آلمان در مقابل فشار های جهانی برای بستن بانک ایرانی در هامبورگ مقاومت کرد. مقامات آمریکایی می گویند این بانک شاهرگ مالی برخی از موسساتی است که در فهرست سیاه این کشور قرار دارند.
آمریکا و اتحادیه اروپا در ماه های اخیر بر آلمان فشار آورده اند تا این کشور بانک تجاری ایرانیان-ـ اروپایی ها، ای آی اچ، را تعطیل کند. این فشار ها شامل دو نامه ای است که یازده سناتور آمریکایی به وزیر امور خارجه آلمان، گوئیدو وستروله، فرستاده و از او خواسته اند فورا در این مورد اقدام کند. آمریکایی ها می گویند این بانک که تحت پروانه کار آلمان فعالیت می کند بدل به یکی از بزرگترین مراکز مالی برای شرکت های ایرانی است که کارشان خرید و فروش اسلحه است. سپتامبر گذشته، آمریکا این بانک را در فهرست سیاه خود قرار داد.
آلمان این درخواست را رد کرد و اعلام کرد که هیچ مدرکی دال بر فعالیت های غیر قانونی بنگ وجود ندارد. در ماه فوریه نیز به گفته دو دیپلمات که در جلسات حضور داشتند، آلمان پیشنهاد فرانسه را مبنی بر تحریم کردن این بانک توسط اتحادیه اروپا، رد کرد.
این بانک در بیانیه ای اعلام کرد که فعالیت هایش قانونی است و تحت پروانه کاری آلمان به کار خود ادامه می دهد.
آقای وستروله، در پاسخ به نامه سناتور های آمریکایی اعلام کرد که این بانک تحت نظارت شدید قوانین آلمان کار می کند و اگر کسی فعالیت های مشکوکی دید، باید آن را به کمیته تحریم های اتحادیه اروپا اعلام کند.
مقامات آلمانی که با بحث های اتحادیه اروپا در مورد تحریم آشنایی دارند می گویند دلیل اصلی آلمان برای تلاش این کشور برای جلوگیری از تحریم این بانک این است که این بانک نقش مهمی در تجارت این کشور با شرکت های ایرانی بازی می کند. این شرکت ها بخش عظیمی از صادرات آلمان را در بر می گیرند و ایجاد کار می کنند.
صنایع کوچک در آلمان نقش لابیگری مهمی دارند. لابی کنندگان معتقدند که تجارت آنها با ایران شامل تحریم های سازمان ملل و اتحادیه اروپا نمی شود که بر روی تولید و تجارت اسلحه اعمال می شود. آنها افزودند که این بانک راه مطمئنی برای تجارت با شرکای ایرانی شان است.
یک مقام آلمانی گفت که بانک ای آی اچ، برای تجارت آلمان مورد اعتماد است و تجارت قانونی با ایران دارد. در میان تجارت قانونی که از آن نام برده شده می توان به کالاهای مورد نیاز، لوازم و تجهیزات پزشکی که کاربرد نظامی دارد، اشاره کرد.
اگرچه شرکت های بزرگی چون زیمنس و تیسن کروپ تحت فشار های سیاسی تسلیم شدند، اما آلمان همچنان سومین کشور صادر کننده به ایران بعد از امارات متحده و چین است. بیشتر درآمد صادرات آلمان به ایران از شرکت های صنایع کوچک است که اکثرا ساخت تجهیزات و فن آوری مهندسی است که ایران برای مدرن کردن سازه هایش به آن نیاز دارد.
زیمنس و تیسن کروپ تا پایان قراردادشان با ایران کار می کنند.
بانک های بزرگ اروپایی دیگری نیز در سال های اخیر به کارشان با ایران پایان داده اند و بانک ای آی اچ یکی از معدود بانک هایی در اروپا است که با ایران به یورو تجارت می کند.
طبق اسناد ویکی لیکس در نشستی بین مقامات آلمانی و آمریکایی در سال 2008، یکی از مقامات وزارت اقتصاد آلمان این بانک را تنها کانال مناسب برای انتقال مالی در معاملاتی که به ایران مربوط است، دانست. وال استریت جورنال این مدرک را بررسی کرده است.
بانک ای آی اچ در سال 1971 توسط گروهی از تجار ایرانی در هامبورگ تاسیس شد و طبق قوانین آلمان شروع به کار کرد.
اگرچه شورای امنیت سازمان ملل این بانک را حامی برنامه های تولید سلاح ایران ندانسته است اما آمریکا می گوید که این بانک مسئول انتقال میلیارد ها دلار بانک های ایرانی است که به شرکت هایی که در فهرست سیاه آمریکا قرار دارند خدمات مالی ارائه می کند.
آلمان می گوید این بانک مورد اعتماد است. بوندس بانک آلمان سال گذشته همه نقل و انتقالات مالی ای آی اچ را مورد بررسی قرار داد و به دنبال مدرکی بود که ادعا های آمریکا را اثبات کند.سخنگوی بانک مرکزی آلمان حاضر نشد در مورد این بانک اظهار نظر بکند.
بررسی امور بانک های آلمان به عهده موسسه ای به نام بافین است که از بانک ای آی اچ خواسته است که همه نقل و انتقالات بالای 10 هزار یورویی را به این موسسه گزارش بدهد. پیش از این دولت به این موسسه اجازه داده بود که نقل و انتقالات بیش از 40 هزار یورو را بررسی کند.
برخی از مقامات بانکی آلمان می گویند که بافین اجازه اینکه نقل و انتقالات شعبه این بانک درایران را بررسی کند، ندارد. دفتر اصلی بانک در هامبورگ است و دو شعبه در ایران دارد. ای آی اچ حاضر نشد در این مورد اظهار نظر کند.
سخنگوی بافین گفت که آلمان با ایران توافق نکرده است که این موسسه بتواند از شعبه تهران بازدید کند. او گفت:« ما اجازه بررسی نداریم و همچنین نمی توانیم بانکی را از داشتن شعبه در خارج از ایران منع کنیم.»
یک سخنگوی اتحادیه اروپا گفت که موضوع تحریم دائما درحال بررسی است اما حاضر نشد حرفی در این مورد بزند. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان هم از اظهار نظر خودداری کرد.
یکی از اعضای وزارت اقتصاد آلمان گفت که دو مقام رسمی بطور مداوم در حال بررسی فعالیت ها ای آی اچ در هامبورگ هستند. وی در یک کنفرانس مطبوعاتی که اخیرا برگزار شد اعلام کرد:« بررسی فعالیت های این بانک ادامه پیدا خواهد کرد.»
وال استریت جورنال، 12 آوریل