سالانه دست‌کم ۲/۱ میلیون نفر در سراسر دنیا قربانی رخدادهای رانندگی می‌شوند و سهم ایران از این پدیده تلخ به‌طور میانگین ۲۳ هزار نفر است. ضمن اینکه هر سال، افزون بر ۲۰۰ هزار ایرانی هم در تصادف‌ها زخمی می‌شوند.
یک‌بار دیگر به این آمار توجه کنید؛ سالی ۲۳ هزار کشته و ۲۰۰ هزار زخمی. این آمار، آنقدر تکاندهنده هست که برای ارائه راهکارهای کاهش آن، روزها و بلکه ماه‌ها وقت گذاشت. طبق بررسی‌های دقیق کارشناسان، قریب به ۸۰ درصد تصادف‌ها در کشورهای جهان سومی یا در حال توسعه، محصول علل انسانی است. با این روند و با توجه به میل روزافزون به مالکیت خودرو، شمار تلفات رانندگی تا ۲۰ سال دیگر، دست‌کم ۶۰ درصد افزایش می‌یابد؛ این را تازه‌‌ترین پژوهش‌های بانک جهانی نشان می‌دهد.
در چنین شرایطی سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی ۱۰ سال آینده را “دهه ایمنی رانندگی” نامید‌ه‌اند تا با سرمایه‌گذاری مناسب و برنامه‌ریزی دقیق، شمار تصادف‌ها و تلفات کاهش یابد. به‌خاطر داشته باشیم وجود ساختارهای سازمانی متعدد در حوزه ترافیک و اقدام‌های جزیره‌ای و نیز نبود هم‌افزایی آنها در راستای اهداف مشترک، باعث شده مهار رخدادهای مرگبار رانندگی در کشورمان، حرکت لاک‌پشتی داشته باشد. در این راستا، ایجاد ساختارهای مناسب و پویا، یکی از اساسی‌ترین گام‌هاست. با اجرای طرح یکپارچه‌سازی مدیریت ترافیک، می‌توان سکان هدایت آن را به “شورای تخصصی ایمنی ترافیک” سپرد. حالا باید پرسید آیا تمامی نهادهای مسوول در ایران، ایمنی ترافیک را اولویت اصلی برنامه‌های خود قرار داده‌اند؟ با پیش‌بینی تلفات ۳۵ هزار نفری در سال بر اثر رخدادهای رانندگی چقدر فاصله داریم؟
بی‌شک یکی از بهترین راهکارهای نرم‌افزاری کاهش شمار تصادف‌ها، تقویت فرهنگ ترافیک است. حالا باید پرسید بحث “ایمنی ترافیک” در رسانه‌های کشورمان در چه رتبه‌ای قرار دارد؟ آیا رسانه‌های رسمی، حق مطلب را آنطور که شایسته بوده است ادا کرده‌اند؟ مقوله “ایمنی ترافیک” با فراگیری ۸۰-۷۰ میلیون نفری در کشورمان، آنقدر اهمیت دارد که سرتیپ اسکندر مومنی - فرمانده راهنمایی و رانندگی ناجا- کمیته تخصصی ارتباطات پلیس راهور را با بهره‌گرفتن از خبرنگاران و روزنامهنگاران حرفه‌ای و استادان خبره دانشگاه تشکیل دهد.
این کمیته می‌تواند علاوه‌بر سیاستگذاری کلان برای اطلاع‌رسانی حرفه‌ای در حوزه راه و ترافیک و بالا بردن ضریب حساسیت مردم و مسوولان، رسانه‌هایی را هم که از قافله عقب مانده‌اند به سوی هدف‌های عالی هدایت کند. همچنین می‌توان از این کمیته برای اطلاع‌رسانی حرفه‌ای و تبیین راهکارهای ترافیکی در صورت بروز زلزله‌های پرقدرت در شهرها و کلانشهرها و به‌ویژه تهران بزرگ به بهترین شکل ممکن بهره گرفت. یکی دیگر از راهکارهای ارتقای فرهنگ ترافیک، مقاله‌نویسی افسران مستعد و انتشار پژوهش‌های آنان در رسانه‌هاست. به‌منظور بالابردن کیفیت این مقاله‌ها می‌توان برای آثار برگزیده، جایزه‌های ارزنده‌ای در نظر گرفت.
اصلا چه بهتر که پلیس راهور، هر سال جشنواره رسانه‌ای این حوزه را با تبلیغات گسترده در سه بخش افسران، روزنامهنگاران و عموم علاقه‌مندان برگزار کند. همچنین پیشنهاد می‌شود برای اطلاع‌رسانی «آنلاین» خبرهای ترافیکی و دسترسی آسان روزنامهنگاران به مقاله‌های افسران، سایت ویژه پلیس راهور راه‌اندازی شود. این سایت اینترنتی در صورت بروز زلزله‌های مهیب و سیل و توفان ویرانگر، نقش بسیار مهمی در اطلاع‌رسانی وضعیت ترافیکی منطقه‌های موردنظر و روان‌سازی ترافیک خواهد داشت. برای ارتقای فرهنگ ترافیک، بی‌شک باید بسترهای لازم را فراهم کرد و چرا این مبحث حیاتی را در کتاب‌های درسی دوره‌های ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان نگنجانیم؟
طرح همیار پلیس، برگ زرینی در کارنامه راهور ناجاست و نباید از تجربه‌های بین‌المللی هم غافل ماند. زلزله و سونامی مرگبار شش ماه پیش در «میاگی» ژاپن را یادتان هست؟ به فاصله دو، سه روز پس از آن فاجعه، تلویزیون ملی ژاپن، تصویرهایی را پخش کرد که دنیا را شگفت‌زده ساخت. رانندگان بافرهنگ ژاپن، در شرایطی که خانه و خانواده‌های خود را از دست داده بودند قوانین راهنمایی و رانندگی را زیرپا نمی‌گذاشتند. شهر، ویران شده بود و از پلیس هم خبری نبود اما در خیابان‌هایی که هنوز چراغ‌های راهنمایی و رانندگی، کار می‌کرد رانندگان داغدار از چراغ قرمز گذر نمی‌کردند. آمار تلفات رانندگی در ایران، تکاندهنده است و ما هنوز بر سر ایمن نبودن خودروهای بنجل وطنی و اثرهای مخرب آنها بر محیط‌زیست، واردات تریلرهای مرگبار “هوو” آمار رانندگان معتاد و… با هم تعارف داریم. دردها را پنهان نکنیم؛ درمان کنیم.
منبع: فرهیختگان ششم شهریور