آیت الله منتظری از جمله مراجع منتقد نظام جمهوری اسلامی ایران در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی بار دیگر با انتقاد از “نهادهای غیرقانونی”، از مردم ایران خواست “ساکت نباشند و در هر شرایطی اعتراض خودشان را اعلام کنند وگرنه اصلا بیخود انقلاب کردند”.
روز دوشنبه پایگاه اطلاعرسانی آیتالله حسینعلی منتظری خبرداد که در پی برخورد دادگاه ویژه روحانیت و اداره اطلاعات شهر نجف آباد با یکی از روحانیون این شهر، جمعی از مردم به همراه این روحانی که غلامحسین قیصری نام دارد به دیدار این مرجع تقلید رفتند.آیت الله منتظری در این دیدار با اشاره به فرارسیدن سالگرد پیروزی انقلاب 57، گفت: “سی سال از انقلاب گذشته است، مثل اینکه آقایانی که متصدی امورند فراموش کرده اند شعارهایی را که مردم اول انقلاب میدادند.”
آیت الله منتظری که در سالهای اخیر با محدودیت های حکومتی مواجه بوده، با مقایسه حکومت فعلی جمهوری اسلامی و دوران حکومت شاه، گفت: “اگر بنا بود که نفتی را بفروشند و خرج کنند که شاه این کار را میکرد. رژیم سابق روزی شش میلیون بشکه نفت میفروخت و کارهایی هم انجام میداد. اینکه مردم قیام کردند شعار انقلاب این بود: استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی. الان نزدیک سی سال از انقلاب میگذرد، شما پاسخ این مردم را چه میگویید؟ مردم انقلاب کردند، رهبر فقید انقلاب و دیگران همه این را تأیید میکردند که بایستی تغییر و تحول در جامعه پیدا بشود و از جمله شعارها آزادی بود.”
آیت الله منتظری در این دیدار با تاکید بر اینکه “حکومت جمهوری اسلامی یعنی حکومتی که جمهور مردم پایه گذار و مدیرش باشند، البته بر اساس موازین اسلام”، خطاب به مسولین و مردم اظهار داشت: “لازم است بر مسئولین و متصدیان امور مخصوصا حالا که سالگرد انقلاب است یک انعطافی در آنان پیدا شود و با مردم سازگاری داشته باشند. خواسته های مردم مورد توجه قرار گیرد و مردم هم ساکت نباشند. مردم وظیفه دارند که در هر شرایطی اعتراض خودشان را اعلام کنند وگرنه اصلا بی خود انقلاب کردند.”
او همچنین با انتقاد از نهادهای غیر قانونی، خاطر نشان کرد: “مردم از باب اینکه صاحب کشور بودند انقلاب کردند الان هم این مردمند که صاحب کشورند، این همه اصولی که در قانون اساسی راجع به حقوق مردم است را نمی توان نادیده گرفت و با نهادهای غیرقانونی بر آنان حکومت کرد.”
مرجع منتقد
این مرجع تقلید شیعیان، در ۲۳ آبان سال ۱۳۷۶ به دنبال انتقاد از توان فقهی آیتالله خامنهای، منزل و حسینیهاش مورد هجوم و تخریب قرار گرفت و به مدت پنج سال در حبس خانگی به سر برد. هر چند در ماه های اخیر سختگیری ها بر او کمتر شده اما حسینیه منتظری همچنان توقیف است و درسهای فقهی وی در محل دفترش برگزار میشود.
آِیت الله منتظری مهرماه گذشته نیز در دیدار با مسئولان سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی تاکید کرده بود: “هر کس که به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد باید با مقام رهبری اتمام حجت کند که چون مردم به او مسئولیت دادهاند باید مطابق آن اختیار هم داشته باشد و بتواند کابینه خود را هماهنگ انتخاب کند.”
اشاره او به سنتی بود که پیش از این نیز در تهران انجام می شد که روسای جمهور، وزرای دفاع، اطلاعات، خارجه و کشور را با نظر مستقیم رهبر جمهوری اسلامی تعیین کنند. آیت الله منتظری که خود سالها پیش از به قدرت رسیدن آیت الله خامنهای، قائم مقام آیتالله خمینی بود، با چنین رویکردی مخالف است و می گوید: “ولی فقیه باید نظارت کند که در قوه مقننه قانون خلاف اسلام تصویب نشود، مسئولین اجرایی خلاف اسلام کاری نکنند و قوه قضائیه خلاف اسلام قضاوتی نکند، نه اینکه در همه امور سیاسی و اقتصادی و غیره دخالت مستقیم کند.”
البته این تنها انتقاد آیت الله منتظری نیست. بهمن ماه گذشته در آستانه انتخابات مجلس هشتم هم زمانی که رد صلاحیت ها گسترش یافت، وی در گفت و گویی با هفتهنامه ایتالیایی “اسپرسو” برگزاری انتخابات در ایران را “بلا و مصیبت” برای مردم ایران دانست و تجدید نظر در هیات های تجدید نظر راخواستار شد.
بر اساس متنی که از این مصاحبه در سایت آیت الله منتظری منتشر شد، وی به خبرنگار هفتهنامه اسپرسو گفته بود: “اکنون در جمهوری اسلامی از برخی از شعارهای اصیل انقلاب «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» تنها اسمی باقی مانده است و به آن عمل نمیشود.”
او همچنین با تاکید بر اینکه شعارهای اصیل انقلاب عملی نشد، افزوده بود: “ما به دنبال آزادی سیاسی بودیم، از داشتن زندانی سیاسی انتقاد میکردیم؛ قرار بود در انقلاب هر کس آزاد باشد حرفش را بزند و آزادی بیان باشد، ولی گرفتار زندانی سیاسی و محدود کردن آزادی بیان شدیم.”
آیا آزادی این است؟
بخش دیگر سخنان آیت الله منتظری در این دیدار مربوط به برخوردی بود که با یک روحانی در شهر نجف آباد انجام گرفته است. وی با تشکر از “احساس وظیفه مردم نجف آباد” در اعتراض به بازداشت این روحانی، یادآور شد: “الان یک نفر عالمی در نجف آباد مثل جناب مستطاب حجت الاسلام آقای قیصری یا علمای دیگر مثل حجت الاسلام آقای واحد که از بزرگانند و سایر علماء که در نجف آباد هستند، به جای اینکه از علماء تقدیر شود که مردم را هدایت و رهبری میکنند، برای آنان مزاحمت ایجاد میکنند. آیا آزادی که شعار مردم بود همین است که سه چهار نفر بنشینند تصمیم بگیرند و بقیه ساکت باشند؟”
این روحانی عالیرتبه در حالی این سخنان را بیان کرد که در هفته اول دیماه دادگاه ویژه روحانیت قم “غلامحسین قیصری” راکه از اعضای دفتر منتظری و امام جماعت حسینیه اعظم شهر نجف آباد است، بازداشت و تحویل اداره اطلاعات داده بود. این بازداشت با اعتراض و تحصن مردم در مساجد نجف آباد همراه شد و به همین دلیل یک هفته بعد قیصری آزاد شد؛ با اینحال، دادگاه وی را از بازگشت به شهر قم و اقامه نماز برحذر داشته است.