اثر تحریم های بازرگانی اروپا و ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی، به ویژه در زمینه روابط با کشورهای آسیایی، به خوبی احساس می شود. کشورهای غربی که حکومت تهران را به ادامه برنامه نظامی هسته ای متهم می کنند، با تحریم بانک مرکزی این کشور و قطع واردات نفتی از جمهوری اسلامی مواضع خود را تشدید کرده اند.
به دنبال اقدامات اتحادیه اروپا، چین و ژاپن خریدهای نفتی خود از ایران را کاهش داده و این کشور را از یک منبع مهم ارز خارجی محروم کرده اند. نتیجه این شد که ارزش ریال ایران در بازار ارز به شدت کاهش یافت و باعث افزایش هزینه های واردات و افزایش قیمت مواد غذایی اساسی شد.
نان و برنج قوت اصلی بخش مهمی از جمعیت ایران را که امکان خرید گوشت و دیگر مواد پروتئینی را ندارند تشکیل می دهد. این درحالی است که هر کیلو گوشت در تهران در حدود ۳۰ دلار به فروش می رسد. در کشوری که میانگین درآمد ماهانه ۳۵۰ دلار است، قیمت نان از ماه دسامبر ۳ برابر شده و قیمت هر کیلو برنج به بهای ۵ دلار به فروش می رود. براساس اعداد و ارقام ارائه شده توسط سازمان کشاورزی آمریکا، جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ در حدود ۳ درصد گندم، ۶۲ درصد ذرت، ۴۵ درصد برنج و ۵۹ درصد شکر مورد نیاز خود را وارد کرده است.
مشکل پرداخت در واردات برنج
تحریم های کشورهای غربی باعث شده تا مشکلاتی درخصوص پرداخت واردات، به ویژه درخصوص برنج هندوستان، پدید آید. این درحالی است که تولیدکنندگان اوکراینی و اروپایی برنامه انتقال غلات خود به مقصد این کشور را متوقف کرده اند. صادرکنندگان روغن نخل، که در آشپزی، شیرینی پزی و تولد سوخت های سبز مورد مصرف دارد، در سال ۲۰۱۱ بخش مهمی از صادارت خود را به حال تعلیق درآوردند [ماهانه ۳۰ هزار تن]. برخی منابع بازرگانی در مالزی می گویند: “دریافت پرداختی ها بسیار مشکل شده و هیچ یک از صادرکنندگان روغن نخل مایل نیست محموله خود را به ایران که در یک وضعیت سیاسی بحرانی قرار دارد بفرستد.”
ممکن است این شرایط به بخش معادن نیز بسط یابد، زیرا واردکنندگان چینی قصد دارند از ماه مارس واردات سنگ معدن از ایران را کاهش دهند. جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۱ پنجمین تأمین کننده چین در زمینه سنگ معدن بوده است. با این حال، برخی از کارگزاران و واسطه های چینی از خواست خود مبنی بر ادامه واردات سنگ معدن از ایران خبر داده اند، زیرا درنهایت برای آنها ارزان تر تمام می شود.
در مورد نفت، پکن از این پس روی عربستان سعودی که اولین تولیدکننده نفت در جهان است حساب می کند. به گفته تحلیلگران، چین از تحریم های غربی سود جسته تا یک استراتژی ساده را بر جمهوری اسلامی تحمیل کند: تشدید فشار بر تأمین کنندگان ایرانی برای پایین آوردن قیمت نفت.
منبع: لوموند، ۸ فوریه