بالاخره تلاشها برای تشکیل جلسه نمایندگان دولت و مجلس به منظور بررسی نوسانات اخیر بازار سکه و ارز موثر افتاد و این جلسه بعد از دوبار تلاش نافرجام برگزار شد، اما بدون نتیجه خاصی پایان یافت. دیروز یکشنبه و در حالی که قیمت سکه و ارز همچنان روند صعودی خود را طی می‌کرد، نمایندگان مجلس سکوت ماههای اخیر دولت احمدی نژاد را در قبال این روند به شدت مورد انتقاد قرار دادند و در نهایت هم توضیحات مقامهای اقتصادی دولت از دید نمایندگان مجلس “غیر قابل قبول” توصیف شد.
به گزارش خبرگزاری های رسمی در جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی، وزیر امور اقتصاد و دارایی، رییس کل بانک مرکزی و وزیر صنعت، معدن و تجارت حضور پیدا کردند و به گفته محمدرضا باهنر، نایب رییس مجلس، در این جلسه درباره نوسانات بازار طلا و ارز و مسائل جانبی آن بررسی هایی صورت گرفت.
مسئولان اقتصادی حاضر در جلسه غیر علنی روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی با تشریح چگونگی اعمال سیاست‌های خود در بازار سکه و ارز ابراز امیدواری کردند بازار هر چه سریعتر تحت کنترل قرار گیرد؛ با این حال برخی از نمایندگان معتقدند مسئولان دولتی در این جلسه حرف جدیدی نداشتند.
برگزاری این جلسه غیرعلنی پس از دو بار لغو نشستهای مشابه در هفته های گذشته رخ میدهد که به دلیل عدم حضور وزیر اقتصاد و رییس بانک مرکزی جمهوری اسلامی برگزار نشدند.
نمایندگان قانع نشدند
درباره جلسه غیر علنی روز یکشنبه مجلس، حسن غفوری فرد، عضو کمیسیون انرژی مجلس، گفت که توضیحات وزیر اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی درباره وضعیت موجود بازار طلا و ارز “چندان قابل قبول نبود.” وی به خبرگزاری “خانه ملت” گفت: “اینکه دولت رسانه ها را مقصر دانسته، از دید خیلی از نمایندگان غیر منطقی است ودولت به جای طرح این گونه مسائل به فکر راه چاره باشد.”
خبرگزاری مهر نیز از قول حمیدرضا کاتوزیان رئیس کمیسیون انرژی درباره جلسه یاد شده نوشت که اظهارات مسئولان دولت، حرف‌هایی بود که پیشتر از رسانه‌ها اعلام کرده بودند و نکته ویژه‌ای نداشت.
حمیدرضا فولادگر، رئیس کمیسیون اصل 44، نیز این اظهارات را “شرح ماوقع و مشکلات موجود” توصیف کرد و گفت آن‌ها به این سئوال که چرا این شرایط پیش‌بینی نشده بود، پاسخی ندادند. وی افزودکه جلوگیری از افزایش نقدینگی، دلالی و سوء مدیریت ها هر کدام راه حل خود را دارد که مجلس معتقد است دولت باید به این مسائل می‌پرداخت و مشکلات را حل می‌کرد.
به گفته فاضل موسوی، دیگر نماینده مجلس اسلامی وعضو کمیسیون اصل 90 نیز، مسئولان دولتی در این جلسه برخی جریان‌ها و رسانه‌ها را مقصر ایجاد بحران در بازار سکه و ارز اعلام و به نوعی خودشان را تبرئه کردند.
همچنین محمدرضا خباز، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، گفته است که از توضیحات مسئولان دولتی قانع نشده و این جلسه برای او مفید نبوده است.
عباسعلی نورا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، نیز مقصر دانستن خبرگزاری ها و رسانه ها در افزایش قیمت سکه و ارز را به “جوک” تشبیه کرد و گفت: “مسوولان دولتی در این جلسه هیچ چیزی بیش از آنچه در رسانه‌ها وتلویزیون گفته بودند، مطرح نکردند.” وی در گفت و گو با خبرگزاری فارس اظهار کرد: “منتخبین نمایندگان مجلس و روسای کمیسیون‌های مجلس حرف‌ها و ادعاهایی را در مورد مسائل اخیر بازار سکه و ارز مطرح کردند که اگر درست باشد برای دولت بسیار سنگین تمام می‌شود.”
بنا به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، محسن کوهکن، سخنگوی هیات رییسه مجلس بعد از این جلسه با اشاره به اختلاف دیدگاه برخی نمایندگان مجلس و نمایندگان دولت درباره علت به وجود آمدن نوسانات بازار ارز و طلا اظهار کرد: “اینکه دولت در نوسانات قیمت طلا و ارز نقش مدیریتی داشته تا درآمدهایش را افزایش دهد، تهمت به دولت است.” این گفته البته دلیلی نبود تا این عضو هیات رئیسه مجلس نیز به انتقاد از اظهار نظر مسئولان اقتصادی دولت در جلسه دیروز نپردازد. او نیز چون دیگر نمایندگان مجلس توضیحات فرستادگان دولت را “نا کافی” دانست و تاکید کرد که مجلس منتظر است تا “توضیحات و استدلالهای قویتری” از سوی دولت دریافت کند.
بدین ترتیب جلسه دیروز بررسی نوسانات نرخ ارز و سکه تقریبا باهیچ واکنش مثبتی از سوی نمایندگان مجلس مواجه نشد. جلسه غیرعلنی دیروز مجلس در حالی بازتاب نسبتا وسیعی در خبرگزاریهای ایران داشت که خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا که توسط دولت اداره می‌شود هیچ اشارهای به تشکیل این جلسه و اتفاقات آن نکرده است.
بازار طلا و ارز ایران در یک ماه گذشته به شدت دچار آشفتگی شده است و ارزش ریال ایران نسبت به دلار، تا پیش از دخالت دولت در این بازار، تا 50 درصد کاهش پیدا کرده بود. با این حال مقامات دولتی همواره سعی کردهاند در اظهار نظرهای خود از زیر بار مسئولیت این آشفتگی شانه خالی کنند و اوضاع را عادی جلوه دهند.
با وجود همه انتقادها به دولت محمودی‌نژاد،وی روز پنجشنبه، نابسامانی در بازار ارز و سکه را به مخالفان دولت نسبت داد که به گفته او به هر قیمتی می‌خواهند به مجلس بروند.
دولت حرف تازهای ندارد
اظهارات شمس‌الدین حسینی، وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت و محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی ایران نیز دیروز چیزی جدا از این نبود. شمس‌الدین حسینی در حاشیه جلسه غیرعلنی مشترک دولت و مجلس بار دیگر گفت که “مشکل بازار سکه و ارز حل شده و جریان این دو بازار کنترل شده پیش می‌رود.” این در حالی بود که همزمان با این ادعا قیمت هر دلار آمریکا 60 تومان و قیمت هر سکه بهار آزادی 35 هزار تومان نسبت به روز قبل از آن افزایش یافته بود.
یک شب قبل از این جلسه وزیر اقتصاد در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما بار دیگر گفت که “فضاسازی رسانه‌ای افراد را به نگهداری ارز تشویق کرده و تقاضای کاذبی در بازار ایجاد کرده است.” آقای حسینی، هفته پیش علت التهاب در بازار ارز و سکه در تعطیلات آخر هفته را ناشی از “ارسال پیامک گسترده یک خبرگزاری” دانسته و گفته بود: “این اقدام با فضاسازی رسانه ای همراه بوده و نرخ دروغینی برای قیمت ارز در روزهای تعطیل تعیین شده است.”
خبرگزاری ایلنا در گزارشی ازحاشیه جلسه دیروز نوشت که وزیر امور اقتصاد و دارایی درباره سکوت دو هفته ای دولت در قبال نوسانات شدید بازار ارز و سکه گفت: “دولت سرما خورده بود واین امر باعث بروز چنین مسئله‌ای شد.”
در این جلسه علاوه بر سید شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد، بهمنی نیز به ارائه توضیحات خود در مورد تشنج بازار ارز پرداخت. رئیس کل بانک مرکزی با تاکید به اینکه افزایش قیمت سکه و ارز تنها یک حباب است، گفت: “دولت هیچ منفعت سیاسی در افزایش قیمت ارز و سکه ندارد و این افزایش قیمت با اراده دولت انجام نشده است.”
پیشتر منتقدان اصولگرای محمود احمدی نژاد، دولت را بازیگر اصلی نوسانات نرخ ارز و سکه معرفی کرده و دلیل این کار را تلاش برای جبران کسری بودجه ناشی از پرداخت یارانه‌های نقدی دانسته بودند. منتقدان دولت ماهها محمود احمدی نژاد را برای بالا بردن سود سپردههای بانکی و تک نرخی کردن ارز زیر فشار قرار داده بودند که در نهایت هفته گذشته وی با این دو طرح موافقت کرد.
به گزارش ایلنا، محمود بهمنی در حاشیه جلسه غیرعلنی امروز-یکشنبه- مجلس در مورد برخی اظهارنظرها درباره سکوت دو هفته‌ای دستگاه‌های اجرایی در قبال نوسانات بازار سکه و ارز گفت: “دولت نه تنها در این رابطه هیچ سکوتی نکرد بلکه بعد از اتخاذ تصمیم لازم، بانک مرکزی آن را اعلام کرد.”
همزمان با برگزاری نشست مشترک مجلس و دولت، محمدرضا میرتاج‌الدینی، معاون پارلمانی محمود احمدی‌نژاد نیز گفته است که خبرگزاری‌ها بر التهاب بازار سکه و ارز افزودند و اکنون نیز، “دولت برای مهار بازار برنامه دارد اما اگر چند مسئول دولتی درباره آن توضیح دهند، دوباره وضع به هم می‌ریزد.”
مسئولان را عزل کنید تا اعتماد برگردد
دیروز احمد توکلی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، بعد از توضیحات مقامات دولت طی نامه‌ای سرگشاده خطاب به نمایندگان مجلس با هشدار نسبت به کاهش ارزش پول ملی، مسوولان دولتی را به “بی‌کفایتی” در مدیریت کشور متهم کرد و با اشاره به کاهش شدید ارزش ریال، و هجوم مردم برای خرید دلار و طلا، علت این بحران را “تحریم، نقدینگی سرگردان، بی‌کفایتی مسئولان، عدم اعتماد مردم و فساد” دانست.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، در بخشی از این نامه با بیان اینکه در 9 ماهه نخست سال جاری درآمد نفتی کشور بالغ 100 میلیارد دلار بوده است، می‌گوید کشور هنوز با کمبود ارز مواجه نشده، اما به خاطر تحریم‌ها “امکان جابجایی این دارایی به طور معمول بسیار محدود است.” به گفته توکلی پیش از اعمال تحریم‌ها، حدود 75 درصد از معاملات ارزی از طریق بانک‌ها صورت می‌گرفت، اما هم‌اکنون صرافی‌ها و بازار فرعی بیشتر ارز مورد نیاز راتوزیع می‌کنند. توکلی تاکید می‌کند که بخشی از این آشفتگی معلول تحریم‌ها است و از این رو با سیاست‌های پولی نمی‌توان همه مشکل را حل کرد اما با عزل و نصب “شوک‌آور و اطمینان‌بخش” مسئولان می‌توان بخشی از اعتماد از دست رفته مردم و بازار را بازگرداند.
به گفته این نماینده مجلس، حجم نقدینگی پس از روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد نزدیک به پنج برابر شده و به حدود 670 هزار میلیارد ریال رسیده است که یکی از علل آن توزیع “یارانه‌های نقدی” میان مردم است.
محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی ایران روز پنجشنبه نرخ دلار تک نرخی را 1226 تومان اعلام کرد. قرار بود این نرخ از روز شنبه 8 بهمن در تمام نظام بانکی اعتبار داشته باشد،ولی از همان ساعات اولیه روز شنبه قیمت ارزهای خارجی باز هم در بازار افزایش یافت و این روند در روز یکشنبه نیز ادامه پیدا کرد.
