روزنامه بهار به طور داوطلبانه انتشارش را متوقف کرده اما رئیس هیات نظارت بر مطبوعات گفته است که بدون توجه به این موضوع،امروز، دوشنبه، پرونده روزنامه بهار از سوی این هیات مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت. اتهام روزنامه اصلاح‌طلب بهار انتشار مقاله‌ای در مورد امامت و خلافت بود که برخی مذهبیون آن را حاوی توهین به امام اول شیعیان دانسته‌اند. گفتنی اینکه این روزنامه همواره به محمدرضا عارف کاندیدای انصرافی انتخابات ریاست جمهوری اخیر منتسب می‌شد اما او که در روزهای تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری در این روزنامه به عنوان«تنها اصلاح طلب باقیمانده»معرفی می شد،مقاله منتشر شده را محکوم وروابط عمومی دفترش هم هرگونه نسبتی بین عارف و بهار را رد کرده است.
شنبه چهارم آبان آخرین شماره روزنامه بهار روی دکه رفت و مدیریت روزنامه با درج توضیحی تاکید کرد که مقاله “امام؛ پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی” از نوع یادداشت‌هایی است که لزوما دیدگاه و موضع روزنامه را بیان نمی‌کند، هرچند انتشار آن از مسئولیت روزنامه نمی‌کاهد.
این روزنامه سه نقد هم بر مقاله جنجالی هم منتشر کرده و در توضیح به خوانندگان آورده بود: “روزنامه «بهار» بر خود فرض می‌داند این توضیح را درباره چند و چون علت انتشار این یادداشت و موضع اصیل روزنامه که با دیدگاه نویسنده زاویه و مخالفت دارد، به اطلاع برساند و از شبهات ناخواسته آن عذرخواهی کند.”
اما گویا این توضیحات و عذرخواهی کافی تشخیص داده نشد تا مدیریت روزنامه عصر همان روز با ارسال توضیحی به خبرگزاری ها عنوان کند: “اگرچه بر مردم عزیز فشار کاری و احتمال خطای غیرعمد پوشیده نیست (که این نافی مسئولیت نمی‌باشد) اما متأسفانه برخی از جریان‌های سیاسی که فرصت را غنمیت می‌شمارند، از فرصت به‌دست آمده استفاده‌های دیگری می‌کردند که تداوم آن دل مومنین راستین را بیشتر به درد می‌آورد. از این رو، روزنامه بهار در راستای تلطیف فضای جامعه و به‌دست آوردن دل مومنین راستین و واقعی اقدام به عدم انتشار موقت و چند روزه کرده و از همه خوانندگانش مجددا پوزش می‌خواهد.”
از زمان انتشار این مقاله در شماره روز چهارشنبه بهار، رسانه ها و چهره های اصولگرا حملات تندی کرده اند که در این بین کیهان و فارس پیشتازند. کیهان با سابقه دار دانستن “حمله یک‌سویه به باورهای اسلامی و مخصوصا اعتقادات شیعی” در میان اصلاح طلبان ادعا کرده که “اصلاح‌طلبان حمله به ولایت ائمه اطهار را از سر گرفتند”.
به اعتقاد کیهان این حرکت بهار نوعی “حساسیت سنجی” بوده است.
حمید رسایی، نماینده تهران هم به فارس گفت: “اهانت و تحریف روزنامه بهار نسبت به اعتقادات شیعیان و انکار موضوع امامت از زبان کسی که ادعای تشیع می‌کند آن هم یک روز قبل از عید غدیر، کاملا برنامه‌ریزی شده و با هدف صورت گرفته است.”
اما وبسایت امنیتی و تندروی بولتن نیوز از توضیحات بهار و توقیف موقت خودخواسته قانع شد و نوشت: “از آنجایی که مسئولین روزنامه بهار به سرعت به اشتباه خود پی برده اند و به تذکرات همکاران و مردم و اندیشمندان اسلامی توجه نموده و برای جبران اشتباه تصمیم به تعطیلی موقت گرفته اند و عذر خواسته اند و در رد مطلب موهن خود قلم فرسایی کرده اند، جای بسی خوشحالی دارد و امیدواریم مسئولین این روزنامه وزین در ادامه کار خود از بروز چنین وقایع تلخی که خاطر مسلمانان ایران و جهان را مکدر می نماید جلوگیری به عمل آورده و دقت عمل بیشتری به خرج دهند.”
با این حال قاضی ناصر سراج رئیس هیات نظارت بر مطبوعات می گوید:“ما به این موضوع توجهی نداشته و در روز دوشنبه [امروز] به پرونده این روزنامه رسیدگی خواهیم کرد.”
مقاله جنجالی چه بود؟
علی اصغر غروی، نماینده نهضت آزادی در اصفهان نویسنده این مقاله جنجالی است؛او با زیر سئوال بردن “غدیر خم” به عنوان روز تعیین علی ابن ابیطالب به عنوان “جانشین پیامبر اسلام” و با استناد به کتاب نهج البلاغه نتیجه گرفته است که خود بیان امام اول شیعیان هم “آشکارا بیانگر این حقیقت است که خلافت، امری انتصابی از جانب خداوند نیست و جانشین سیاسی رسول خدا باید توسط مردم انتخاب شود”.
او در رد گفته علمای شیعه مبنی بر اینکه پیامبر اسلام، علی را به عنوان جانشین پس از خود منصوب کرد، نوشته است: “اگر امیرالمومنین فرمان خدا را بر خلافت خود بعد از رسول اکرم می‌یافت، آیا شجاعت و شهامت و عدالت او اقتضا نمی‌کرد که یک تنه شمشیر برکشد و فرمان و عدل خدا را جاری سازد؟! و آیا از دروازه حکمت و شهر علم نبوی بعید نبود که بیان این حق را از وقت حاجت به تاخیر اندازد؟!”
معادله عارف و بهار
بنیاد امید ایرانیان تشکلی غیردولتی است که ریاست آن با محمدرضا عارف است. عضو ارشد این بنیاد در گفت و گو با مهر گفته است: “مجموعه آقای عارف از این نوع نوشته و نگاهها هیچ گاه حمایت نکرده و نمی کنند و البته آن را محکوم هم کرده‌اند.”
سیدحسن رسولی عنوان کرده که اگر جریان رقیب بخواهد این مقاله را به جریان اصلاح طلبی منتسب کند قطعا درست نیست. چون این اقدام سهوی در پی عدم دقت مسئولان و هیات تحریریه یک روزنامه صورت گرفته است و ربطی به جریان اصلاح طلبی ندارد.
عضو ارشد ستاد انتخاباتی محمدرضا عارف در انتخابات ریاست جمهوری درباره نزدیکی این روزنامه به عارف هم گفته است: “روزنامه بهار در جریان انتخابات آقای عارف را مورد حمایت خود قرار داده بود.”
او اما در عین حال گفته« مجموعه آقای عارف و جریان اصلاح طلب موضوع انتشار این مقاله را محکوم کرده و به آقای پورعزیزی[مدیر مسئول] و هیات تحریریه روزنامه بهار تاکید و توصیه شده است که در انتشار مطالب دقت بیشتری به خرج دهند تا شاهد چنین موضوعاتی در آینده نباشیم».
علیرضا خامسیان مدیر روابط عمومی دفتر محمدرضا عارف هم در مصاحبه با فارس با اعلام خبر «ناراحتی» عارف از انتشار یادداشت روزنامه بهار، گفته است: “انتشار برخی مطالب در رسانه‌هایی که حامی دکتر عارف محسوب می‌شوند به معنای تایید آن از سوی وی نیست.”
او همچنین تاکید کرده که عارف در مقطع فعلی هیچ رسانه‌ای را تحت مدیرت خود ندارد و انتساب روزنامه بهار به وی “اشتباه و ناشی از کج فهمی است.”
خامسیان پیش از این و در مرداد ماه گذشته از انتشار روزنامه امید ایرانیان به صاحب امتیازی محمدرضا عارف و با رویکرد جامعه مدنی خبر داده بود.
اما روزنامه بهار تا پیش از این رسانه منتسب به عارف شناخته می‌شد چرا که در ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست جمهوری بیشترین حجم اخبار و پوشش رسانه ای عارف به این روزنامه مربوط می‌شد. عکس معاون اول دولت خاتمی بارها در صفحه اول این روزنامه نقش بست و برنامه‌های انتخاباتی او و اظهارنظرهایش جایگاه و حجم قابل توجهی در این روزنامه داشتند.
روز یک شنبه پنجم خرداد ماه هم دو صفحه وسط روزنامه در قالب یک اینفوگراف به برنامه‌های انتخاباتی عارف اختصاص پیدا کرد و تیتر “عارف یعنی نوید عقلانیت، آرامش، رفاه” برای آن انتخاب شد که در صفحه یک هم انعکاس داشت.
بهروز گرانپایه عضو شورای سردبیری بهار در روز نخست انتشار این روزنامه در یادداشتی، فعالیت مطبوعاتی در ایران را به جریان سیاست‌محور، تجارت‌محور و حرفه‌محور تقسیم‌بندی کرده و مدعی شده بود که بهار جزو دسته سوم است: “در روزنامه سیاست‌محور، تیترها، خبرها، یادداشت‌ها و تفاسیر و تحلیل‌ها در خدمت تبلیغ و القای یک گرایش سیاسی خاص قرار می‌گیرد و عموما اصل بی‌طرفی در انعکاس خبر و بازتاب رویداد نادیده گرفته می‌شود و دروغگویی، اتهام‌زنی، تخریب و پرونده‌سازی علیه رقبای سیاسی در دستور کار روزنامه قرار می‌گیرد. این امر به محدود شدن مخاطبان روزنامه انجامیده و آن را به رسانه‌ای ورشکسته بدل می‌سازد؛ وضعیتی که مصادیق مشخصی برای آن در کشور خودمان هم در بخش روزنامه‌های رسمی و حکومتی و هم در بخش خصوصی وجود دارد.”
این عضو شورای سردبیری تاکید کرده بود: “بهار می‌کوشد تا با رعایت اصول و اهداف حرفه روزنامه‌نگاری، خود را در زمره جریان سوم فعالیت مطبوعاتی در کشور نگه دارد و بر اصول حرفه‌ای و اخلاقی پایبند بماند. این البته ادعای بزرگی است به‌ویژه در شرایطی که حرفه روزنامه‌نگاری به یکی از پرریسک‌ترین حرفه‌ها و حساس‌ترین فعالیت‌ها در کشور بدل شده است.”
امروز مشخص خواهد شد که هیات نظارت بر مطبوعات با پرونده بهار چه خواهد کرد و آیا در بر همان پاشنه توقیف مطبوعات می‌چرخد یا خیر. پس از آن باید دید واکنش طیف های وابسته به محمدرضا عارف چه خواهد بود و آیا برائت جستن از روزنامه بهار ادامه خواهد یافت یا نه.
