مدیر کل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشریات کشور را تهدید کرد که در صورت انتشار اخبار، تصاویر و بیانیه های مربوط به میر حسین موسوی و مهدی کروبی، توقیف و لغو امتیاز خواهند شد. این اولین باری نیست که رسانه های کشور به دلیل پوشش اخبار مربوط به اعتراضات پس از انتخابات ریاست جمهوری و رهبران جنبش سبز مورد تهدید قرار می گیرند؛ پیش از این نیز شماری از آنها با استناد به همین موضوع، اخطار گرفته ویا توقیف شده اند.
به نظام نپردازید، حمایت نمی شوید
مدیر کل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گردانندگان آن دسته از نشریاتی را که به گفته وی در جریان حوادث پس از انتخابات “حتی در یک خط” به وقایع 9 دی‌ماه، روز قدس و “سایر اصول نظام” نپرداخته اند، تهدید کرد که انتظارحمایت و یا دریافت یارانه مطبوعات را نداشته باشند.
سید احسان قاضی‌زاده که عصر روز شنبه در نشستی با مدیر مسئولان نشریات و مدیران خبرگزاری‌های استان کرمان سخن می گفت، همچنین اهالی مطبوعات را تهدید کرد که در صورت انتشار عکس و بیانیه “سران فتنه” توقیف و لغو امتیاز خواهند شد.
ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی به نقل از مدیر کل مطبوعات داخلی، نوشت: “نشریاتی که هنوز پس از جریان فتنه به انتشار بیانیه و عکس سران فتنه می‌پردازند، بر اساس قانون مطبوعات پس از تذکر و در صورت تداوم توقیف و لغو امتیاز نیز خواهند شد.”
سید احسان قاضی‌زاده، در توضیح این موضع گیری خود تاکید کرد: “بعضی‌ها به‌جای اینکه در فضای باز کار کنند، تنها به یک موضوع ویژه می‌پردازند.”
او همچنین باتاکید بر “رسالت مطبوعاتی” به عنوان معیاری برای بخش مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خاطر نشان کرد: “نشریات باید بدانند که حمایت و نظارت ما در مطبوعات لازم و ملزوم یکدیگرند.”
تازه ترین موضع گیری مدیر کل مطبوعات داخلی، پس از اظهارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد اختصاص یارانه ها به نشریات و مطبوعات صورت می گیرد. سیدمحمد حسینی، چندی پیش با اشاره به اینکه یارانه‌ها با توجه به موضع‌گیری نشریات مختلف به آنها اختصاص خواهد یافت، صراحتا اعلام کرده بود که وزارت ارشاد نمی‌تواند از نشریات، کتاب‌ها و فیلم‌هایی که “برخلاف جهت اهداف نظام حرکت می‌کنند” حمایت کند.
شهریور ماه سال گذشته نیز شورای عالی امنیت ملی با ابلاغ دستورالعملی، رسانه های کشور را از درج هر گونه خبر در مورد میرحسین موسوی، مهدی کروبی و انتخابات دهم ریاست جمهوری، منع کرده بود.
این دستورالعمل تنها یک روز پس از آن صادر شد که آیت الله خامنهای در خطبه نماز جمعه تهران منتقدان انتخابات و مخالفان رفتار حکومت ایران را به “شمشیر کشیدن علیه نظام” متهم و آنها را به “واکنش تندپ” تهدید کرد.
هشدار سال گذشته شورای عالی امنیت ملی و تهدید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و موضع گیری اخیر مدیر کل مطبوعات داخلی در حالی صورت می گیرد که در ماده ۴ قانون مطبوعات صراحتا تاکید شده است “هیچ مقام دولتی و غیردولتی حق ندارد برای چاپ مطلب یا مقالهای در صدد اعمال فشار بر مطبوعات برآید یا به سانسور و کنترل نشریات مبادرت کند.”
در تبصره پیوست همین ماده، مجازات چنین اقدامی در مرحله اول “شش ماه تا دو سال انفصال از خدمات دولتی” و در صورت تکرار “انفصال دائم از خدمات دولتی” تعیین شده است.
این تاکید در قوانین داخلی ایران هم سو با مستندات و مصوبه های بین المللی حقوق بشر است که حکومت جمهوری اسلامی در یک روند حقوقی متعهد و ملزم به اجرای آن شده است. در ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر تاکید شده است: “هر فردی حق آزادی عقیده و بیان دارد و این حق مستلزم آن است که کسی از داشتن عقاید خود بیم و نگرانی نداشته باشد و در کسب و دریافت و انتشار اطلاعات و افکار، به تمام وسائل ممکن بیان و بدون ملاحظات مرزی آزاد باشد.”
وضعیت بحرانی نشریات استانی
سید احسان قاضی‌زاده، مدیر کل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ دولت محمود احمدی نژاد، در ادامه تهدید ها و هشدارهای روز شنبه خود، نشریات استانی را هم به عنوان مثالی ذکر کرد که به دلیل عدم رعایت موازین مورد نظر مسئولین ارشاد به محاق توقیف رفته و لغوامتیاز شده اند.
قاضی زاده گفته است: “در همین راستا نشریاتی در برخی استان‌های کشور در جریانات یک‌سال گذشته به دلیل توهین به اصول نظام و اهانت‌ها به جایگاه مراجع و ولایت‌فقیه لغو مجوز شدند.”
او که در در نشستی با مدیر مسئولان نشریات و مدیران خبرگزاری‌های استان کرمان سخن می گفت، با تاکید بر رشد و بهبود وضعیت مطبوعات استانی در دولت احمدی نژاد، گفت: “در ابتدای دولت نهم تنها حدود 5 استان نشریه محلی داشتند، اما در حال حاضر 24 استان از فعالیت نشریات محلی برخوردارند.”
اشاره مدیر کل مطبوعات داخلی به بهبود وضعیت مطبوعات استانی ایران در حالیست که به زعم کارشناسان و فعالان مطبوعات در استانها، مطبوعات نه تنها به لحاظ کیفیت و کمیت ارتقاء نیافته اند، بلکه در حال حاضر یکی از بحرانی ترین دوران های فعالیت خود را می گذرانند.
درشهریور ماه سال جاری مدیران مسئول 15 نشریه استان گلستان، در نامه ای به معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستار رسیدگی به وضعیت بحرانی مطبوعات این استان شده بودند. آنها در نامه خود تاکید کرده بودند که: “اطلاع رسانی مکتوب در استان از 130 صفحه به 50 صفحه تقلیل یافته و مدیران مطبوعات ناچار به خداحافظی با نزدیک به 100 همکار شده اند.”
وضعیت مطبوعات استانی حتی برخی از نمایندگان اصولگرای مجلس را هم به واکنش واداشته است. در همین ارتباط روز گذشته مهدی عیسی‌زاده، نماینده مردم میاندوآب، تکاب و شاهین‌دژ در مجلس، در گفتگو با خبرگزاری فارس با اشاره به وضعیت نا مناسب نشریات استانی، آنها را تریبونی برای انتشار اختصاصی مطالب “عده ای خاص” توصیف کرد.
در مرداد ماه سال جاری نیز همزمان با افتتاح نخستین نمایشگاه استانی مطبوعات و خبرگزاری‌ها در سنندج، روزنامه نگاران کرد در واکنش به ادعاهای مدیر کل داخلی مطبوعات مبنی بر رشد کمی و کیفی نشریات کردی، در مصاحبه با روز گفته بودند: “بیشتر نشریات کردی کشور به طور دائمی یا موقت توقیف شده اند و ازمیان انبوه روزنامه هایی که در دوران اصلاحات در کردستان منتشر می شد، تنها سه نشریه، آن هم به طور نامنظم و با مضامین غیر سیاسی منتشر می شوند.”
علاوه بر شرایط نا مناسب مطبوعات در استانها، شماری از روزنامه نگاران فعال در حوزه مطبوعات استانی نیز هم اکنون در زندان به سر می برند. از میان آنها می توان به عدنان حسن پور و محمد صدیق کبودوند از کردستان و سعید متین پور و حیدر کریمی از آذربایجان اشاره کرد.
ایران، همچنان جزو کشورهای “جهنمی” آزادی بیان
تهدید ها و هشدارهای مسئولان حکومتی به مطبوعات ایران در شرایطی ادامه دارد که به گفته سازمان های مدافع آزادی بیان و مدافع حقوق روزنامه نگاران، در یک سال گذشته و پس از حوادث مربوط به انتخابات مناقشه برانگیز دور دهم ریاست جمهوری، محدودیت‌های بی‌سابقه‌ای بر مطبوعات و روزنامه‌نگاران ایرانی اعمال شده است.
براساس اعلام گزارشگران بدون مرز، در آخرین جدول رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات که با توجه به وضعیت آزادی مطبوعات در کشورهای جهان در محدوده زمانی ۱۰ شهریور سال ۱۳۸۷ تا ۱۰ شهریور سال جاری تنظیم شده، ایران به پشت دروازه سه کشور “جهمنی” برای آزادی مطبوعات یعنی ترکمنستان، کره شمالی و اریتره رسیده است.
توقیف مطبوعات و بازداشت روزنامه نگاران در ایران در طول یک سال گذشته به امری رایج تبدیل شده؛ سنگین ترین احکام در بین فعالان زندانی نصیب روزنامه نگاران شده، روزنامه نگاران بسیاری همچنان در زندان ها به سر می برند و بسیاری دیگرجلای وطن کرده اند.
از سوی دیگر بنا بر گزارش انجمن دفاع از آزادی مطبوعات، در یک سال نخست دولت محمود احمدی‌نژاد، هزار و دویست روزنامه‌نگار بیکار شده‌اند. این انجمن در بیانیه‌ای که 23 آذر 1388 منتشر کرد، دوران اخیر را “یکی از سخت‌ترین و سیاه‌ترین روزهای عمر مطبوعات” ایران خواند.
گزارشگران بدون مرز هم در اسفند ماه 88 طی بیانیه ای اعلام کرد: “در هشت ماه گذشته بیش از ۱۱۰ روزنامه‌نگار بازداشت و زندانی شده‌اند و نزدیک به ۲۰ نشریه توقیف شده است.”
