های غرب از توسعه توانمندی ایران در توسعه تسلیحات هسته ای صحه می گذارد، اعلام کرد تهران دو تن اورانیوم غنی شده گردآوری کرده است.
هرچند ایران می گوید سلاح هسته ای نمی خواهد و در پی توسعه انرژی غیرنظامی هسته ای است، اما دو تن اورانیوم برای ساخت دو کلاهک هسته ای کافی است.
ایالات متحده و چهار عضو دایم دیگر شورای امنیت سازمان ملل شامل روسیه، چین، انگلستان و فرانسه، از پیش نویس دور چهارم تحریم ها علیه ایران به دلیل خودداری آن کشور از توقف غنی سازی حمایت کرده اند.
آژانس بین المللی انرژی هسته ای به عنوان نهاد ناظر هسته ای سازمان ملل، ضمناً اعلام کرد سوریه به تعلل در برابر پیگیری های آژانس از گزارش ایالات متحده مبنی بر وجود رآکتور مخفی مشغول ساخت پلوتونیوم در نیروگاهی که سه سال پیش توسط هواپیماهای اسرائیل تخریب شد، ادامه می دهد.
در گزارش آژانس هسته ای درباره سوریه آمده است: “سوریه از ژوئن 2008 به این سو در بسیاری از جنبه ها با آژانس هسته ای همکاری نکرده است.” در عین حال، سوریه پذیرفته است که برخی تجربیات هسته ای را در حجم کم دنبال کرده اما قبلاً در پی این تجربیات نبوده است.
سوریه دریافت کمک از ایران و کره شمالی برای توسعه یک برنامه مخفی هسته ای را رد کرده است.
اما دیپلمات های آشنا با تحقیقات صورت گرفته درباره سوریه می گویند یک هیأت عالیرتبه هسته ای ایران به سرپرستی مهدی خانیکی معاون علی اکبر صالحی رئیس برنامه هسته ای ایران، در ماه ژانویه از سوریه دیدن کرده است. این دیپلمات ها نخواستند نامشان فاش شود زیرا اطلاعات آنها محرمانه است.
ایران چندین ماه از پذیرش توافق پیشنهادی آژانس بین المللی انرژی هسته ای برای ارسال 1,200 کیلوگرم از اورانیوم با درجه خلوص پائین خود به روسیه و فرانسه در عوض تبدیل آن به سوخت قابل استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران خودداری کرد.
اما ایران می گوید اکنون آماده ارسال همان مقدار اورانیوم به خارج است و در این مسیر، پشتیبانی ترکیه و برزیل برای دست یافتن به مصالحه و رفع خطر تهدیدها را کسب کرده است.
در گزارش محدود آژانس بین المللی انرژی هسته ای آمده است این نهاد “همچنان نسبت به احتمال وجود فعالیت های هسته ای مخفیانه در گذشته یا حال حاضر در ایران، که با سازمان های نظامی مربوط است و از جمله فعالیت های های مربوط به توسعه موشک های حامل سلاح هسته ای، نگران است.”
در این گزارش آمده، شورای امنیت سازمان ملل و شورای حکام 35 عضوی آژانس بین المللی انرژی هسته ای در خصوص غنی سازی ایران معتقدند این کشور 2,427 کیلوگرم اورانیوم را تا فراتر از 3 درصد غنی سازی کرده است.
معنای دیگرآن این است که با ارسال 1,200 کیلوگرم اورانیوم در شرایط فعلی، هنوز اورانیوم کافی برای تولید یک سلاح هسته ای را در اختیار ایران باقی خواهد گذاشت. این واقعیت باعث می شود توافق مبادله سوخت برای ایالات متحده و متحدانش دیگر جذاب نباشد.
گزارش آژانس تأیید می کند ایران همچنان به یک برنامه جداگانه برای غنی سازی در حجم کم ادامه می دهد تا ذخیره اورانیوم 3.5 درصدی را به نزدیک 20 درصد غنی کند. این بهانه دیگری به دست غرب می دهد. ایران می تواند اورانیوم با خلوص مورد نیاز تسلیحات هسته ای را با سرعت بیشتری از اورانیوم 20 درصد انجام دهد و این باعث می شود پذیرش توافق مبادله سوخت سخت تر شود.
از آنجا که توافق مبادله سوخت از اساس برای تأمین اورانیوم 20 درصد برای رآکتور تحقیقاتی تهران تنظیم شده بود، ایالات متحده و متحدانش به پافشاری ایران برای ادامه غنی سازی در سطوح بالا، با دیده شک و تردید نگاه می کنند.
ضمناً آژانس هسته ای می گوید تجهیزات هسته ای از یک آزمایشگاه تحت بررسی این نهاد جابجا شده است و این گزارش منتشر شده هفته پیش از سوی آسوشیتدپرس به نقل از دیپلمات های آشنا با مسأله ایران را تأیید می کند.
مسأله دیگر، فرایند با گرمای بالا (بیش از 800 درجه) است که می تواند برای خالص سازی فلز اورانیوم قابل استفاده در کلاهک هسته ای به کار رود.
ایران در ماه ژانویه به آژانس خبر داد آزمایش های فرایند گرمایی را انجام داده است و آژانس نیز خواستار دریافت اطلاعات بیشتر شد. اما تهران در ماه مارس عقب نشست و انجام هرگونه فرایندی گرمایی را انکار کرد.
کارشناسان آژانس در ماه گذشته دوباره از تأسیسات ایران در آزمایشگاه تحقیقاتی چند منظوره جابر بن حیان در تهران بازدید کردند. بر اساس گزارش آژانس، کارشناسان تأیید کردند “واحد الکترو شیمیایی که در محل انجام آزمایشات تجربی ایران وجود داشت، از آن محل برداشته شده است.”
منبع: سانفرانسیسکو کرونیکل- 31 مه
