ساعاتی پس از آنکه روزنامه “تهران امروز” خبر داد که “هواپیمای وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در مسیر هلند متوقف شده”، خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی (ایرنا) به نقل از یک “مقام آگاه” در این وزارتخانه این خبر را تایید کرد.
این مقام آگاه گفت که دولت مجارستان با طرح “برخی مسائل فنی” از صدور مجوز عبور هواپیما از فضای این کشور خودداری کرده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی در حالی به نقل از مقام بی نام وزارت امور خارجه از “مسائل فنی” به عنوان دلیل ممانعت مجارستان برای صدور مجوز عبور هواپیمای علی اکبر صالحی از آسمان اروپا خبر داده که در تیتر همین خبر، “کارشکنی” دولت این کشور را علت این مسئله عنوان کرده است.
علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی قرار بود یکشنبه شب به منظور شرکت و سخنرانی در شانزدهمین اجلاس سالانه سازمان منع گسترش سلاح های شیمایی به لاهه در کشور هلند برود که با ممانعت مجارستان از عبور هواپیمای حامل او از آسمان این کشور به تهران بازگشت.
مقام آگاه وزارت امور خارجه به ایرنا گفته که با توجه به “قانع کننده نبودن” دلایل مسوولان مربوطه کشور مجارستان در این خصوص، از سفیر این کشور در تهران درخواست توضیح شده است.
دولت های مجارستان، هلند و یا اتحادیه اروپا هنوز توضیحی رسمی درباره دلیل ممانعت از ورود علی اکبر صالحی به اروپا نداده اند اما نام علی اکبر صالحی هفته گذشته به فهرست افراد تحت تحریم سوئیس اضافه شده بود.
روز ۲۷ آبان دولت سوئیس اعلام کرد که تحریم‌ها علیه ایران را افزایش داده و اسامی۱۱۶ مقام جمهوری اسلامی، از جمله علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه را در فهرست افرادی قرار داده که تحت تحریم‌های مالی و مسافرتی هستند.
بحران با اروپا
صالحی پیش از آنکه جانشین منوچهر متکی در وزارت امور خارجه شود مدت دو سال رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بود که به دلیل ایفای نقش در برنامه هسته ای جنجالی جمهوری اسلامی توسط اتحادیه اروپا مورد تحریم قرار گرفته بود.
با وجود این پس از انتخاب او به عنوان وزیر خارجه، اتحادیه اروپا با این استدلال که امکان تحریم وزرای امور خارجه کشورها اندک است، این تحریم را لغو کرد.
جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا این روزها یکی از بحرانی ترین دوران در روابط بین یکدیگر را می گذرانند.
گزارش اخیر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره “ابعاد نظامی احتمالی” برنامه هسته ای و سپس محکومیت جمهوری اسلامی در آخرین نشست شورای حکام آژانس، فشار اروپا بر تهران را به طرز کم سابقه ای افزایش داده است.
بریتانیا از بزرگترین قدرت های اقتصادی و سیاسی اروپا و جهان پیش از این بانک مرکزی ایران را تحریم کرده و فرانسه دومین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا نیز خواستار تحریم بانک مرکزی و حتی توقف خرید نفت از ایران توسط تمام کشورهای اروپایی شده است.
رسانه های آلمان نیز روز گذشته گزارش دادند که وزیر امور خارجه این کشور پیشنهادهایی را برای ارائه به کشورهای اروپایی آماده کرده که توقف واردات نفت از ایران و تحریم بانک تجارت از رئوس اصلی آن محسوب می‌شود.
آلمان قدرتمندترین اقتصاد اروپا و از مشتریان نفت ایران به شمار می آید.
قرار است کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز پنجشنبه ۱۰ آذر برابر با اول دسامبر در مورد تشدید تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی تصمیم بگیرند.
همزمان با این تحولات دیپلمات‌های ارشد اروپایی برای دیدار با رئیس جمهور و وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا وارد واشنگتن شده‌اند. قرار است باراک اوباما و هیلاری کلینتون روز دوشنبه ۷ آذر در مورد مسائل منطقه و اقدام‌های مشترک علیه فعالیت‌های مناقشه‌برانگیز هسته‌ای جمهوری اسلامی با کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رئیس کمیسیون اتحادیه خوزه مانوئل باروسو، به رایزنی بپردازند.
برابر آمار مبادلات بازرگانی جمهوری اسلامی، در شش ماهه نخست سال جاری میلادی ۱۸ درصد نفت خام صادراتی ایران به مقصد کشورهای اروپایی بارگیری شده است.
خبرگزاری مهر نیز دیروز در گزارشی نوشت: “آمارهای غیر رسمی حاکی از آن است که اتحادیه اروپا در ۶ ماهه نخست سال ۲۰۱۱ میلادی روزانه حدود ۴۵۰ هزار بشکه نفت از ایران وارد کرده است که سهم فرانسه در این مدت ۴۹ هزار بشکه در روز برآورد می‌شود.”
صادرات نفت ایران در ماه‌های اخیر با کاهش روبرو بوده و میان دو تا دو میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز نوسان داشته است. این میزان در سال ۱۳۵۷ بیش از ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز بود. تهران مدعی است بازارهای از دست رفته را با افزایش فروش نفت به برخی از کشورهای آسیایی به ویژه چین جبران کرده است.
محسن قمصری مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت، ۱۵ شهریور ۱۳۹۰ به خبرگزاری مهر گفت: “در حال حاضر بالغ بر ۶۰ درصد نفت خام ایران به کشورهای آسیایی، مابقی نفت ایران به کشورهای عضو اتحادیه اروپا و درصد ناچیزی به کشورهای آفریقایی فروخته می‌شود.”
رستم قاسمی وزیر نفت نیز گفته که “در حال حاضر هیچ گونه مشکلی برای فروش نفت خام ایران وجود ندارد.”
خبرگزاری مهر همچنین به نقل از احمد قلعه‌بانی مدیرعامل شرکت ملی نفت و در واکنش به تحریم خرید نفت ایران توسط فرانسه نوشت: “شرکت ملی نفت ایران هیچگونه نفت خامی به فرانسه صادر نمی‌کند که مشمول تحریم قرار بگیرد.”
ایتالیا با خرید روزانه ۱۸۰ هزار بشکه نفت بزرگترین مشتری اروپایی ایران محسوب می‌شود.
گونتر اویتینگر مسئول امور انرژی اتحادیه اروپا پیش از این اطمینان داده بود که قطع ورود نفت ایران امنیت انرژی اتحادیه اروپا را با مشکلی روبرو نخواهد کرد.
جمهوری اسلامی فعلا در واکنشی عملی به این فشارها، طرح کاهش روابط با بریتانیا را در مجلس شورای اسلامی تصویب کرده است. این طرح که به موجب آن سفیر بریتانیا در تهران تا دو هفته آینده اخراج خواهد شد، روز گذشته توسط شورای نگهبان تایید شد.
