روز یکشنبه یک هواپیمای مسافربری ایرانی مونتاژ داخل، کمی پس از بلند شدن از زمین در تهران سقوط کرد و موجب کشته شدن ۳۹ نفر شد و سئوالاتی در مورد امنیت صنعت هوایی این کشور که تحت تحریم‌های بین‌المللی است ایجاد کرد.
حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران به بازماندگان این سانحه تسلیت گفت و به سرعت دستور قطع پروازهای این نوع هواپیما را صادر کرد. وی گفت، هواپیماهای مشابه تا زمانی که تحقیقات کامل شود زمین‌گیر خواهند بود.
این هواپیما بر پایه طراحی اوکراینی ساخته شده که پیش از این نیز سابقه این گونه حوادث فاجعه بار را داشته است. هواپیمای شرکت هوایی سپاهان که عازم طبس در شرق ایران بود، در ساعت ۹:۲۰ دقیقه صبح اطراف فرودگاه مهرآباد تهران در یک منطقه مسکونی سقوط کرد.
تلویزیون دولتی می‌گوید، دم هواپیما پیش از برخورد با زمین به سیم‌های برق گیر کرد و آتش گرفت. خبرگزاری ایرنا گفت، یکی از موتورهای هواپیما از کار افتاده بوده. دلیل حادثه هرچه می‌خواهد باشد، تصمیم‌گیری سریع خلبان احتمالا چند زندگی را نجات داده است.
جلال ملکی سخنگوی آتش‌نشانی تهران گفت: “ما باید از خدا و خلبان متشکر باشم که هر کاری می‌توانست کرد تا هواپیما از ساختمان‌های مسکونی فاصله بگیرد و خوشبختانه روی آن‌ها سقوط نکرد. در غیر اینصورت با بحران بسیار بزرگتری روبرو بودیم.”
این هواپیما که به Iran-۱۴۰ مشهور است، نسخه‌ای از هواپیمای An-۱۴۰ آنتونوف است که با مجوز سازنده در ایران مونتاژ می‌شود. این هواپیما می‌تواند ۵۲ مسافر را حمل کند.
در سال ۲۰۰۲ هواپیمایی از همین نوع که در اوکراین ساخته شده بود، در نزدیکی اصفهان سقوط کرد و ۴۶ نفر جان خود را از دست دادند که اکثر آن‌ها متخصصان اوکراینی و روسی بودند که می‌خواستند نسخه ساخت ایران این هواپیما را ببینند.
بنا به گفته پرس تی‌وی در آن زمان، یک هواپیما مشابه ساخت ایران در فوریه ۲۰۰۹ نیز در یک پرواز آموزشی در اصفهان سقوط کرد و ۵ نفر کشته شدند.
خطوط هوایی ایران، از جمله خطوط دولتی با کمبود بودجه مواجه‌اند و به هواپیماهای قدیمی وابسته هستند که از سابقه نگهداری خوبی ندارند.
برای برخی از خطوط هوایی که از بوئینگ و ایرباس استفاده می‌کنند نیز تامین قطعات یدکی به خاطر تحریم‌های بین‌المللی بر سر برنامه هسته‌ای این کشور دشوار است. این مشکل باعث شده ایران متکی به هواپیماهای شوروی سابق و کشورهای پس از فروپاشی باشد، هرچند که قطعات هواپیماهای قدیمی روسی هم راحت پیدا نمی‌شود.
یکی از مقامات هواپیمایی سپاهان گفت، این هواپیما مربوط به شرکت صنعتی ساخت هواپیمای ایران است که به نام HESA نیز شناخته می‌شود. وی می‌گوید، این خط هوایی در سال ۲۰۱۰ تاسیس شده و تاکنون سقوطی نداشته است. او از گفتن نامش خودداری کرد.
HESA وابسته به وزارت دفاع ایران است و هواپیمای Iran-۱۴۰ را مونتاژ می‌کند.
منبع: نیویورک تایمز - 10 اوت
