بعد از چند ماه تاخیر، بالاخره نمایندگان مجلس شورای اسلامی بررسی کلیات طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده را آغاز کردند.
طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده اواخر خرداد سال ۱۳۹۲ در مجلس اعلام وصول شد. در این طرح “سن مناسب برای ازدواج آقایان ۲۵ - ۲۰ سال و برای خانم‌ها ۲۲ - ۱۸ سال” تعیین شده است. نویسندگان طرح، همچنین با تاکید بر “الگوی زندگی اسلامی، ایرانی” که بر مبنای “رهنمودهای” خامنه‌ای تنظیم می‌شود، آورده‌اند: “وزارت آموزش و پرورش موظف است با همکاری حوزه‌های علمیه، وزارتخانه‌های بهداشت، تعاون و فرهنگ و ارشاد اسلامی مفاهیم و کسب مهارت های مربوط به سبک زندگی سالم از جمله رشد شخصیتی و جامعه پذیری، مهارت‌های فردی، ازدواج مناسب، عروسی آسان، خانواده متعالی، تربیت فرزندان صالح و توجه به نکامل آنها را با رویکرد مناسب دینی، فرهنگی، اجتماعی و علمی در راستای ترویج فرهنگ ارزش دانستن، فرهنگ سازی مسئولیت پذیری برای تشکیل و تعالی خانواده با لحاظ نمودن اصول روان شناختی یادیگری در متون آموزشی کلیه مقاطع تحصیلی تا دانشگاه طی اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بگنجاند.”
در ماده نهم این طرح نیز آمده است: “در کلیه بخش‌های دولتی و غیر دولتی اولویت استخدام به ترتیب با مردان دارای فرزند و سپس مردان متاهل فاقد فرزند و سپس زنان دارای فرزند می باشد. به کارگیری یا استخدام افراد مجرد واجد شرایط در صورت عدم وجود متقاضیان متاهل واجد شرایط بلامانع است.” در بخش دیگری از آن هم تاکید شده است: “۵ سال پس از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، جذب افراد مجرد به عضویت هیات علمی در تمامی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی و غیر دولتی و معلمین مدارس در مقاطع مختلف تحصیلی، ممنوع است. تنها در صورت نبودن متقاضی متاهل واجد شرایط با تایید بالاترین مقام دستگاه، جذب افراد مجرد بلامانع خواهد بود.”
این طرح که با حمایت دولت احمدی‌نژاد تهیه شد از همان ابتدا اعتراض‌های گسترده‌ای را برانگیخت. با اینهمه راستگرایان تندرو تاکید می کردند که برای اجرای خواسته آیت‌الله خامنه‌ای نیاز به چنین اقدامی خواهد بود.
در شهریور سال ۱۳۹۲ زهرا سجادی، معاون امور خانواده ریاست جمهوری درزمان احمدی‌نژاد طی گفتگویی با خبرگزاری فارس از این طرح حمایت کرده و گفته بود: “بحث اشتغال در واقع بحث اداره اقتصادی مسائل خانواده است و مسئله اقتصادی هم جایی برای ایجاد تبعیض ندارد و باید اولویت با افرادی باشد که عهده‌دار معیشت خانواده هستند و شرعاً در دین اسلام و کشور اسلامی ما بحث معیشت خانواده بر عهده مردان است. چون در شرع ما آمده است خانواده را باید مردان اداره کنند بنابراین در اولویت بحث اشتغال نیز باید قرار داشته باشند.”
مینو اصلانی، رئیس بسیج جامعه زنان هم ضمن حمایت از این طرح تاکید داشت: “اشتغال از عوامل به تاخیر افتادن ازدواج دختران می‌شود. برداشتن اولویت استخدام زنان مجرد تضمین‌کننده آینده شغلی و خانوادگی دختران مجرد است و این موضوع فرصتی است تا دختران حتی پس از ازدواج نیز امکان جذب در دستگاههای دولتی و غیردولتی را داشته باشند.” همچنین زهرا سجادی، رئیس بخش زنان “مدیریت سبک زندگی سازمان حفظ و نشر آثار دفاع مقدس” نیز معتقد بود: “دختران مجرد در خانواده حامیانی چون پدر، مادر و یا برادر دارند و در ابتدا آنها باید هزینه های دختر مجرد را تامین کنند. به همین دلیل است که در ماده 9، اولویت آخر به دختران مجرد داده شده است.”
با اینهمه طرح مزبور مخالفانی هم داشت. از جمله شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده گفته بود: “معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری با برداشتن اولویت استخدام زنان مجرد مخالف است؛ بررسیهای کارشناسی روی این بند در حال انجام است و بزودی نتایج آن در اختیار نمایندگان مجلس قرار می گیرد.” این طرح مورد انتقاد مرکز پژوهش‌های مجلس نیز قرار گرفته بود.
در این مدت، طرح مزبور تا دیروز که باردیگر بررسی کلیات آن در مجلس آغاز شد، مسکوت مانده بود. اما به نظر می‌رسد که نمایندگان تندرو مجلس می کوشند که تا پیش از پایان کار مجلس کنونی، تکلیف برخی از طرح‌هایی را که در آینده مشکل‌ساز خواهد شد، روشن کنند.
بر اساس گزارش خبرگزاری ایسنا، سید هادی حسینی، نماینده قائم‌شهر دیروز به عنوان مخالف با این طرح ضمن اشاره به مشکلات معیشتی جوانان گفت: “این طرح مشکلات فراوانی دارد. مواردی در طرح می‌بینیم که مغایر با موارد شورای عالی انقلاب فرهنگی است. بعلاوه این طرح ۴۵ هزار میلیارد بار مالی دارد و به نظرم جامعیت لازم را ندارد. این که بگوییم امتیازاتی را برای نگهداری فرزندان در نظر بگیریم قابل درک است اما اکثر طلاق‌های موجود جامعه به این دلیل است که جوانان امکان معاش ندارند و یا جای مناسبی برای زندگی ندارند. وقتی که مرد یا زنی بیکار باشد سربار خانواده می‌شود و بلافاصله ازدواج به مشکل می‌انجامد.”
از طرفی احمد آریایی نژاد، دیگر نماینده مجلس که به عنوان موافق با طرح سخن می‌گفت اعلام کرد: “رشد فعلی جمعیتی آینده کشور را دچار مشکل می‌کند. این که به سمت چنین طرحی نرویم و نخواهیم مشکلات را حل کنیم فرار رو به جلوست. این دکترین نظامی آمریکاست. باراک اوباما به ارتش اطلاع داده که بحران غذا داریم و باید جمعیت را کم کنیم. یکی از راههای آن جنگ است که شاهد جنگ در منطقه هستیم و با کمک و سلاح‌های اهدایی عربستان و آمریکا این نسل کشی اتفاق می‌افتد و هدف کاهش مسلمانان است.”
دیروز پس از مذاکرات موافقان و مخالفان این طرح، بالاخره کلیات آن به تصویب نمایندگان مجلس رسید. بعد از تصویب کلیات طرح، محمدرضا باهنر که اداره جلسه را نیز بر عهده داشت اعلام کرد: “این طرح جزء سیاست‌های کلی جمعیتی است و باید به تاکیدات مقام معظم رهبری در این زمینه لبیک گفته شود. همچنین در مورد بار مالی نیز قانون تصریح دارد که طرح‌ها نباید بار مالی به دولت تحمیل کند. البته تمام مواد این طرح بار مالی ندارند و برخی مواد دارای این اشکال است لذا این طرح‌ها به کمیسیون فرهنگی ارجاع می‌دهیم تا کارگروهی تشکیل شود و با بررسی بیشتر در این طرح، مشکل بار مالی آن را برطرف کند.”
