در واپسین روزهای باقی مانده تا پایان مهلت مقرر برای مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی با گروه ۵+۱ ، برخی از فرماندهان سپاه همچنان از خود چهره مخالفی با روند مذاکرات و توافق احتمالی در مناقشه هسته ای را به نمایش می گذارند تا جایی که رییس سابق اداره سیاسی سپاه پاسداران مدعی شده “جمهوری اسلامی ایران هرگز توافقی را که به دشمن اجازه دهد به حریم دفاعی و امنیتی کشورمان نفوذ کند امضا نخواهد کرد.”
سرتیپ پاسدار یدالله جوانی در گفت و گویی با خبرگزاری مهر، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی ، گفته: “آمریکایی ها هرگز اسناد و مدارک قابل قبول (درباره فعالیت هسته ای در تاسیسات نظامی) ارائه نکرده اند و این نشان می دهد که آنها نمی خواهند مسئله هسته ای ایران حل شود.آمریکایی ها به بهانه های مختلف می خواهند راهی برای نفوذ به تاسیسات نظامی ایران باز کنند، ولی ملت و دولت ایران هوشمندانه اجازه این اقدام را نخواهند داد.”
مشاور کنونی نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه افزوده است که “برخورد با موضوع هسته ای ایران سیاسی است نه فنی و حقوقی، همانطور که مقام معظم رهبری تاکید کرده اند موضوع هسته ای بهانه ای است برای اینکه آمریکایی ها فشارهایی را به جمهوری اسلامی ایران تحمیل کنند…دشمنی آمریکا با ایران یک دشمنی آشکار است و این کشور بارها ایران را به حمله نظامی تهدید کرده است و جمهوری اسلامی ایران تحت هیچ عنوان نباید اجازه بازدید از تاسیسات نظامی را به آژانس و جاسوسان آمریکایی دهد.”
به گفته او “ بسته نگه داشتن مراکز نظامی ایران مقابل بیگانگان دفاع از امنیت ملی ایران است و ملت ایران به خوبی می داند که اگر آنها به بهانه راستی آزمایی اصرار به نفوذ در مراکز نظامی را دارند هدفی جز جمع آوری اطلاعات نظامی ندارد.آنها تصور می کنند می توانند با نفوذ در مراکز نظامی جمهوری اسلامی، کشورمان را تضعیف کنند که قطعا بیگانگان این آرزو را به گور خواهند برد.جمهوری اسلامی ایران هرگز توافقی را که به دشمن اجازه دهد به حریم دفاعی و امنیتی کشورمان نفوذ کند امضا نخواهد کرد.”
یدالله جوانی همچنین گفته : “در چنین وضعیتی باید راهبرد اصلی جمهوری اسلامی ایران مقاومت و ایستادگی باشد، مقام معظم رهبری بارها راه اصلی رفع مشکلات را بیان کرده اند و اگر ملت ایران ظرفیت های خود را به خوبی بشناسد و آن را مدیریت کند نیازی به مذاکره برای برداشتن فشارها ندارد.باید فشارها را کم اثر و در نهایت بی اثر کنیم، گر آنها تصور کنند که ملت و دولت ایران به رفع تحریم ها نیازمند هستند، طبیعی خواهد بود که طرف مقابل مرتب دبه درآورده و مسائل جدیدی را مطرح کند.”
این مقام ارشد سپاه پاسداران در ادامه گفته: “آن چیزی که امروز تحت عنوان بازرسی از هر مکان و در هر زمان مطرح می شود توسط هیچ دولت و کشوری پذیرفته نخواهد شد.”
این اظهارات مشاور عالی نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه در شرایطی مطرح شده است که برخی فرماندهان این نهاد نظامی پیش از این از قبول بازدید از مراکز نظامی در توافق هسته ای با خبر بوده و آن را “اعتمادسازی” جمهوری اسلامی در مذاکرات عنوان کرده بودند.
سرتیپ پاسدار یدالله جوانی که اکنون مدعی شده است بازرسی از مراکز نظامی توسط هیچ دولت و کشوری پذیرفته نخواهد شد خود در ۲۲ بهمن ماه سال گذشته در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران متعلق به صدا و سیمای جمهوری اسلامی به صراحت به موضوع پذیرش برخی نظارت ها توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی اشاره کرده بود.
او در آن گفت و گو تاکید کرده بود : “ جمهوری اسلامی ایران اقداماتی از قبیل متوقف کردن غنی‌سازی 20 درصد یا عدم توسعه سانتریفیوژ‌ها و همچنین متوقف کردن فردو و پذیرش نظارت‌های بیشتر از سوی آژانس را پذیرفته که این‌ها مجموعه اقداماتی است که دولت جمهوری اسلامی ایران طی ماه‌های گذشته انجام داده و در مقابل نیز 1+5 باید طبق توافق‌نامه ژنو تحریم‌ها را در توافق‌نامه نهایی یکجا لغو کند.”
جوانی همچنین گفته بود: “مذاکرات برای این است که جمهوری اسلامی به واسطه مجموعه اقداماتی اثبات کند ماهیت فعالیت‌های هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز بوده که برای این اثبات، همانطور که مقام معظم رهبری فرموده‌اند به صورت موقت دولت جمهوری اسلامی مجموعه‌ای از تعهدات را پذیرفته است.”
البته دربهمن ماه سال گذشته که این فرمانده سپاه درباره توافق احتمالی هسته ای اظهار نظر کرده بود موضوعاتی همچون محدود کردن توان موشکی جمهوری اسلامی دستمایه مخالفت های آنها با مذاکرات هسته ای توسط دولت روحانی و توافق احتمالی بود.
چنانکه این فرمانده سپاه گفته بود: “باتوجه به اینکه ۵+۱ برداشتن کامل تحریم‌ها را مشروط به برخی امور دیگر غیر از امور هسته‌ای می‌داند، به همین جهت زمانی که آنان بحث برنامه موشکی ایران، حقوق بشر، مسائل تروریسم و منطقه‌ای را مطرح می‌کنند نشان می‌دهد که موضوع هسته‌ای اساساً بهانه است و آنها مجموعه اهداف دیگری را دنبال می‌کنند و لذا مقام معظم رهبری که می‌فرمایند «ما موافق یک توافق خوب هستیم» توافق خوب، توافقی است که این نکات در آن به‌صورت کامل رعایت، حقوق هسته‌ای ایران پذیرفته و در قبال اقدامات اعتمادساز صورت گرفته از سوی جمهوری اسلامی ایران تحریم‌ها یکجا برداشته شود.”
فرماندهان سپاه پاسداران به ترتیب در چندین مقطع مختلف مذاکرات هسته ای دولت حسن روحانی با گروه ۵+۱ از جمله پیش و پس از مذاکرات نیویورک، سه گانه ژنو، لوزان تا کنون موضوعات مختلفی را برای مخالفت های خود را روند توافق احتمالی هسته ای مطرح کرده اند اما به نظر می رسد خواست اصلی آنها لغو یکجای تمام تحریم ها علیه جمهوری اسلامی است.
تحریم های بین المللی در مناقشه هسته ای جمهوری اسلامی را از لحاظ اقتصادی در شرایط دشواری قرار داده است تا جایی که آیت الله علی خامنه ای در چندین اظهار نظر خود از جمله دو پیام نوروزی و سخنرانی خود در چند سال اخیر به این موضوع که تحریم ها اثر گذار بوده تصریح کرده است.
با این حال اما رهبر جمهوری اسلامی، منصوبان او و فرماندهان سپاه به ویژه در اظهارات یکسال اخیر خود به خاطر “گره زدن همه مشکلات کشور به تحریم ها” از حسن روحانی انتقاد می کنند. این درحالی است که تا پیش از انتخابات سال ۱۳۹۲ در واپسین ماه های دولت محمود احمدی نژاد عالی ترین مقامات سپاه و منصوبان آیت الله خامنه ای خواهان روی کار آمدن کسی بودند که بتواند تحریم های بین المللی را رفع کند.
از جمله فرمانده کل سپاه پاسداران ۵ اردیبهشت ۱۳۹۲ در فاصله یکماهه تا انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در جمع اعضای سپاه محمدرسول الله تهران گفته بود: “ما هم‌اکنون در سخت‌ترین شرایط و وضعیتی هستیم که دشمنان از همه حربه‌ها و تهدیدات سیاسی، نظامی، فرهنگی، تحریم‌های نفتی و بانکی استفاده می‌کنند که این موارد اثرات خود را در سال گذشته نشان داد و شاهد تورم سرسام‌آور و گرانی بودیم که برخی از آنها مربوط به تحریم‌های بانکی و بخشی دیگر به سوءمدیریت‌ها و حاشیه‌ها مرتبط بود.”
سرلشکرپاسدار عزیز جعفری همچنین تاکید کرده بود که “رئیس دولت آینده باید سابقه مدیریت بحران و تجربه مدیریت در عرصه بحرانی کشور را داشته باشد تا از این وضع خارج شویم. باید کارآمدی نظام را با وجود فشارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و با وجود جنگ در ابعاد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و عملیات روانی نشان دهیم. ما باید در جنگ نرم غلبه کنیم و حماسه سیاسی مدنظر مقام معظم رهبری را به وجود آوریم.”
او افزوده بود : “دولت مسئول حل مشکلات معیشتی مردم است و مسائل اجرایی در کشور به عهده اوست، در حال حاضر یک توان بی‌نظیر و گسترده و نیروی انسانی بی‌نظیر و ذخایر نفت و گاز وجود دارد و خدا این توان‌ها را برای ما گذاشته تا این توان مدیریتی و اجماع عقلانیت صحیح و هماهنگی بین دستگاه‌ها از این نعمت‌ها استفاده کند و کشور را از مسائل و مشکلات عبور دهد.”
او از تاثیر تحریم ها در عدم فروش نفت و درآمدزایی برای کشور نیز انتقاد و تصریح کرده بود : “دولت برای مدیریت کشور و حل مشکلات باید از سرمایه‌های بی نظیر و گسترده نیروی انسانی کشور و ذخایر طبیعی نفت و گاز استفاده لازم را انجام دهد و همچنین با استفاده از نظرات تمامی نخبگان و اجماع عقلانیت صحیح هماهنگی بین دستگاه‌ها ایجاد کرده و از این توان بهره بگیرد، طبیعتا با چنین رویکردی دولت آینده می‌تواند تمامی تهدیدهای دشمنان را خنثی کند و از مسائل و مشکلات کشور عبور کند.”
به نظر می رسد هدف مخالفت های فرماندهان سپاه پاسداران با مذاکرات هسته ای کنونی و یا توافق احتمالی در این مذاکرات شبیه سازی شرایط پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ ایران و عراق باشد تا در آینده این طور وانمود کنند که رهبر جمهوری اسلامی و سپاه مخالف توافق هسته ای بود اما دولت و شرایط جامعه آنها را مجبور کرد تا تن به این توافق بدهند. در سال های پس از پایان جنگ ایران و عراق و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ تاکنون نیز بسیاری از فرماندهان سپاه این گونه وانمود کرده اند که اکبرهاشمی رفسنجانی “جام زهر” پذیرش قطعنامه را به آیت الله خمینی رهبر پیشین جمهوری اسلامی خوراند.
آنها همچنین در عین حال که از تلاش دولت حسن روحانی برای لغو تحریم های بین المللی استقبال می کنند، حسن روحانی و دستگاه سیاست خارجی او را به سازش، وادادگی و تن دادن به شکست متهم می کنند.
