پیام های مختلف درباره ایران اتمی

نویسنده

iranatomi.jpg

گرگ برونو

ممکن است هدف تنظیم کنندگان ارزیابی سازمان ملی اطلاعات آمریکا (نای) درباره قابلیت های هسته ای ایران این ‏بوده باشد که سند آنها علت مناظره در خصوص اهداف بلندمدت هسته ای ایران را روشن کند. منطقی است که بگوییم ‏تیر آنها به سنگ خورد. سه ماه پس از علنی شدن نتایج غیرمحرمانه گزارش نای- از جمله این ادعا که ایران احتمالا ً ‏برنامه تسلیحات اتمی خود را در اواخر 2003 متوقف کرده است- این ارزیابی همچنان بر تلاش های آمریکا برای ‏متوقف کردن بلندپروازی های هسته ای ایران سایه انداخته است. کارشناسان تسلیحاتی آمریکا از یافته های این گزارش ‏ابراز تعجب کرده اند؛ سران ایران معتقدند که این گزارش بر ادعاهای آنها مبنی بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ‏ایران صحه می گذارد؛ و متحدان واشنگتن در اروپا و خاورمیانه، بنا بر گزارش های رسیده، اطلاعات این گزارش را ‏زیر سؤال برده اند. در این میان، دولت بوش نیز تلاش کرده است جهانیان را متقاعد کند که ایران همواره یک تهدید ‏هسته ای بشمار می رود. ‏

دیوید کی، بازرس زبده تسلیحاتی که رهبری گروه تحقیقاتی عراق را در سال 2003 به عهده داشت، گزارش نای را ‏یک سند غیرمسئولانه حاوی نتایج ضد و نقیض می داند. کی در مصاحبه ای با سایت اینترنتی شورای روابط خارجی ‏خاطر نشان کرده است: “من به شدت نگران پروسه نگارش ارزیابی های سازمان ملی هستم.” او می گوید، تصمیم ‏گیری آن هم با “اعتماد بسیار” درباره اینکه ایران “برنامه تسلیحات اتمی خود را متوقف کرده است”، “هولناک” و ‏کاملا ً تخیلی است. آنچه که برای کارشناسان تسلیحاتی به همین اندازه شگفت آور است، عدم تمایل جامعه اطلاعاتی ‏آمریکا برای عقب نشینی از اظهارات خود است. مایکل مک کانل مدیر سازمان ملی اطلاعات آمریکا در جلسه کمیته ‏اطلاعاتی سنا از این ارزیابی دفاع کرد، اما در عین حال پذیرفت در صورتی که فرصتی به او داده شود، “نحوه ‏توصیف برنامه هسته ای را تغییر دهد.” روزنامه وال استریت ژورنال این اعتراف او را “وارونه کردن عناصر قبلی” ‏گزارش دانسته است. مطبوعات اسرائیل و انگلیس نیز از اظهارات مک کانل ابراز شگفتی کرده اند. ‏

در اواسط ماه ژانویه جان بولتون، نماینده اسبق آمریکا در سازمان ملل، خاطر نشان کرد که احتمال هجوم نظامی ‏آمریکا به ایران بخاطر زمان بندی گزارش نای ضعیف شده است. بولتون به روزنامه اسرائیلی هاآرتز گفت: “واضح ‏است که اکنون رئیس جمهور بوش نمی تواند قبل از پایان دوره ریاست جمهوری اش در سال آینده هیچ اقدامی درباره ‏این موضوع بکند.“‏

دولت بوش به نوبه خود همچنان تلاش می کند وضعیت این مناظره را روشن کند. شهادت مک کانل در کنگره شامل ‏جزئیات دقیقی درباره قابلیت های تسلیحات اتمی ایران بود که در گزارش نای کم اهمیت جلوه داده شده اند. به گفته مک ‏کانل، اگرچه فعالیت طراحی کلاهک اتمی ایران در سال 2003 “متوقف” گردیده است، اما فعالیت غنی سازی اورانیوم ‏و توسعه موشک های دوربرد بالیستیک همچنان ادامه دارد. مک کانل همچنین عنوان کرده که آمریکا نسبتا ً مطمئن ‏است که فعالیت کلاهک اتمی ایران از سرگرفته نشده است. بوش در گفتگو با شبکه خبری فاکس نیوز، موضع گیری ‏آمریکا را در قبال ایران مجددا ً بازگو کرده است. او گفته است: “من اطمینان خاطر می دهم که ما همچنان فشارهای ‏خود را بر ایران ادامه خواهیم داد.” ‏

هشدارهای مجدد واشنگتن چندان مورد حمایت جامعه بین الملل قرار نگرفته است. دور جدید تحریم های شورای امنیت ‏سازمان ملل در ژانویه سال 2008 پا گرفت، یعنی زمانی که پنج عضو دائم شورای امنیت به همراه آلمان اساسا ً در ‏خصوص اجرای ممنوعیت سفر مقامات ایرانی و بلوکه کردن دارائی ها بر ضد منافع ایران توافق کردند. جان ‏نگروپونت معاون وزیر امور خارجه آمریکا اخیرا ً به سایت شورای روابط خارجی گفته است، چین اساسا ً با سیاست ‏آمریکا درباره ایران “موافق” است. این در حالی است که محمود احمدی نژاد تهدید تحریم ها را بر علیه ایران یک ‏‏”جنگ روانی” می داند. ‏

اما برخی نیز معتقدند که حتی اگر قطعنامه شورای امنیت به تصویب برسد، بخاطر گزارش نای نتیجه بسیار ضعیفی ‏خواهد داشت. در روزنامه جروزالم پست آمده است، اگرچه آلمان و سایر شرکای اروپایی ایران، این کشور را تهدید به ‏تحریم می کنند، اما این کشورها همچنان روابط اقتصادی خود را با رژیم ایران تقویت خواهند کرد. روسیه و چین نیز ‏همواره روابط اقتصادی خود را با ایران ادامه داده اند. حتی خود وزارت انرژی آمریکا نیز ارتباط های مالی با ‏راکتورهای غیرنظامی ساخته شده در ایران دارد.‏

منبع: شورای روابط خارجی، 11 فوریه، 2008‏

‏ ‏