رسا قاضی نژاد
سقوط هلی کوپتر نیروی انتظامی و کشته شدن چند مامور این نیرو به مناقشه ای بین مسوولان اجرایی و مقامات مذهبی و رییس بنیاد شهید استان آذربایجان شرقی بدل شده است؛به اعتقاد آیت الله محسن شبستری نماینده آیت الله خامنه ای در استان آذربایجان شرقی و امام جمعه این شهر”فوت سرنشینان این بالگرد به دلیل انجام عملیات و ماموریت، شهادت گونه” است. اعتقادی که برخی دیگر با آن همرای نیستند.
جمعه نهم فروردین ماه جاری یک هلی کوپتر نیروی انتظامی که “گشت زنی برای کنترل محورهای ترافیکی و انتظامی” را به عهده داشت به دلیل آنچه نقص فنی عنوان شد، در محدوده شهرستان ورزقان استان آذربایجان شرقی سقوط کرد تا پس از حوادث جاده ای متعدد در ابتدای امسال ، اولین سانحه هوایی کشور نیز رقم بخورد.
چند ساعت بعد از این سقوط سردار “محمدعلی نصرتی” فرمانده نیروی انتظامی آذربایجان شرقی این سانحه را در گفتگو با ایرنا تایید کرد و گفت: “بالگرد متعلق به نیروی انتظامی بوده و در نزدیکی کوه‌های اوشان در محدوده شهرستان ورزقان سقوط کرده است.“
این مقام انتظامی از توضیح در مورد ماموریت این هلی کوپتر خودداری و تنها به گفتن این جمله اکتفا کرد که: “این بالگرد به هنگام سقوط در حال گشت زنی برای کنترل محورهای ترافیکی و انتظامی در محدوده شهرستان ورزقان بوده”.
چالش بین مقامات بعد از اظهار نظر این فرمانده نیروی انتظامی شروع شد چرا که او در گفتگو با ایرنا گفته بود: “در سقوط این بالگرد ، پنج سرنشین آن به فیض شهادت نایل شدند. سه نفر از شهدای حادثه سقوط بالگرد نیروی انتظامی استان، کادر پروازی و دو نفر دیگر شامل رییس پلیس پیشگیری و رییس پلیس راه فرماندهی انتظامی آذربایجان‌شرقی بودند. ”
یکشنبه یازده فروردین هم خبرگزاری نیمه دولتی فارس گزارش داد: “پیکر سرداران شهید سقوط بالگرد نیروی انتظامی در تبریز تشییع شد.“
این خبرگزاری با لحنی حماسی گزارش داد:“امروز هزاران نفر از مردم تبریز پیکر پاک شهیدان محمود جلالی و علی نیازی از سرداران نیروی انتظامی بر دوش گرفته و در حالی که بر پیمان قدیمی خود با شهیدانشان تأکید داشتند، این 2 سردار شهید را از مقابل ستاد فرماندهی نیروی انتظامی تا میدان ساعت تشییع کردند.“
به نوشته فارس در این “تجدید بیعت مردم با مقام عظمای ولایت و خون شهیدان هشت سال جنگ تحمیلی ، امام جمعه موقت تبریز، استاندار آذربایجان شرقی، نمایندگان مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی، فرماندار تبریز، خانواده‌های معظم شهدا، ایثارگران، روحانیون حضور داشتند و پس از اقامه نماز توسط محمد آل هاشم، امام جمعه موقت تبریز، پیکر این شهیدان با حضور هزاران نفر از اقشار مختلف مردم و مسئولان بر دوش مردم شهید پرور تبریز از مقابل ستاد فرماندهی انتظامی آذربایجان شرقی تا میدان ساعت تشییع و در مشهد شهیدان آرام گرفتند.“
براساس این گزارش، “پیکر پاک سردار محمود جلالی در گلزار شهدای وادی رحمت و پیکر سردار علی نیازی در «بقاییه مارلان تبریز» به خاک سپرده شد. این گزارش می افزاید: “همچنین پیکر شهیدان محمد مرندی، رحیم مهدوی و صادق حبیبی از کادر پرواز هواناجا پس از تشییع در تهران به خاک سپرده می‌شوند.“
شهید نیستند
چند ساعت پس از خاکسپاری کشته شدگان ، روابط عمومی سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران استان آذربایجان شرقی خبری به خبرگزاری ها مخابره کرد که “جان باختگان سقوط بالگرد نیروی انتظامی روز جمعه (نهم فروردین) در ورزقان آذربایجان شرقی شهید محسوب نمی‌شوند.“
جمشید نظمی ، رییس این سازمان در این نمابر تاکید کرده بود: “احراز شرایط شهادت طبق آئین‌نامه هیئت دولت در کمیسیون مربوطه در تهران تعیین می‌شود و با توجه به اینکه فوت این عزیزان در حال گشت‌زنی برای کنترل محورهای ترافیکی و انتظامی استان بوده است، لذا کمیسیون مربوطه شرایط شهادت را برای آنان محرز ندانسته است و فلذا جزء شهدا محسوب نمی‌شوند. “
وی همچنین از اعمال فشار برای دفن یکی از کشته شدگان در قطعه شهدا نیز خبرداد و نوشت: “مقرر شده بود به احترام خدمات این عزیزان به نظام مقدس جمهوری اسلامی در قطعه ایثارگران وادی رحمت دفن شوند که متأسفانه نیروی انتظامی با اعمال فشار و زور به مدیریت گلزار شهدای وادی رحمت، راساً اقدام به دفن یک نفر از متوفیان در قطعه‌ای که برای شهدای تفحص آماده شده است می‌کند که این عمل با قوانین و سیاست‌های کلی کشور درباره ساماندهی گلزار شهدا مغایر است. “
به گفته نظمی ، “مقوله شهید و شهادت با مقوله خدمت و خدمتگزاری متفاوت بوده و نمی‌توان خدمتگزاری را که در حین مأموریت فوت می‌کند جزء شهدا محسوب کرد، مگر اینکه فوت آنها جزء مصادیق شهادت بوده یا در کمیسیون مربوطه، شهادت آنان احراز شود.“
شهادت گونه
اینک با اینکه مراسم خاکسپاری کشته شدگان این سانحه در “گلزار شهدا”، مکانی که کشته شدگان دوران جنگ ایران و عراق در آن دفن می شوند ، انجام شده، شنیده ها حاکی از آن است که اعمال فشار برای شهید خواندن این کشته شدگان ادامه دارد. این درحالی بود که پیش از این به گفته “نظمی” رییس بنیاد شهید آذربایجان شرقی فقط از سوی نیروی انتظامی برای شهید خواندن این کشته شدگان تحت فشار بود اما اکنون برخی دیگر از مقامات نیز مایل هستند این افراد شهید نامیده شوند.
در این ارتباط در نماز جمعه اخیر تبریز ، نماینده رهبرجمهوری اسلامی در آذربایجان شرقی ضمن تسلیت شهادت پنج پرسنل نیروی انتظامی آذربایجان شرقی در سانحه اخیر سقوط بالگرد این نیرو، گفت: “فوت سرنشینان این بالگرد به دلیل انجام عملیات و ماموریت شهادت گونه بود.“
.