دیوید بلر
رهبران ایران هرگز از گفتن این موضوع دست نکشیدهاند که تولید برق برای جمعیت رو به رشد کشورشان تنها هدف برنامه هستهای آنها است.
اما چیزی اسرارآمیز همیشه پیرامون این ادعا وجود دارد. چرا کشوری که موهبت داشتن دومین منابع گاز جهان را دارد باید آرزوی ساختن نیروگاه انرژی هستهای داشته باشد.
افشاگری روز گذشته موضع رسمی تهران را متزلزل ساخت. تنها یک توضیح قابل قبول برای اینکه چرا ایران باید یک نیروگاه غنیسازی اورانیوم پنهانی را، بدون دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای و با نقض توافق پیشگیرانه با سازمان ملل، بنا کند.
حداقل اینکه، رژیم محمود احمدینژاد گزینه ساخت سلاح هستهای را دنبال می کند. تجهیزات پنهانی دارایی بسیار حساسی است. اگر ایران میخواست از تاسیسات غنیسازی اعلام شدهاش در نطنز برای تولید اورانیوم با درجه خلوض تسلیحاتی استفاده کند، مستلزم اخراج بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای و خروج رسمی از پیمان عدم تکثیر سلاح های هستهای میبود. سپس چند ماه لازم بود تا مواد لازم برای تولید یک بمب هستهای را فراهم آورد.
به زبان ساده، ایران میبایست به تمام جهان بگوید که میخواهد یک سلاح هستهای بسازد و راهی را پیش پای اسرائیل – و احتمالا آمریکا – برای پاسخگویی با حمله نظامی بگذارد.
ساخت یک نیروگاه پنهانی این مشکل را حل میکند. این نیروگاه که وجود آن روز گذشته آشکار شد میتوانست برای تولید مواد لازم برای سلاح هستهای، بدون اینکه کسی متوجه شو،د مورد استفاده قرار بگیرد. رهبران ایران میتوانستند این گزینه را داشته باشند که پنهانی یک بمب بسازند و بعد قابلیت جدید خود را در یک زمان و به عنوان عمل انجام شده اعلام کنند.
یک دیپلمات غربی گفت ساخت این تاسیسات «در اواسط سال 2006 با جدیت» آغاز شد و شامل مقادیر زیادی «تونل سازی و حفاری» بود. مکان انتخاب شده در دشت کویر خارج از شهر مقدس قم، زمانی تحت استفاده سپاه پاسداران بود. تهران به جای پیروی از پنج قطعنامه سازمان ملل و توقف غنیسازی اورانیوم، به ساخت تاسیسات جدید برای انجام این روند حساس بصورت پنهانی پرداخته است.
اما این نیروگاه که قرار است سال آینده فعالیت خود را آغاز کند، چند ماه پیش توسط آژانسهای اطلاعاتی غربی کشف شد. روز گذشته پرزیدنت اوباما اعتبار این کشف را به سازمان های اطلاعاتی انگلیس، آمریکا و فرانسه داد.
ظاهرا ایران متوجه شد که این موضوع فاش شده است و تصمیم گرفت روز گذشته با نوشتن نامهای به محمد البرادعی رئیس آژانس بینالمللی انرژی هستهای نسبت به اعلان آن در جلسه جی-20 پیشدستی کند. در این نامه ایران به وجود یک «تاسیسات آزمایشی غنیسازی برای تولید انرژی» اعتراف کرده است، اما از دادن هرگونه جزئیاتی در مورد مکان آن خودداری کرد.
در سال 2002 وجود نیروگاه نطنز توسط گروهی از مخالفان دولت ایران فاش شد. آشکارسازی اخیر نشان میدهد که ماسک دورویی ایران در حال لغزیدن است.
منبع: تلگراف، 25 سپتامبر