با شروع مذکرات عمان در روز یکشنبه، تهران نشانه‌هایی مبنی بر این فرستاده که آماده است در مورد مفاد نامه اخیر اوباما همکاری کند، اما تنش‌ها در پایتخت دو کشور روند مذاکرات را پیچیده می‌کند.
مقامات ایرانی نامه اواسط اکتبر باراک اوباما به رهبر ایران را مورد تایید قرار داده‌اند. او در این نامه بر منافع مشترک در مبارزه با داعش در عراق و سوریه تاکید ورزیده است.
صداهایی که از تهران به گوش می‌رسد نشان‌دهنده شکاف بین گروه‌های مختلف این کشور در مورد چگونگی پاسخ به آمریکاست. انتخابات میان‌دوره‌ای هفته گذشته آمریکا، که در آن رهبری سنا به جمهوریخواهان واگذار شد، به پیچیدگی‌ها افزود. قانونگذاران آمریکا گفته‌اند می‌توانند راه را برای سرکوب ایران و افزایش تحریم‌های آمریکا هموار کنند.
آقای اوباما روز یکشنبه در مصاحبه با سی‌بی‌اس گفت: “سئوال این است که آیا می‌توانیم شکاف نهایی را آن‌قدر کوچک کنیم تا آن‌ها بتوانند به جامعه بین‌المللی بازگردند. هنوز شکاف بزرگی وجود دارد. ممکن است موفق نشویم.”
آقای اوباما فرستادن نامه به رهبر ایران را رد یا تایید نکرد. وی گفت: “تمایلی ندارم درباره ارتباطم با رهبران مختلف نظری بدهم”
سناتور باب کارکر، که احتمالا رئیس کمیته روابط خارجی سنا خواهد شد، کاخ سفید را به ربط دادن همکاری ایران در مبارزه با داعش و مذاکرات هسته‌ای متهم کرد. آقای اوباما در این مصاحبه برقراری چنین ارتباطی را رد کرد. آقای کارکر گفت: “مسلما مذاکرات با ایران بر رفتار دولت در منطقه، خصوصا در سوریه تاثیر خواهد گذاشت.”
روز یکشنبه جان کری وزیر خارجه آمریکا در تلاش برای دستیابی به توافق هسته‌ای تا مهلت ۲۴ نوامبر، بیش از پنج ساعت با محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران گفتگو کرد. مقامات ایرانی و آمریکایی حاضر در مذاکرات عمان، که روز دوشنبه نیز ادامه خواهد داشت، هنوز اخباری به رسانه‌ها نداده‌اند.
مقامات ارشد آمریکا گفته‌اند، احتمالا دولت اوباما در پایان این دور مذاکرات خواهد فهمید که گفتگوهایشان تا مهلت مقرر نتیجه خواهد داد یا خیر. مقامات آمریکا در روزهای اخیر گفته‌اند، اگر نتوانند به نتیجه برسند می‌توان در مورد تمدید مذاکرات گفتگو کرد.
آقای اوباما در نامه خود به آیت‌الله خامنه‌ای نوشته است، ایران و آمریکا در مبارزه با داعش منافع مشترک دارند. او همچنین از رهبر ایران خواسته است تا از توافق هسته‌ای با غرب حمایت کند و عنوان کرده که ایران از کاهش تحریم‌ها و مراودات اقتصادی با غرب سود خواهد برد.
علی خرم، مشاور آقای ظریف که اولین بار دریافت نامه اوباما را تایید کرد، به الشرق الاوسط گفت، این اقدام آقای اوباما می‌تواند به دیپلماسی هسته‌ای و کمپین آمریکا علیه داعش کمک کند.
آقای خرم گفت: “نامه‌نگاری دیپلماتیک تاثیر مثبتی بر رهبری ایران داشته و در تغییر رفتار برای دستیابی به توافق ضروری است، هر چند که این نامه صرفا به منافع مشترک در مبارزه با داعش می‌پردازد.”
با این حال، بیانات آقای خرم با نظر مخالفان رابطه ایران و آمریکا اختلاف شدیدی دارد. وب سایت آقای خامنه‌ای سرمقاله روزنامه کیهان را منتشر کرد که در آن نویسنده ادعا کرده، نامه‌های قبلی اوباما به رهبر ایران با اقدامات خصمانه آمریکا دنبال شده است.
نمایندگان جمهوریخواه در واشنگتن و رهبران اسرائیلی و عرب نیز به شدت نامه اوباما را محکوم کرده‌اند. روز یکشنبه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل گفت، آمریکا بسیار خام است که فکر می‌کند می‌تواند در مورد مسایل امنیت ملی با ایران همکاری کند.
سناتورهای جمهوریخواه گفته‌اند که حاضرند برای افزایش تحریم‌ها علیه ایران به تعداد کافی از هر دو حزب رای جمع کنند. آن‌ها همچنین عنوان کرده‌اند که می‌توانند از اکثریت خود در سنا استفاده کنند تا علیه هرگونه توافق رای بدهند. کاخ سفید گفته است به این رای نیازی ندارد.
دیپلمات‌های اروپایی می‌گویند، تغییر سیاسی در واشنگتن می‌تواند رهبری ایران را مجاب کند که تنها فرصتشان برای رهایی از تحریم‌ها این است که هم‌اکنون با دولت اوباما به توافق برسند.
منبع: وال استریت ژورنال - 9 نوامبر
