به نظر می رسد محمود احمدی نژاد، رئیس دولت جمهوری اسلامی، در پر مخاطره ترین شرایط از شش سال گذشته تا به امروز قرار گرفته است. او زیر حمله مجلس، روزنامه های محافظه کار و از همه جدی تر، بسیاری از روحانیون محافظه کار که زمانی از او حمایت می کردند، قرار گرفته است.
احمدی نژاد متهم به حمایت “جریان انحرافی” و تلاش برای گول زدن روحانیون در امور مذهبی شده است.
در هفته های اخیر، او تلاش کرد تا وزیر اطلاعاتش را برکنار کند اما از این کار جلوگیری شد.او تلاش کرد تا تعدای از وزارتخانه ها را یکی کند اما مجلس اعلام کرد که این کار غیر قانونی است.
مقامات نزدیک به او دستگیر شده اند و شایعه شده است که رئیس دفترش نیز دستگیر خواهد شد.
تنش در میان رهبران جمهوری اسلامی
علیرضا نادر، تحلیلگر، می گوید که از تعداد حامیان احمدی نژاد در درون نظام دارد کم می شود.
نادر می گوید: “بین احمدی نژاد و رهبر تنش وجود دارد. او با مجلس کنار نمی آید. تنش زیادی بین او شورای نگهبان وجود دارد در حالیکه رئیس شورای نگهبان یکی از حامیان پرقدرت احمدی نژاد بود. حالا احمدی نژاد از سوی همه بازیگران قدرت در عرصه سیاست، تحت فشار است.”
این همه خصومت برای چیست؟ در اصل به این دلیل که او رهبر، آیت الله علی خامنه ای را به مبارزه طلبیده است. احمدی نژاد و اطرافیانش تلاش کرده بودند تا تصویری از یک رئیس جمهور برجسته هم در امور سیاسی و هم در امور مذهبی بوجود بیاورند.
تریتا پارسی، مدیر شورای ایرانیان آمریکایی، می گوید احمدی نژاد تلاش می کند تا حامیان جدیدی بوجود بیاورد.
پارسی می گوید: “او دارد از برگ برنده رئیس جمهور ملی استفاده می کند که در ایران بخصوص در میان کسانی که از جمهوری اسلام نفرت دارند، طرفدار زیادی دارد. معلوم نیست که موفق شود یا نه. اما نشان می دهد که خودش هم فهمیده است که برای بدست آوردن جایگاه قوی تر باید به این تلاش ادامه بدهد”.
نگه داشتن قدرت تا بعد از سال 2013
به نظر می رسد هدف، گسترش قدرت سیاسی احمدی نژاد تا بعد از سال 2013 زمانی که دوران ریاست جمهوری اش به پایان می رسد، باشد.
او برای رسیدن به این هدف، باید قدم های خطرناکی بردارد. او سیاست های جدید اقتصادی اتخاذ کرد و یارانه ها را برداشت. این یارانه ها سال ها بنزین، برق، نان، برنج و سایر مایحتاج را بصورت ارزان در اختیار مردم قرار می داد.
حسین عسکری، کارشناس اقتصادی در دانشگاه جورج واشنگتن، می گوید: “در عین حال، او برای آسان کردن مشکلات اقتصادی اقدام به دادن پول نقد به مردم کرد.”
عسکری می گوید: “هیچ کس شهامت این کار را نداشت. او این کار را کرد زیرا به عقیده من این را بعنوان راهی برای اینکه بیشتر پوپولیست بشود، برگزیده بود. او می خواست پول را به مردم فقیر بدهد.”
علیرضا نادر می گوید: “همه این اقدامات با اهداف مشخص سیاسی صورت گرفته است و بسیاری از ایرانیان معتقدند که هدف از این کارها برای پیشرفت رئیس دفترش، اسفندیار رحیم مشائی بعنوان کاندیدایی که باید جانشین او بشود، صورت گرفته است.”
نادر می گوید: “احمدی نژاد کسی نیست که به این سادگی ها دست از قدرت بکشد و از آنجایی که دیگر نمی تواند کاندیدای ریاست جمهوری بشود، می خواهد متحدش، مشائی، رئیس جمهور بشود.”
عسکری هم همین نظر را دارد و می گوید “احمدی نژاد تلاش می کند تا مطمئن شود که بعد ازدوسال، بعنوان قدرت پشت پرده باقی می ماند.”
تضاد با خامنه ای
اما این بازی خطرناکی است، و او را با خامنه ای که بالاترین قدرت در جمهوری اسلامی محسوب می شود، درگیر کرده است. تا به اینجا در هر رویارویی که بین او و خامنه ای بوجود آمده، این خامنه ای بوده که پیروز شده است.
احمدی نژاد هم شکست را پذیرفت و در مصاحبه تلویزیونی اخیرش گفت که وظیفه او دفاع از رهبر و مقام شامخ اوست.
تریتا پارسی معتقد است که این حضورتلویزیونی هم برای آرام کردن طوفان انتقادات کافی نبود.
پارسی می گوید: “اگر شما جمهوری اسلامی داشته باشید و مردم بخواهند به رئیس جمهوری رای بدهند که به ایرانی بودن بیشتر اهمیت می دهد تا اسلامی بودن، آن موقع است که مبارزه اساسی برای نگه داشتن اصل مهم جمهوری اسلامی، آغاز می شود.”
ایران تضعیف شده است؟
پارسی می گوید: “مبارزه برای کنترل دولت فروکش نکرده و شدیدتر هم شده است تنها به نظر می رسد که ایران را ضعیف تر کرده است.”
پارسی معتقد است: “هیچ شخصیت خوبی در این نبرد وجود ندارد، اما ممکن است نتیجه خوبی از آن بدست بیاید. زیرا این نبرد آنها را تضعیف می کند و به طیف سیاسی این موقعیت را می دهد که بجای آب رفتن، کاری که در این ده سال کرده اند، بزرگتر بشوند.”
آخرین سیلی که به صورت احمدی نژاد نواخته شد زمانی بود که احمدی نژاد خود را سرپرست وزارت نفت و در نتیجه رئیس دوره ای اوپک کرد که اعضای آن قرار است ماه گذشته جلسه ای داشته باشند.
اما این اتفاق نمی افتد. بنا به اعلام شورای نگهبان، این کار غیر قانونی است.
ان پی آر، 24 مه
