سیاستمداران در گرماگرم همایش های انتخاباتی خود به غلو کردن دست می زنند و محمود احمدی نژاد نیز از این قاعده مستثنی نیست. احمدی نژاد که با انتخابات ریاست جمهور 22 خرداد ماه در ایران روبروست، به پیشنهاد باراک اوباما برای گفتگوی باز میان ایران-آمریکا، به چشم یک فرصت برای بهره برداری انتخاباتی متوسل شده است.
وی به جای پاسخ دادن به پیشنهاد مذاکرۀ اوباما، برای مناظره با اوباما در صحن “مجمع عمومی سازمان ملل” در خصوص “ریشه های مشکلات جهانی” ابراز آمادگی کرده است. وی گفته است در هیچ همایش بین المللی، بحثی دربارۀ برنامه هسته ای ایران انجام نخواهد شد. “مسأله هسته ای، برای ما یک موضوع تمام شده است.”
رویکرد یاد شده از سوی احمدی نژاد، آشکارا رنگ و بوی انتخاباتی دارد و نیازمند پاسخ سیاسی مناسب است. اوباما باید بگوید احترام فراوانی برای مردم ایران در پرداختن به انتخابات ریاست جمهوری شان قائل است و به همین دلیل، برای باز کردن راه مذاکرات بدون پیش شرط در خصوص مسائل باقیمانده میان دو کشور، تا پایان برگزاری انتخابات منتظر خواهد ماند.
این رویکرد، اجازه باز نگهداشتن راه گفتگوهای جدی با ایران را می دهد. در عین حال، به صدای مردم ایران برای درخواست پاسخ مثبت به سیاست تغییر در آمریکا، اعتبار می بخشد.
برای سنجش میزان اشتیاق افکار عمومی ایران برای برقراری ارتباط با آمریکا، کافی است به انتقادات مطرح شدۀ اخیر از سوی محسن رضائی- فرمانده سابق سپاه پاسداران- توجه شود. کسی که تندروترین سابقه و ویژگی ها را در میان سه نامزد مجاز به رقابت با احمدی نژاد در خود دارد. رضائی یک طرح گام به گام برای «تغییرات متقابل و دوجانبه» در روابط با آمریکا پیشنهاد کرده که با مسائلی نظیر قاچاق مواد مخدر، شرایط زیست محیطی خلیج فارس و همکاری برای مذاکره بر سر برنامه هسته ای ایران آغاز می شود. این تندروی سابق حتی از ایدۀ تشکیل یک کنسرسیوم بین المللی برای نظارت بر غنی سازی اورانیوم در داخل ایران سخن به میان آورده است.
اوباما می تواند با اجازه ندادن به احمدی نژاد برای زیرپا گذاشتن پیشنهاد مذاکره، باعث معتبر شدن موضع انعطاف پذیر تر رضائی، و یا دو نماینده انحصار طلب دیگر یعنی میر حسین موسوی و مهدی کروبی شود. رضائی در نقطۀ کاملاً متضاد با احمدی نژاد اعلام کرده: «تغییرات اساسی در جامعۀ آمریکا رخ داده است. ریاست جمهوری باراک اوباما، نتیجۀ این تغییر است. آمریکائی ها دیگر در پی سیاست ماجراجویانۀ اشغالِ سایر کشورها نیستند.»
احزاب قدرتمند در فضای سیاسی پیچیدۀ ایران، ممکن است مایل به نگهداشتن احمدی نژاد بر مسند قدرت باشند، با این حال، اوباما هنوز محبوب جمعیتی است که طرفدار روابط کمتر متشنج با آمریکا هستند.
منبع: بوستون گلوب- 29 مه
