رامین جهانپویا
آهنگساز و منتقد موسیقی
از هنگامی که نخستین ویدئو از تک خوانی مهدیه محمدخانی در پاییز سال گذشته، و به دنبال آن شایعاتی در مورد حضور وزیر ارشاد علی جنتی در مراسم اجرای گروه ماه یا ماه بانو منتشر شد، حساسیت زیادی روی این گروه وجود داشته است.
از فردای آن بود که سایتهای وابسته به نهادهای نظامی و امنیتی همچون فارس، تسنیم و رجا نیوز موجی از اخبار و تحلیلها را منتشر کردند و برخیشان همچون فارس راه اندازی گروه ماه را پروژهای امنیتی دید و آن را به اقامت طولانی مجید درخشانی در آلمان و بازگشت هدفمند او به ایران ربط داد.
با آپلود و انتشار یکی دو کلیپ این گروه در سایت یوتیوب، دیدی نگفتیمهای محافظه کاران بالا گرفت اما کنسرتهای بهاری گروه ماه در لندن و مصاحبه های تلویزیونی سرپرست گروه، مجید درخشانی باز هم در سایتهای امنیتی بازتاب مییافت. با این سابقه وقتی در محافل هنری خبر احضار اعضای گروه دهان به دهان میچرخید. اما احضار سرپرست گروه اندکی بعدتر رخ داد.
هنگامی که خبر ممنوعیت از خروج وی از کشور از طریق پلیس گذرنامه مستقر در فرودگاه به همراه توقیف پاسپور به وی اعلام، و درخشانی را به خیابان پلیس در تهران هدایت کردند، برای درخشانی این پرسش به وجود آمد که مگر وی در دادگاه محکوم شده است؟
مجید درخشانی میگوید که در چند هفته گذشته، پلیس امنیت ایران در رابطه با این گروه، از او بازجویی کرده است. محور سوالهای مطرح شده از آقای درخشانی “استفاده از خواننده زن” بوده است.
او شیوه بازجویی خود را “محترمانه” توصیف میکند، اما میگوید که با بعضی از اعضای گروه ماه “غیرمحترمانه” برخورد شده است.
این غیر محترمانه برخورد شن به معنی این بوده از اعضای این گروه خاسته بوند علیه دیگر اعتراف به وجود موارد اخلاقی و غیر اخلاقی در گروه ماه بکنند.
اما چیزی که در این روزها کمتر به آن در خبرها پرداخته شده، دلیل بازجویی از مجید درخشانی است.
این طور که از بازجوییهای اعضای گروه و در گفتگوهای خصوصی سرپرست گروه به بیرون درز کرده، اتهام همکاری با شبکهی BBCفارسی نیز بوده است. در بازجوییها مصاحبههای مکرر با بیبیسی در بازجوییها به شدت برجسته بوده است.
اتهامی که متوجه اعضای گروه بوده و در مورد ان مورد بازجویی قرار گرفتهاند همکاری در ساخت و تولید ویدئوی غیر مجاز موسیقی و انتشار آن بوده است.
برخی از اعضای این گروه پیشتر نیز به دلیل همکاری با شبکهی ماهوارهایموسیقی PMC تحت تعقیب قرار گرفته بودند.
صرف نظر از فشار برای اعتراف به مسائل اخلاقی، اعضای گروه ماه تهدید شدهاند که ممکن است در صورت تکرار ساخت چنین کلیپهایی با حکم زندان مواجه شوند.
در مورد سرپرست گروه اما پرونده اندکی فرق دارد. او یکی دو مصاحبه با تلویزیون فارسی بیبیسی داشته و همچنین از سوی بازجوها مورد پرسش قرار گرفتهاند که چرا کنسرت گروه ماه از سوی بیبیسی در ماهواره پخش شده است؟!
واکنش وزارت ارشاد
در این باره پیروز ارجمند، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد، ضمن ابراز بیاطلاعی از این ماجرا در پاسخ به سوال درباره موضوع ممنوعالخروجی مجید درخشانی و اینکه این مساله ازسوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده یا نه، گفت: “اینکه ایشان ممنوعالخروج شدهاند به ما ربطی ندارد. اما بهطور کلی همکاری با رسانههای ماهوارهیی غیرداخلی و رسانههای اینترنتی و سایتهای غیرمجاز خارج از کشور، به لحاظ قانونی ممنوع است و ما به عنوان مسوولان اجرایی حوزه فرهنگ در این زمینه به هنرمندان متعددی بارها و بارها تذکر دادهایم”.
او با اشاره به اینکه مجید درخشانی از صدای تک خوان زن در کلیپهای خود استفاده کرده است، گفت: “اجرا و تک خوانی بانوان در ایران فقط برای خانمها امکان پذیر است و حتی پخش کلیپ با چنین محتوایی طبق قوانین جمهوری اسلامی ممنوع است و ما با ابلاغ آییننامههای امنیتی آنها را به هنرمندان موسیقی اعلام کردهایم و انتظار داریم آنها هم به این قوانین و آییننامهها احترام بگذارند”.
پیروز ارجمند همچنین در گفتگوی دیگری با خبرنگار مهر گفت: “ ما با ایشان صحبت کرده و برخی نکات را هم گفتیم و راهنماییهای لازم را دادیم که هم اشراف آقای درخشانی به قوانینی از این دست بیشتر شود و هم از تکرار آن جلوگیری شود. آنچه مسلم است برای راهنمایی هنرمندان باید فضای گفتگو با حفظ شان آنها را دنبال کرد. آنطور که ما متوجه شدیم حتی اعضای گروه هم نمیدانستند انتشار اینترنتی این کلیپ منع قانونی داشته است”.
در این فضا سایتهایی همچون باشگاه خبرنگارانف افسران و تسنیم با حاشیه سازی برای اهالی موسیقی در پی دامن زدن به این ماجرا هستند.
آنچه که به نظر میرسد انگیزههای سیاسی پررنگی در پس پردهی برخورد با گروه ماه بانو وجود دارد. چه این که همین روزها یک سئانس از کنسرت گروه موسیقی لیان در بوشهر با حملهی گروههای فشار برهم خوردو هنگامی که موفق به لغو این کنتسرت شدند در روزهای گذشته به راهپیمایی نیز پرداختهاند.
فعلن آنها قرار است از طریق مراجع قم و فرستادن نماینده به بیت رهبری در تهران پیگیر مساله باشند. این طور که به نطر میرسد برای به زمین وزیر ارشاد دولت روحانی قرار است موسیقی را به مسلخ ببرند.
آشنای با اعضای گروه و نمونهی آثار گروه ماه
گروه موسیقی ماه بانو یک گروه موسیقی سنتی ایرانی است که توسط مجید درخشانی بنیانگذاری شده و سرپرستی میشود. اعضای گروه در دورههای مختلف متغیر بوده است.
گروه ماه در حقیقت نام گروه بزرگتری است که گروه ماه بانو از دل آن بیرون آمد. ولی در حال حاضر نام گروهی را که مجید درخشانی سرپرستی میکند در رسانهها، هم ماه بانو و هم ماه خوانده میشود.
آهنگساز و سرپرست گروه و نوازنده سهتار: مجید درخشانی
خواننده: سالار عقیلی، مهدیه محمدخانی، هوروش خلیلی، سحر محمدی
کمانچه: مهرداد ناصحی، نازنین غنیزاده
سنتور: جمشید صفرزاده، جواد بطحایی
بربط: امین گلستانی، شیوا احمدی
تمبک: کوشان یغمایی، ایوب صادقینژاد
نمونه برخی از آثار گروه ماه بانو