پس از عقب نشینی مقامات نظامی جمهوری اسلامی از تهدیدات قبلی خود مبنی بربستن تنگه هرمز و هشدار به ناوگان نظامی امریکا در خلیج فارس که در پی افزایش قوای نظامی بین المللی در خلیج فارس و نامه هشدار آمیز باراک اوباما به آیت الله خامنه ای صورت گرفت، برگزاری مانور نظامی نیروی دریایی سپاه در خلیج فارس نیز مورد تردید قرار گرفت و از سویی دیگر فرمانده کل بسیج هم تلویحا تایید کرد که حکومت برای مقابله با حضور نظامی ایالات متحده در خلیج فارس برنامه ای ندارد.
سرتیپ پاسدار محمدعلی آسودی معاون تبلیغات فرمانده کل سپاه پاسداران طی اظهاراتی در آمل گفت: “برگزاری رزمایش اخیر نیروی دریای ارتش در آب های داخلی خلیج همیشه فارس در راستای افزایش هرچه بیشتر توان نظامی و دفاعی نیروهای مسلح بود… مردم ما اطمینان داشته باشند فرزندان این ملت در قالب نیروهای مسلح در مقابله با تهدیدهای جنگ سخت، نیمه سخت وجنگ نرم دشمن در آمادگی کامل به سرمی برند.”
وی در عین حال اما اعلام کرد که “برگزاری رزمایش ها بر اساس تقویم سالانه نیروهای مسلح برگزار می شود و در همین راستا هم برگزاری رزمایش دیگری توسط نیروهای مسلح کشور در حال «بررسی» است.”
این اظهارات معاون فرمانده کل سپاه پاسداران در شرایطی مطرح می شود که ماه گذشته در پی برگزاری مانور نظامی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در خلیج فارس تحت عنوان “ولایت 90”، سرتیپ پاسدارعلی فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران اعلام کرده بود که “مانور بزرگ دریایی سپاه پاسداران تحت عنوان پیامبر اعظم 7 در محدوده خلیج فارس و تنگه هرمزبرگزار می‌شود و بنابر آنچه به ما ابلاغ شده این رزمایش در بهمن‌ماه به اجرا درخواهد آمد.”
البته فرمانده نیروی دریایی سپاه که هفته گذشته آیت الله خامنه ای به مناسبت مرگ پدر وی پیام تسلیتی صادر کرد به زمان دقیق این مانور نظامی اشاره نکرده بود اما پیش از وی وبسایت بصیرت،ارگان اینترنتی اداره سیاسی سپاه زمان مانور نظامی نیروی دریایی سپاه را نیمه بهمن ماه اعلام کرده بود.
این وبسایت اینترنتی سپاه پس از برگزاری مانور ارتش در این مورد نوشته بود: “رزمایش «ولایت 90» بی‌خبران را نیز باخبر کرد و چنانچه هنوز هم مدهوشانی وجود داشته باشند، با رزمایش نیروی دریایی سپاه که احتمالاً در نیمه بهمن برگزار می‌شود، هوشیار خواهند شد.”
افزایش قوای نظامی در خلیج فارس
مورد تردید قرار گرفتن برگزاری مانور نیروی دریایی سپاه و اعلام اینکه برگزاری این مانور در دست “بررسی” است در حالی است که پس از تهدیدات مقامات جمهوری اسلامی مبنی بر بستن تنگه هرمز از هفته گذشته نیروهای بین المللی مستقر در خلیج فارس ضمن واکنش های صریح به جمهوری اسلامی، قوای نظامی خود در منطقه و آبهای خلیج فارس را افزایش داده اند.
در همین راستا هفته گذشته ناو هواپیمابر آبراهام لینکن ارتش امریکا با همراهی یک ناوچه بریتانیایی و چندین شناور نظامی ارتش فرانسه از تنگه هرمز عبور کردند و مجددا در آب های خلیج فارس مستقر شدند.
پیشتر در پی برگزاری مانور نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی، ناو “یو اس اس جان استنیس” از آب های خلیج فارس خارج شده و عطاالله صالحی فرمانده کل ارتش با اشاره به این انتقال، طی اظهاراتی تهدید آمیز اعلام کرده بود که “به آنها (ناوگان نظامی امریکا) توصیه، هشدار و تذکر می‌دهیم که این ناو به منطقه سابق خود در خلیج فارس برنگردد چرا که ما عادت نداریم تذکر را تکرار کنیم و فقط یکبار تذکر می‌دهیم.”
این درحالی بود که مقامات دولت و ارتش ایالات متحده اعلام کرده بودند حرکت این ناوجنگی از خلیج فارس و خروج از تنگه هرمز ربطی به مانور ارتش جمهوری اسلامی نداشته و در پی جابجایی های پیش بینی شده در تقویم نظامی انجام گرفته است.
هفته گذشته نیز مقامات امریکایی اعلام کردند که ناو “آبراهام لینکلن” جایگزین ناو “یو اس اس جان استنیس” در خلیج فارس شده و در کنار ناو “یو اس اس کارل وینسون” در منطقه حضور خواهد داشت. همچنین لئون پانتا وزیر دفاع امریکا طی اظهاراتی اعلام کرد تا یک ماه دیگر ناو هواپیمابر “یو اس اس انترپرایز” راهی خاورمیانه شده،از تنگه هرمز عبور کرده و در خلیج فارس مستقر خواهد شد. این آخرین ماموریت این ناو جنگی خواهد بود.
دوهفته پیش نیز مقامات دولت بریتانیا اعلام کردند که مجهزترین ناو جنگی خود با عنوان “اچ ام اس دارینگ” را برای کمک به نیروهای بین المللی مستقر در خلیج فارس به این منطقه اعزام می کنند.
در پی این افزایش قوای نظامی و واکنش های مقامات غربی به تهدیدات جمهوری اسلامی مبنی بر بستن تنگه هرمز در صورت تحریم نفتی، مقامات نظامی جمهوری اسلامی به شکلی آشکار عقب نشینی کردند.
در این ارتباط حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه، افزایش نیروهای نظامی غربی در خلیج فارس را یک موضوع “معمولی” دانست و اعلام کرد که “ناوهای جنگی و نیروهای نظامی آمریکا سالیان درازی است که در خلیج فارس و منطقه خاورمیانه حضور دارند و بر این اساس، تصمیم آنها برای اعزام ناوهای جدید موضوع جدیدی نیست و این اقدام باید در راستای حضور مداوم آنها تفسیر شود.”
این مقام ارشد سپاه پاسداران در عین حال تاکید کرد که مانور نظامی نیروی دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس در “موعد مقرر” برگزار خواهد شد اما اشاره ای به زمان آن نکرد.
هشدار اوباما و نقدی
از ماه گذشته که زمزمه تحریم نفتی جمهوری اسلامی از سوی اتحادیه اروپا مطرح شده مقامات مختلف جمهوری اسلامی اعلام کرده اند در صورت تحریم نفت ایران نیروهای مسلح تنگه هرمز را خواهند بست. در همین راستا محمدرضا رحیمی معاون اول محمود احمدی نژاد 6 دی ماه به صراحت اعلام کرد “اگر بنا باشد نفت ایران را تحریم کنند یک قطره نفت از تنگه هرمز عبور نخواهد کرد.”
پس از رحیمی نیز مقامات مختلف نظامی از بستن تنگه هرمز در صورت تحریم نفتی جمهوری اسلامی سخن گفتند. هرچند تا پیش از تنش های اخیر هم فرماندهان ارشد سپاه از جمله محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران از بستن تنگه هرمز سخن گفته بود.
همچنین شنبه 17 دی ماه علی اشرف نوری رییس اداره سیاسی سپاه تاکید کرده بود که “مقامات عالی نظام تاکید فرموده اند که اگر دشمنان جلوی صادرات نفت ما را بگیرند، ما هم اجازه نخواهیم داد که یک قطره نفت از تنگه هرمز عبور کند و این راهبرد جمهوری اسلامی در مقابله با این گونه تهدیدات است.”
به این ترتیب تنش ها میان جمهوری اسلامی، کشورهای منطقه و کشورهای غربی اوج گرفت تا جایی که باراک اوباما رییس جمهور ایالات متحده در یک نامه محرمانه به آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی هشدار داد که “خط قرمز” دولت امریکا تنگه هرمز است و جمهوری اسلامی در صورت عبور از این خط با “برخورد قاطع” امریکا مواجه خواهد شد.
26 دی ماه یحیی رحیم صفوی مشاور نظامی و علی اکبر ولایتی مشاور بین الملل رهبر جمهوری اسلامی دریافت این نامه را تایید و البته اعلام کردند که “موضوع جدیدی” در نامه رییس جمهور ایالات متحده به آیت الله خامنه ای وجود نداشته است.
یدالله جوانی رییس سابق اداره سیاسی سپاه پاسداران نیز در این ارتباط اعلام کرد: “اینکه آمریکائیها از سه کانال رئیس جمهور عراق، سفیر خود در سازمان ملل و سفیر سوئیس در ایران کار ارسال نامه را انجام داده‌اند میزان عجله و دستپاچگی آنها را نشان می‌دهد و از سوی دیگر آنها با این کار خواهان رسمیت دادن به این موضوع و موضوع مذاکره با ایران هستند.”
این درحالی بود که برخی از کارشناسان نظامی امریکا در گفت و گو با رسانه های این کشور، علاوه بر تاکید بر خط قرمز بودن تنگه هرمز برای این کشور اعلام کردند که اشاره باراک اوباما بر لزوم راهی برای رابطه و مذاکره مستقیم در نامه به آیت الله خامنه ای، در حقیقت تاکید بر خواسته قبلی مقامات این کشور مبنی بر برقراری خط تماس اضطراری یا “تلفن قرمز” بوده که در عرف کشورهای “درشرف جنگ” وجود داشته است.
هم اکنون اما بعد از گذشت دو هفته از تایید دریافت نامه هشدار آمیز باراک اوباما، محمدرضا نقدی فرمانده کل بسیج با اشاره به تحریم نفت جمهوری اسلامی از سوی امریکا و اتحادیه اروپا در توجیه عقب نشینی های اخیر مقامات کشور از مقابله با تحریم نفتی کشور گفته است: “برای دستیابی به استقلال کشور اقدامی مناسب تر از این وجود ندارد البته بهتر بود ما خودمان صادرات نفت را قطع می کردیم اما به هرحال تحریم نفتی ایران یک فرصت است.”
او همچنین گفته: “پس از هشدار فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران، آمریکایی ها نامه التماس آمیزی نوشتند که پس از دریافت این نامه نرمشی در مقابل آنها صورت گرفت تا زمانی که مصلحت ایجاب می کند در این منطقه تردد داشته باشند.”
محمدرضا نقدی البته در عین حال همچنان دست به تهدید قوای نظامی کشورهای غربی مستقر در خلیج فارس زده و تاکید کرده که “البته فعلا کسی متعرض آنها نشده ولی این به آن معنا نیست که آنها هر کاری که خواستند انجام دهند.”
