ژاک برزه
طی ۳ دهه اخیر دو سوم پیروان کلیسای آشوری- کلدانی، جمهوری اسلامی را ترک کرده اند و ساکن کشورهای خارجی، به ویژه ایالات متحده و اروپای غربی شده اند. آقای رمزی گرمو، اسقف اعظم کلیسای آشوری در ایران، به آپیک اظهار داشت: “آشوری هایی که در ایران مانده اند در حدود هزار نفرند.”
او در سفر به سوئیس و شهر سن موریس، به دعوت سازمان “کمک به کلیساهای در خطر افتاده” در بخش فرانسه زبان این کشور، با نگاهی خیرخواهانه به حضور مسیحیان و همچنین آینده این کلیسا در ایران امیدوار است.
قانون اساسی جمهوری اسلامی سه اقلیت مذهبی غیرمسلمان را به رسمیت می شناسد: مسیحیان که در حدود ۷۰ هزار نفرند و به فرقه های مختلفی تعلق دارند؛ زرتشتیان که قدیمی ترین مذهب ایران باستان است و در حدود ۳۰ هزار نفرند و همچنان آتشکده های خود را حفظ کرده اند؛ و بالاخره یهودیان که در حدود ۲۰ هزار نفرند و دارای کنیسه هستند. مسیحیان در میان ۷۸ میلیون نفر جمعیت ایران که عمدتاً مسلمان شیعه اند، یک اقلیت کوچک محسوب می شوند.
بخش بزرگی از مسیحیان [بیش از ۵۰ هزار نفر] ارمنی ارتدوکس هستند که مهد تاریخی شان شهر اصفهان است که در قرن شانزدهم به دستور شاه عباس اول به آنجا تبعید شدند. مرکز آشوری- کلدانی ها طی قرون ابتدایی پس از میلاد مسیح در شهر ارومیه قرار داشت که معنی آن در زبان آشوری یعنی “شهر آب” و در کنار دریاچه ای به همین نام در شمال غربی ایران و در نزدیکی مرز ترکیه قرار دارد. آنها امروز تنها ۵۰۰۰ نفرند و به مانند دیگر مسیحیان عمدتاً ساکن تهران اند. درواقع مراکز مذهبی تمامی جامعه های مذهبی ایران در تهران قرار گرفته.
آشوریان شرق که در گذشته “نستوریان” نامیده می شدند، در حدود ۷۰۰۰ نفرند، درحالی که پروتستان ها، مسیحیان انجیلی، و تعمیدیون در حدود هزار نفر و ارمنی های کاتولیک نیز در حدود ۳۰۰ نفرند. و اما کاتولیک های لاتین که درواقع خارجیان یا فرزندان زوج های مخلوط محسوب می شوند، در حدود ۵۰۰ نفرند. اسقف گرمو می گوید: “این اعداد تقریبی اند، زیرا ما آمار دقیقی از تعداد واقعی مسیحیان داخل کشور نداریم.”
او که دارای اصلیت عراقی است در ادامه افزود: “پس از انقلاب اسلامی موجی از مهاجرت در میان مسیحیان به وجود آمد. آنهایی که در ایران باقی ماندند، جزو قشرهای کمتر مرفه جامعه هستند. برخی مسیحیان نیز در ایران ماندند، زیرا سن شان بالا بود و آغاز یک زندگی جدید در خارج از کشور و در یک فرهنگ خارجی را سخت می دانستند.”
مسیحی بودن در ایران کار آسانی نیست
زندگی روزمره اسقف گرمو خیلی هم آسان نیست: مجوز اقامت و مجوز کار او باید هر ساله تمدید شوند و او صرفاً باید مسیحیان را مخاطب خود قرار دهد، زیرا تبلیغ و تبشیر در میان مسلمانان اکیداً ممنوع است. ولی از نظر اسقف اعظم تهران، اینکه فکر کنیم قدرت کلیسا به تعداد مخاطبانش یا قدرت نهادهایش بستگی دارد کاملاً اشتباه است. او دراین خصوص می گوید: “این نگاه یک نگاه انجیلی نیست و به ویژه عیسی خود به ما گفت «نترسید، گله کوچک من!» و این گله کوچک باید حضور عیسی را با پرداختن به آیین و اعتقادات خود به طور روزمره شهادت دهد.”
کلیسای آشوری – کلدانی در تهران دارای دو مکان برای انجام آیین های مذهبی است. کلیسای حضرت یوسف که یک کلیسای خلیفه گری است و در آن جدا از اسقف، دو کشیش نیز زندگی می کنند که یکی از آنها یک کشیش پیر ۸۴ ساله با اصلیت عراقی و دیگری یک کشیش ایرانی است. در کلیسای حضرت مریم یک کشیش جوان ایرانی و سه راهبه کلدانی اقامت دارند که دو تا از آنها عراقی و دیگری ایرانی است. علاوه بر این افراد، شش راهبه دیگر [۳ عراقی و ۲ ایرانی و یک برزیلی که همگی از زمان شاه دارای ملیت ایرانی هستند] نیز در این کلیساها و دیگر اماکن متعلق به کلیساها حضور دارند.
کلیسایی که رنج نبرد، به مانند یک درخت خشک است
کلیساها برای انجام آیین های مذهبی، آموزش و گردهمایی ها باز هستند. او می گوید: “ولی همه چیز باید در داخل ساختمان هایی انجام شود که ازسوی حکومت به رسمیت شناخته شده. به هیچ وجه نمی توان در خارج از این اماکن فعالیت مذهبی داشت، زیرا نمی توان در ملاء عام به تبشیر پرداخت یا به آموزه های انجیل اشاره کرد.”
“ما مسیحیان، در این کشور دارای یک مسؤولیت هستیم. حتی اگر این حق را نداشته باشیم که مردم را از مهاجرت بازداریم، ولی باید به ایمان داران خود بگوییم که چه نقشی می توانند ایفا کنند. امروزه کلیسا به مردان و زنان برای دو اعتقاد اساسی نیاز دارد: عبادت که برای پرتوافکنی و درخشیدن کلیسا لازم است، و همچنین رنج های رسالتی که منبع باروری کلیسا محسوب می شود. اگر یک کلیسا متحمل رنج نشود، به مانند یک درخت خشک است.”
منبع: آپیک، ۱۳ می
