سانسور در ایران بیداد می کند

نویسنده

‏‏ ان پنکت


در حالیکه دنیا هنوز با دیده تردید و سردرگمی به انتخابات مجلس ایران می نگرد، حال و ‏هوای داخل کشور متاثر از فضای بسته ای است که رژیم سرکوبگر ایران به وجود آورده ‏است.


محدودیت ها برای آزادی بیان منحصربه دوران انتخابات نیست، بلکه نشان ازحمله گسترده ‏سانسور در پهنه فرهنگی کشوردارد.‏

توقیف روزنامه ها و به زندان انداختن روزنامه نگاران، به امری پیش پا افتاده تبدیل شده ‏است. اما برای اولین بار، یک رمان نویس جوان برنده جایزه، به خاطر رفتار شخصیت تخیلی ‏داستانش به زندان محکوم شده است. دستورالعمل های شورای امنیت ملی کشور، هفته ای یک ‏یا دو بار بر روی میز سردبیرهای نشریات ایرانی دیده می شود؛ آنها نیز بدون هیچ شکی باید ‏تن به این دستورات بدهند. چند وقتی بود که به آنها گفته بودند هر گونه ذکر نامی از حزب الله ‏یا رییس جمهور سوریه –بشار اسد- ممنوع است.


اما دستورالعمل های محرمانه ای که اخیراً تدارک دیده شده، در مورد جزییات نحوه تنظیم ‏گزارشهای مربوط به هر خبر، دستوراتی داده است. این واقعه، حتی برای دولت رادیکال ‏احمدی نژاد هم اقدامی بی سابقه محسوب می شود. منابع ایرانی می گویند این نوعی سانسور ‏افکار و تخیل است.


حتی روحانیون هم در امان نمانده اند. هادی قائمی، هماهنگ کننده همایش حقوق بشر ایران از ‏واشنگتن، این واقعه را “بازجویی مدرن” می خواند. او می گوید: “اوضاع برای نویسندگی ‏خیلی بدتر است.”


یعقوب یادعلی 36 ساله- کارگردان تلوزیونی- به خاطر “نشر اکاذیب، توهین و افترا به اقلیت ‏قومی” در تابستان گذشته محکوم به حبس تعلیقی شد.


در کتاب او ، با عنوان “قواعد بیقراری” شخصیت خیالی داستان، با زنی از یک روستای ‏بختیاری، روابطی را برقرار می سازد. این اثردر سال 2004، برنده بالاترین نشان ادبی ‏ایران ، جایزه گلشیری، شده بود. ماند هر کتاب دیگری، این هم تنها پس از دریافت اجازه نشر ‏از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موفق به چاپ و انتشار شده بود.


محکوم شدن نویسنده به سه ماه زندان، موجب برانگیختن حساسیت نزد حلقه اندیشمندان ایرانی ‏در سپتامبر گذشته شد چرا که او تا همان مرحله هم 47 روز را در زندان گذرانده است. قاضی ‏به او دستور داده است تا چهار مقاله در موضوع “شخصیت های ادبی و فرهنگی، هرکدام به ‏اندازه حداقل یک برگه ‏A4‎‏ بنویسد که با هزینه خودش هر شش ماه منتشر شود.”


طرفداران او وقتی متحیر ماندند که دادگاه دربرابر تقاضای استیناف او در ماه گذشته، حکم ‏قبلی را سخت تر کرده و او را عملاً به زندان انداخت. یکی از ایرانی ها گفت: “بی نظیر ‏بود.” قرار است این نویسنده دوره زندان خود را قبل از آغاز سال نو ایرانی (21 مارس) ‏شروع کند اما ابراز امیدواری شده است که در صورت به پایان رساندن مقاله ها، دوره زندان ‏وی به حالت تعلیق درآید. ‏

‏ سانسور کتاب ها حتی شامل چاپ مجدد کتاب هایی نیز شده که قبلاً اجازه انتشارداشته اند. ‏معمولا وزارت ارشاد کشور خواستار تغییراتی درکتاب ها می شود و اگر این تغییرات از ‏سوی ناشر مورد توجه قرار نگیرد، نشر کتاب متوقف خواهد شد.


به یکی از نویسندگان کتاب های کودک گفته شده است: “تو از یک اردک به نام -شجاع- ‏نوشته ای، اما اردک شجاع نیست، قورباغه شجاع بوده است.” او در پاسخ گفته که نمی تواند ‏عنوان را عوض کند چون ترجمه ای از یک زبان دیگر بوده است و از آن گذشته این یک ‏کتاب کودک است. این نویسنده ضمناً یاد آوری کرد که این چاپ دوم کتاب است.


یک مجری برنامه تلویزیونی هم تحت فشار قرار گرفته است زیرا شعری را که او نوشته: ‏‏”در خواب هایم، نیمه شب به تو فکر می کنم.” دارای مضامین جنسی است. این شعر حذف ‏شده است.


منصور واعظی، مدیر عامل کتابخانه های عمومی در 6 مارس به گردهمایی مدیران کتابخانه ‏ها هشدار داد که کتابخانه هایشان از کتاب های نامناسب پاکسازی خواهد شد.


آزادی دانشگاهی هم ظرف سه سال ریاست جمهوری احمدی نژاد به شدت دچار محدودیت ‏شده است. کارکنان دانشکده هایی که به نظر “مشکل ساز” آمده اند، به زور بازنشسته یا حتی ‏از کار برکنار شده اند.


حجت الاسلام هادی قابل، یک روحانی در تهران، به اتهام انتقاد از احمدی نژاد و رهبر مذهبی ‏ایران، به دستور یک دادگاه ویژه در قم خلع لباس شده است. او 47 روز را در زندان گذراند ‏تا سپس خبر محکومیت به سه سال زندان را به دستش دادند.


آقای قائمی می گوید: “این یک بازجویی مدرن توسط مقامات اسلامی است. اگر این اقدامات به ‏حال خود رها شوند، معلوم نیست به کجا ختم خواهد شد.“‏

منبع: ایندیپندنت – 15 مارس ‏