در ادامه اجرای طرح ورود اعضای سپاه پاسداران به حوزه های علمیه تحت عنوان “سفیران بصیر” برای تربیت روحانیون همسو با سپاه و رهبر جمهوری اسلامی و همچنین مقابله با روحانیون منتقد، نماینده آیت الله خامنه ای در این نهاد نظامی نیز از تاسیس دو حوزه علمیه در تهران و قم به سبک مدرسه حقانی خبرداد.
در این رابطه وبسایت روایت حدیث اعلام کرد که حجت الاسلام علی سعیدی در گردهمایی فرزندان پاسدار در مرکز آموزش علویون قم از تاسیس حوزه علمیه در قم و تهران به سبک “مدرسه حقانی” خبر داد.
نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران که خود از دانش آموختگان مدرسه حقانی است و پیش از این نیز بارها از عملکرد بنیان گذاران آن تعریف و تمجید کرده بود در این رابطه گفت: “فاکتورهای ویژه ای در اداره و تربیت دانش پژوهان این حوزه مورد توجه قرار گرفته است. ویژگی هایی همچون استفاده از متون آموزشی جدید، به کارگیری از اساتید برتر حوزه در آموزش طلاب، مدیریت و محیط آموزشی متفاوت در تاسیس این حوزه مورد تاکید قرار گرفته است.”
مدرسه حقانی از جمله مراکز آموزش طلاب و روحانیون در قم است که در سال 1342 تاسیس شد و روحانیونی چون آیت الله بهشتی، قدوسی، مصباح یزدی و… در آن به تدریس و تربیت طلابی پرداختند. بسیاری از دانش آموختگان مدرسه حقانی در سالهای پس از انقلاب بخصوص از ابتدای به رهبری رسیدن آیت الله خامنه ای طی دودهه گذشته به پست های حساس قضایی و امنیتی منصوب شده اند. روح الله حسینیان، علی فلاحیان، مصطفی پورمحمدی، غلامحسین محسنی اژه ای و علی رازینی از جمله دانش آموختگان این مدرسه هستند.
خبر تاسیس حوزه علمیه در تهران و قم توسط سپاه پاسداران از سوی علی سعیدی در مرکز آموزش علویون قم اعلام شد، آموزشگاهی نظامی که خود از جمله مراکز سپاه پاسداران برای تربیت افراد بویژه روحانیون خواستار ورود به این نهاد نظامی است.
حلقه اصلی فرماندهان کنونی سپاه پاسداران با محوریت محمدعلی جعفری از سال 1384 برای آماده سازی در طرح تحول ساختاری سپاه پاسداران تربیت و آموزش نسل جدید اعضای سپاه پاسداران را به “دانشکده افسری و تربیت پاسداری اصفهان” و همچنین “مرکز آموزش علویون قم” وابسته به دانشکده افسری اصفهان واگذار کردند. بنا بر ماموریت محول شده به این مراکز هر عضو سپاه از جمله طلاب و روحانیون خواستار ورود به سپاه باید دوسال تحت آموزش های خاص در این مراکز قرار می گرفتند.
طرح “سفیران بصیر”
از سال 1389نیز فرماندهان ارشد سپاه پاسداران طرحی تحت عنوان “سفیران بصیر” را برای ورود فرزندان پاسداران به حوزه های علمیه به منظور “ایفای نقش فعال تر سپاه” در حوزه های علمیه و جامعه روحانیون کشور در دستور کار خود قرار دادند.
گردهمایی که اکنون حجت الاسلام علی سعیدی در مرکز آموزش علویون قم در آن شرکت کرده و از تاسیس دو حوزه علمیه در تهران و قم خبرداده است دومین گردهمایی فرزندان طلبه پاسداران و اعضای این این نهاد نظامی برای ورد به حوزه های علمیه تحت عنوان “سفیران بصیر” است. پیشتر در نیمه دوم شهریور ماه سال جاری نخستین گردهمایی “سفیران بصیر” در شهر مشهد با حضور 300 نفر از اعضای این طرح برگزار شده بود.
حجت الاسلام صفرعلی مرادی معاون امور روحانیون نمایندگی آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران پس از برگزاری اولین گردهمایی اعضای طرح “سفیران بصیر” در این رابطه گفته بود: “این گردهمایی با هدف هم اندیشی و بیان انتظارات سپاه از این مجموعه و همچنین انتظارات آنها از مجموعه سپاه، تعمیق بینش و بصیرت افزایی طلاب جوان برای ایفای نقش فعال تر در مجموعه سپاه و حوزه های علمیه و انسجام بخشی و سازماندهی برای حضور پررنگ تر در عرصه های فرهنگی، اجتماعی و… تشکیل شد.”
وی در مورد زمان آغاز اجرای این طرح نیز افزود: “از سال گذشته موضوع شناسایی و ساماندهی طلاب و روحانیون فرزند پاسدار به عنوان یک ضرورت در دستور کار نمایندگی ولی فقیه و معاونت امور روحانیون قرار گرفته است.”
معاون روحانیت در نمایندگی آیت الله خامنه ای در سپاه با بیان اینکه “امروز بر اساس اطلاعات و آماری که داریم بحمدالله جمعیت قابل توجهی از فرزندان پاسدار روحانی معمم و غیرمعمم در حوزه های علمیه داریم” درباره نحوه گزینش و پیوستن این افراد نیز گفت: “برای پیوستن به شبکه مورد نظر در مرحله اول طبعاً دو چیز باید احراز شود؛ یکی طلبه و روحانی بودن افراد است که با ارائه مدارک و مستندات از حوزه های علمیه معتبر در قم و مشهد و شهرستان ها است و دوم انتساب آنها به خانواده پاسداران اعم از این که پدر یا مادر آنان عضو باشند. در مراحل بعدی، موضوع نمره و معدل نیز بررسی و ملاک بعضی از اقدامات و انتخاب ها قرار خواهد گرفت.”
حجت الاسلام صفرعلی مرادی پیشتر در خردادماه سال جاری نیز در گفت و گویی با هفته نامه صبح صادق ارگان سیاسی سپاه پاسداران درباره آینده کاری تربیت شدگان در این طرح نیز گفته بود: “با عنایت به این که در فضاهای آموزشی و پژوهشی و همچنین امور تبلیغی و برنامه های عقیدتی- سیاسی و همچنین سطوح مدیریتی از وجود روحانیون علاقه مند و کارآمد استفاده می شود، در میان گزینه های موجود و مراجعه کنندگان، این افراد می توانند به نحوی اولویت داشته باشند. مضافاً این که در طول سال، اعزام مبلغان هم صورت می پذیرد و آن افرادی که تمام وقت و طولانی مدت نمی توانند همکاری داشته باشند، در شبکه مبلغان و هادیان سیاسی سازماندهی می شوند و از توانمندی آنان استفاده می شود.”
این طرح سپاه پاسداران در شرایطی با تاسیس حوزه های علمیه در تهران و قم وارد فاز اجرایی شده که نیروی مقاومت بسیج نیز پیش از این شاخه ای با نام “بسیج طلاب” را از سالیان پیش در مجموعه خود راه اندازی کرده بود با این حال اما پس از اعتراضات پس از انتخابات 88 و شرکت برخی طلاب در اعتراضات و همچنین افزایش انتقادات از رهبرجمهوری اسلامی در میان طلاب و روحانیون نگرانی مقامات ارشد سپاه پاسداران نسبت به روحانیون افزایش پیدا کرده است.
برنامه ریزی اخیر سپاه برای ورود به حوزه های علمیه و تربیت روحانی در حالی است که در طول سال گذشته در کنار این تلاش های سپاه و بسیج برای کنترل روحانیون و طلاب منتقد، چهره های حکومتی و منصوبان رهبر جمهوری اسلامی همچون آیت الله محمد یزدی در مدیریت حوزه علمیه قم با تشکیل یککمیسیون محرمانه بر کار مراجع تقلید و روحانیون منتقد نظارت و آنها را در بیان نظراتشان محدود کرده اند.
نارضایتی روحانیون از آیت الله خامنه ای
هر چند نگرانی ها از روحانیون و طلاب منتقد از ابتدای استقرار جمهوری اسلامی وجود داشته اما انتقادهای چند سال اخیر برخی روحانیون از سیاست های رهبرجمهوری اسلامی و همچنین دولت محمود احمدی نژاد موجبات نگرانی شدید سپاه پاسداران شده است.
پیش از این فرمانده کل سپاه پاسداران با بیان اینکه “امروز شناخت شناخت دوستان و دشمنان و چهره واقعی افراد کار سختی است” گفته بود: “امروز اختلاف بر سر دو دیدگاه اساسی یعنی راه اسلامی، انقلابی، قرآنی و علوی با راه دنیایی، غربی و آمریکایی است و این دو نگاه در همه جا خودش را نشان می‌دهد.”
محمدعلی (عزیز) جعفری در دی ماه سال گذشته در جمع نیروهای بسیج در چهارمحال و بختیاری اضافه کرده بود که “کسانی هستند که لباس روحانیت بر تن دارند، اما ولایت فقیه و حکومت دینی را قبول ندارند و معتقدند که حکومت دینی مربوط به امام معصوم است. البته آنها جرأت بیان این تفکر را ندارند و از همین جهت تلاش می‌کنند تا در عمل ماهیت دینی حکومت کمرنگ شود. این افراد تنها راه رسیدن به اهداف خود را تضعیف ولایت فقیه می‌دانند.”
پس از برگزاری انتخابات مناقشه برانگیزریاست جمهوری 88 نیز وجود نارضایتی ها از رهبری آیت الله خامنه ای در میان روحانیون افزایش یافت. چنانکه در این باره برخی از روحانیون منصوب وی مدتی بعد این مساله را علنا مطرح کرده اند.
از جمله حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه مدیر سابق نهاد پژوهشی ولی فقیه در دانشگاه ها و عضو فعلی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در همایشی با نام “آینده انقلاب اسلامی و تحلیل مسایل سیاسی کشور” ضمن تایید “اعتراض شدید” برخی روحانیون به آیت الله خامنه ای به دلیل مواضع اش نسبت به وقایع انتخابات 88 و همچنین درخواست جمعی از روحانیون برای ابطال انتخابات پس از آن گفته بود: “اگر رهبری اجازه می‌دادند انتخابات ابطال شود، قطعا نظام از بین می‌رفت.”
خسروپناه در این باره اعتراض روحانیون را تایید کرده و اعلام کرده بود: “در همین حوادث (اعتراضات گسترده مردمی به نتیجه انتخابات بود که به مقام معظم رهبری خبر دادند عده‌ای از فضلای حوزه که تاثیرگذارند و شبهه و تردید دارند می‌خواهند خدمت شما برسند، آقا فرمودند اینها را پیش من بیاورید، این جمع 2 ساعت و 45 دقیقه صحبت کردند و حتی برخی‌ها هم توهین‌آمیز در این جلسه حرف زدند، آقا راحت گوش کردند و با محبت و استدلال مطالب را بیان کردند و بسیاری از اینها هم قانع شدند.”
آیت الله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان نیز آبان ماه 89 طی اظهاراتی در خطبه های نماز جمعه با اشاره به سفر آیت الله خامنه ای به قم و دیدارهای وی با برخی از روحانیون مراجع ضمن تکذیب اختلافات روحانیت ومراجع با آیت الله خامنه ای گفته بود: “می‌گویند رهبری جایگاه قبلی خود را ندارد و مردم نسبت به نظام علاقه‌ای ندارد و حوزه‌های علمیه قم این قدرها هم نسبت به نظام و رهبری تمایل و عقیده ندارد و گرمی روابط سابق را نمی‌بینم. می‌گفتند مراجع با رهبری مساله دارند و خوشبین نیستند. از این چیزها می‌بافتند. این را خود می‌گفتند و خودشان هم باور می‌کردند. این هم در عده‌ای شبهه ایجاد کرد و از این وضعیت هم بیگانگان استفاده می‌کردند. اما این سفر تمام اینها را نقش بر آب کرد”.
در این سفر آیت الله خامنه ای بسیاری از مراجع تقلید در قم با وی دیدار نکردند اما تعدادی از مراجع تقلید حکومتی چند بار به دیدار وی رفته و از وی طلب رهنمود کردند. کسانی مانند مصباح یزدی و نوری همدانی.
مراجع تقلید قم همچنین در دوسال گذشته در موارد متعددی مانند رویت هلال ماه و نحوه عزاداری های مخصوص شیعیان در ماه محرم و برخی فتواهای شرعی با آیت الله خامنه ای دچار اختلاف نظر شده اند.
پس از آغاز اعتراضات به نتیجه انتخابات 88 تاکنون نزدیک به 20 نفر از روحانیون و طلاب منتقد در شهرهای قم، مشهد و شیراز توسط نهادهای امنیتی نظامی بازداشت شده و هم اکنون زندانی جمهوری اسلامی هستند.
نگرانی از گسل روحانیت با ولایت فقیه
در آذرماه سال 88 مقامات سپاه با انتشار تحلیلی در بولتن ویژه برای هادیان سیاسی خود از”گسل مرجعیت و روحانیت با ولایت فقیه” و “گسل مردم و روحانیت” به عنوان برخی از گسل های ایجاد شده در ماه های پس از انتخابات یاد وابراز نگرانی کرده بودند.
مقامات اداره سیاسی سپاه در تحلیل خود ادعا کرده بودند که “رسانه های داخلی و خارجی با انتشار نظرات روحانیان بر شکاف مراجع تقلید و روحانیان با ولی فقیه دامن می زنند و هرجا یک روحانی به نظام و اسلام نقدی می زند، این شبکه‌ها آن را برجسته می کنند و با تبلیغ مداوم آن را به ارزش تبدیل می کنند.”
بولتن سپاه پاسداران همچنین درباره “گسل مرجعیت و روحانیت با ولایت فقیه” اعلام کرده بود که این گسل “ناشی از تقابل آراء فقهی در احکام عبادی مثل رویت هلال و مسایل قضایی و حقوقی، شکاف ناشی از تقابل نظریه حکومت در فقه شیعه، و شکاف ناشی از تقابل احکام حکومتی با برخی نظرات مدیریتی و اجرایی و سیاسی خارج از قدرت بروز پیدا می کند.”
تحلیلگران سپاه پاسداران همچنین با تاکید بر اینکه “نظام اسلامی بایستی در راستای آگاه سازی این مسایل و تمایز و تبیین آن ها برنامه و طرح ارائه کند” نوشته بودند که”در این انتخابات(88) نامه تظلم خواهی به مراجع، فشار شدید رسانه ای به علما و دولتی جلوه دادن برخی از بزرگان در راستای این گسل برنامه ریزی شده بود.”
اعضای اداره سیاسی سپاه دراین نوشته با تحلیل وقایع پس از انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته از “گسل مردم – حاکمیت”، “گسل مردم – مردم”، “گسل ارکان حاکمیتی ” در کنار “گسل مراجع و روحانیت با ولایت فقیه” و “گسل مردم و روحانیت” به عنوان پنج گسل تهدید کننده جمهوری اسلامی نام برده و ادعا کرده بودند که این پنج گسل یا شکاف سیاسی- اجتماعی “بستر جنگ نرم دشمن با نظام اسلامی” در جهت تلاش نابودی حکومت جمهوری اسلامی است.
