برای نخستین بار در 30 سال گذشته، یک مقام رسمی در جمهوری اسلامی برای دیدن و صحبت کردن با امام زمان جایزه تعیین کرد. محمود احمدی نژاد دوشنبه شب در جشنی که به مناسبت نیمه شعبان با حضور خانواده کارکنان نهاد ریاست جمهوری برگزار شده بود، با طرح این پرسش که “اگر امام زمان را ببینید از ایشان چه درخواستی خواهید کرد؟” وعده داد “به 313 نفر که بهترین پاسخ را به این سئوال بدهند از طرف نهاد ریاست جمهوری هدیهای اهدا میگردد.” وی همچنین گفت که خود او نیز به صورت جداگانه به همه شرکت کنندگان جایزه ای خواهد داد.
احمدی نژاد در تشریح پرسشی که طرح کرده بود، اضافه کرد: “سئوال این است که اگر امام زمان(عج) را ببینید و یا مقابل شما قرار گیرد و یا به هر وسیلهای با ایشان ارتباط برقرار کنید چه چیزی میخواهید و چه سئوالی مطرح میکنید.”
به نظر می آید اشاره احمدی نژاد به 313 نفری که قرار است جایزه “ارتباط با امام زمان” به آنها اهدا شود، معطوف به روایات و احادیث شیعیان باشد که بر مبنای آنها تعداد یاران امام دوازدهم که پس از ظهور به او می پیوندند 313 نفر خواهد بود.
سخنان جدید احمدی نژاد درباره امام زمان تنها چند روز پس از آن بیان شد که آیت الله ناصر مکارم شیرازی، از مراجع تقلید نزدیک به حکومت با انتقاد از “گسترش خرافات در خصوص مهدویت” گفت: “متأسفانه در حال حاضر برخی گروههای منحرف از مهدویت سواستفادههای فراوانی میکنند که مدعیان دروغین مهدویت و کسانی که ادعای رؤیت میکنند از جمله گروه هایی هستند که از مهدویت به نفع منافع نامشروع شخصی خود بهره میگیرند و باید مانع گسترش و فعالیتهای آنها شد.”
این مرجع تقلید که از جمله مراجع تقلید منتقد دولت احمدی نژاد است و پیش از این انتصاب اسفندیار رحیم مشایی به سمت معاون اول رئیس جمهور را خلاف شرع بیان کرده بود، از غلو و بعضی اخبار ضعیف درباره امام دوازدهم شیعیان انتقاد کرد و افزود: “برخی افراد به دلیل ناآشنا بودن به مسائل علمی بدون مدرک و استناد قوی علمی در خصوص حضرت مهدی(ع) راه نادرست میپویند و اینگونه برخوردها متناسب با سیره اهل بیت(ع) نیست.”
مکارم شیرازی هشدار داد: “گسترش خرافات مختلف در خصوص مهدویت بسیار خطرناک است و باید در این خصوص چارهاساسی اندیشید، تا در آینده شاهد زیر سئوال رفتن اصل مسأله نباشیم.”
رو به قبله بایستید
همزمان با این سخنان احمدی نژاد، سایت خبری رجانیوز هم در مطلبی به تشریح “راه های ارتباط نزدیک تر و صمیمی تر با امام زمان” پرداخت.
ارگان کمیته ویژه رسانه ای دولت احمدی نژاد با طرح این پرسش که “چگونه میشود با امام زمان رابطه نزدیکتر و صمیمیتری برقرار کرد؟” نوشته است: “سادهترین زبان، زبان حال خود شماست. به سایر روابط، علایق و صمیمیتهای خود توجه کنید و ببینید که چگونه ایجاد شده است؟ با امام زمان (عجل) نیز به همین سادگی و راحتی است و شاید بیشتر. چرا که شناخت، توجه و مهر و محبت از آن طرف به صورت مستمر است، اگر چه ما در حال غفلت و بی وفایی باشیم.”
رجانیوز افزوده: “حضرت مهدی که سلام خدا بر او باد نیز همینطور است. افراد به نسبت شناختشان باورش میکنند و به تناسب باورشان به او محبت پیدا میکنند و به تناسب محبتشان به او نزدیکتر و نزدیکتر و صمیمیتر میگردند. نزدیکی، صمیمت، محبت و ارتباط باید دو سویه باشد. در این ارتباط یک سویش امام زمان (ع) است که «امام رحمت» است و مهر و محبت و توجهاش به ما قابل وصف نیست، هر چند که ما بد باشیم. اما سوی دیگر خود ما هستیم.”
سایت حامیان دولت اسلامی در ادامه آورده است: “به راحتی میتوان به امام نزدیک شد، محبت و صمیمت را تشدید نمود و با او ارتباطی تنگاتنگ برقرار نمود. و کوتاهی از خود ماست. فقط کافیست که باور و توجه کنیم. راه کاملاً باز است و دعوت مستمر.”
رجانیوز در پایان آموزش راه ارتباط صمیمی با امام زمان، به علاقه مندان این موضوع توصیه کرده: “اینک هر کجا که هستی، رو به قبله، به احترام و به نشانهی انتظار برای قیام او بایست، دست راست بر سر بگذار و از ته دل توجه کن و بگو: السلام علیک یا قآئم آل محمد (ص) خداوند کریم ظهورت را نزدیکتر گرداند. مرا نیز ببخش و بپذیر و دست ولایت و پدری بر سرم بکش و به رغم تمامی گناهانم، از زمرهی شیعیان و دوستدارانت قرار بده. امین.”
احمدی نژاد، رحیم مشایی، امام زمان
تعیین جایزه برای تشریح ملاقات یا ارتباط با امام زمان توسط احمدی نژاد در شرایطی صورت می گیرد که در سال های اخیر آنچه پرداختن “مهدی گرایی افراطی” توسط رئیس دولت و نزدیکانش خوانده می شود، با انتقادهای گسترده ای روبرو بوده است.
انتقادهایی که یک سر آن به اصلاح طلبان و اعضای جنبش سبز می رسد و سر دیگر آن را روحانیت سنتی جناح راست و حتی مراجع تقلید تشکیل می دهند.
محمود احمدی نژاد از بدو روی کار آمدن در سال 84 بارها تاکید کرده که یکی از وظایف اصلی و در حقیقت اصلی ترین وظیفه دولت خود را مهیا کردن شرایط برای ظهور امام زمان می داند. وی در اردیبشهت 86 در کرمان تصریح کرده بود: “ماموریت داریم کشور را به کشور امام زمان تبدیل کنیم.”
وی در آن هنگام توضیح نداده بود که “این ماموریت” از جانب چه کسی به وی محول شده است.
احمدی نژاد در ابتدای تمام سخنرانی های خود دعای فرج امام زمان را می خواند. هنگامی که رئیس دولت کنونی، شهردار تهران بود، اسفندیار رحیم مشایی که در آن زمان رئیس سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری تهران بود با هماهنگی احمدی نژاد اقدام به تهیه و انتشار نقشه “مسیر عبور امام زمان هنگام ظهور” کرده بود. منابع خبری از رحیم مشایی به عنوان رابط امام زمان با احمدی نژاد نام می برند و حضور طولانی او در هندوستان و شرکت در جلسات آموزش ارتباط با امور ماوراء الطبیعه را در این راستا ارزیابی می کنند.
شایعات گسترده ای درباره قرار دادن یک صندلی یا بشقاب خالی در جلسات هیات دولت به ریاست احمدی نژاد وجود دارد که حتی یک بار توسط یکی از نمایندگان اصولگرای مجلس هفتم هم تایید شد؛ هرچند شخص احمدی نژاد و دیگر مقامات دولت آن را رد کردند.
یکی از جنجالی ترین سخنان احمدی نژاد درباره امام زمان مربوط به اظهارات وی در جمع خانواده شهدا و ایثارگران اصفهان است که 13 آذر سال گذشته بیان شد.
وی در آن دیدار مدعی شده بود اسنادی در اختیار دارد که بر مبنای آنها آمریکا می خواهد جلوی ظهور امام زمان را بگیرد.
احمدی نژاد در توضیح این اسناد گفته بود: “درست است که این مستکبران، به دنبال نفت و ثروت این کشور هستند، اما در زیر همه اینها یک استدلال برای خود دارند و بر اساس آن عمل میکنند. البته آن را در خبرها افشا نمیکنند. ما اسناد آن را به دست آوردیم که آنها معتقدند یکی از خاندان پیامبر اکرم در این نقطه ظهور کرده و ریشه همه ظالمان عالم را خواهد خشکاند. آنها همه این نقشهها را کشیدهاند که جلوی ظهور حضرت را بگیرند و میدانند ملت ایران زمینهساز این حادثه بوده و یاران این حکومت خواهد بود.”
وی همچنین در اردیبهشت 87 در مشهد گفت مدیریت کشور و دولت او با امام زمان است. وی در آن سخنرانی با اشاره به انتقادات صورت گرفته علیه او در جریان سخنرانی در دانشگاه کلمبیا گفته بود: “در آنجا یک لحظه بعد یاد امام عصر افتادم. گفتم: ای عزیز، من مطمئن هستم که این صحنه را به نفع اسلام جمع و جور می کنی و مدیریت خواهی کرد. می دانم جمع خواهی کرد.”
جامعه روحانیت در برابر احمدی نژاد
جامعه روحانیت مبارز تشکل کلیدی روحانی جناح راست و اعضای آن از منتقدان اصلی سخنان احمدی نژاد درباره امام زمان هستند.
اظهارات رئیس دولت درباره مدیریت کشور توسط امام زمان، حتی واکنش آیت الله محمدرضا مهدوی کنی، دبیرکل جامعه روحانیت مبارز و از روحانیون پرنفوذ هیات حاکمه جمهوری اسلامی را به دنبال داشت.
او چند روز پس از انتشار سخنان احمدی نژاد با انتقاد از آنها گفته بود: “اگر مدیریت از امام زمان(عج) بود، یعنی ایشان نمیتوانند مافیا را از بین ببرند؟ برنج کیلویی پنج هزار تومان هم از مدیریت ایشان است؟”
غلامرضا مصباحیمقدم، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز و نماینده تهران در مجلس هم در واکنش به این سخنان گفته بود: “اگر مقصود احمدینژاد از این سخنان این باشد که امام زمان از رفتارهای دولت حمایت میکند، صحیح نیست. قطعا امام زمان تورم ۲۰ درصدی، گرانیها و خیلی اشتباهات را بر ملت نمیپسندد. اگر اظهارات احمدینژاد در مورد مدیریت امور را به مدیریت درست از سوی ایشان تعبیر کنیم باید بسیاری از اشتباهات را پای امام زمان بگذاریم که این لطمه جبرانناپذیری به اعتقادات جوانان میزند.”
حجت الاسلام محسن دعاگو، دیگر عضو جامعه روحانیت مبارز و امام جمعه شمیران هم با بیان اینکه “کسانی که در انجام وظایف قانونی و بسترهای خدمتگزاری با کاستی، سستی و ناهنجاری روبهرو میشوند، نباید برای نجات از هجوم انتقادات در لوای امام زمان سکنی گزینند” اظهار داشته بود: “نباید در نقاب دین به دفاع از خطاهای سیاسی و اقتصادیشان بپردازند و کاستیهای برآمده از ناهمسویی با پیامهای دینی را به آیین مدنی و نظام دینی نسبت دهند و ارزشهای دینی و اعتماد دینداران به آیین مدنی را در مسلخ خطاهای فرهنگی، سیاسی و اقتصادیشان قربانی کنند.”
ما مکلف به تکذیبیم
اما بیش از اصولگرایان منتقد احمدی نژاد، اصلاح طلبان، رهبران جنبش سبز و مراجع تقلید نزدیک به این طیف بارها در خصوص سوءاستفاده احمدی نژاد و جریان حامی او از امام زمان و موضوع مهدویت هشدار داده اند.
شاید بتوان اظهارنظر آیت الله یوسف صانعی را یکی از جنجالی ترین سخنان در این خصوص دانست.
این مرجع تقلید سال گذشته در گرگان با انتقاد از ادعای رویت امام زمان به بیان این حکایت پرداخت: “شیادی به شخصی می گوید که از فلان روحانی شنیده که امام زمان فلان شخص است ، بیا تا تو را پیش او ببرم ، آن شخص پیش روحانی می رود و از او در مورد موضوع مطرح شده سئوال می پرسد و آن روحانی قضیه را کامل تکذیب می کند ، این تکذیب را به شیاد می گوید ولی آن شیاد جواب می دهد که از حرامزادگیش است دروغ میگه وگرنه امام زمان را می بیند.”
حامیان احمدی نژاد اصرار داشتند که آیت الله صانعی در این اظهارات، رئیس دولت را به حرامزادگی متهم کرده و حتی سایت رجانیوز با استناد به این مسئله خواستار شلاق زدن آیت الله صانعی شد اما دفتر این مرجع تقلید این مسئله را رد کرد.
هاشمی رفسنجانی هم با بیان اینکه “گرفتن دستور از امام زمان ( عج ) امری کذب است و ما مکلف به تکذیب آنها هستیم” گفته است: “آنها که ادعای دریافت مسئولیت از غیب را دارند بدون هیچ سند و حجتی مدعی هستند.”
رئیس مجلس خبرگان رهبری اضافه کرده: “هر چه که در میان مردم اعتبار دارد مورد سوءاستفاده قرار می گیرد و موضوع مهدویت نیز به همین دلیل مستثنی نیست. آنها که در مورد زمان ظهور امام زمان ( عج ) پیش گویی می کنند در مسیر اشتباهی حرکت می کنند.”
وی با غیر ممکن دانستن بهره گیری حضوری ، صحبت ، اخذ راهنمایی و دستور از امام زمان گفته است: “ما از منابعی که در اختیار داریم حضرت حجت (عج) را با یک واقعیت مصوب الهی می شناسیم و امید داریم در آینده تحقق آثار قران و اسلام را به دست ایشان شاهد باشیم.”
آخرین اظهار نظر در این خصوص هم به میرحسین موسوی مربوط است.
این رهبر جنبش سبز در سخنان اخیرش که در دیدار با اعضای تشکل های سیاسی کرج بیان شد گفت: “عده ای بزرگداشت این روز و فلسفه انتظار را به شدت با اغراض سیاسی و خرافی در آمیخته اند . اکنون تعدادی سایت های اینترنتی وجود دارد که بر اساس پیش بینی زمان ظهور سیاست های خارجی و داخلی کشور را در چارچوبهای خرافی من در آوردی تحلیل می کنند.”
به گفته این رهبر جنبش سبز “در این تحلیل ها حضور آمریکا به عنوان مقابله با امام زمان تلقی می شود و بدتر از آن سیاست های خطرناک و ماجرا جویانه برای کمک به ظهور توصیه می شود و این باور را تقویت می کند که بخشی از سیاستهای خارجی که منجر به وضع بحرانی کنونی شده ،ریشه در این نوع تفکرات دارد و مساله فقط به سیاست خارجی کشور هم ختم نمی شوند. با ذهنیتی این چنین حساسیت غیر عادی به واژه توسعه شکل می گیرد و یکی از دلایل حذف نظام برنامه ریزی و تعطیلی شوراهای مهم قانونی ریشه در همین نگاه دارد.”
موسوی در تشریح آثار این نوع طرز تفکر گفت : “نتیجه چنین نگرشی این است که با باور به اینکه همین شش ماه و یک سال حضرت مهدی(عج) ظهور می کند پروژه های بندر کنگان و پارس جنوبی را تعطیل می کنند. هر نوع برنامه ریزی برای آب و برق و به طور کلی اقتصاد کشور متوقف می شود و به جای ایجاد اشتغال و تلاش برای سرمایه گذاری، اقتصاد صدقه ای و توزیع پول بین مردم جانشین می شود و در نهایت فلسفه انتظار که همواره موجب تلاش بیشتر معتقدان و پیروان امام زمان( عج ) بود به ضد خود تبدیل شود.”
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: “عدالت و دوری از ظلم یک ملاک مهم برای نزدیکی به جامعه مهدوی است هر چه یک نظام از عدالت دوری کند و رو به بی عدالتی و جور و بدرفتاری با مردم بیاورد از جامعه مهدوی فاصله می گیرد.”
وی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود گفت: “نادیده گرفتن حق حاکمیت ملت بر سرنوشت خود و روی گردانی از میثاق ملی و ضایع کردن حقوق ملت و بستن دهان ها و روزنامه ها و تبدیل رسانه ملی به رسانه انحصاری ، ریخت و پاش بیت المال ، فسادهای بزرگ اقتصادی و خم شدن شانه های کارگران و کشاورزان و حقوق بگیران زیر بار گرانی همه از مظاهر جور و ظلم و نشانه دور شدن جامعه از ارزش های مهدوی است .”
حجتیه و مصباحیه
اینها همه در حالی است که برخی از تحلیلگران معتقدند نگاه دولت احمدی نژاد به مقوله مهدویت متاثر از دیدگاه های آیت الله محمدتقی مصباح یزدی و شکل مدرن شده انجمن حجتیه است.
پیش از این مهدی کروبی و علی اکبر محتشمی پور از روحانیون نزدیک به آیت الله خمینی فاش کرده بودند که مصباح یزدی با فتوای آیت الله خمینی برای تحریم جشن های نیمه شعبان سال 42 مخالفت و عنوان کرده بود دلیلی ندارد به بهانه کشته شدن مردم جشن های امام زمان را تحریم کنیم.
محتشمی پور نام این شکل مدرن شده را “فرقه مصباحیه” گذاشته است.
منابع خبری از مصباح یزدی و ابوالقاسم خزعلی به عنوان دو نماینده اصلی و البته علنی جریان حجتیه در فضای سیاسی کنونی ایران نام می برند.
این در حالی است که روزنامه رسالت دیروز برای نخستین بار از “مدارای نهادهای امنیتی و اطلاعاتی با انجمن حجتیه” خبر داد.
این روزنامه نزدیک به طیف راست سنتی خبر داد: “پس از مدارای نهادهای امنیتی و اطلاعاتی در مورد سیاست های فعلی انجمن حجتیه ، این موضوع باعث شده تا برخی اعضای فعال این انجمن جهت تائید مجوز فعالیت خود به مراجع قانونی مراجعه نمایند.”
رسالت توضیحی درباره نام یا مسئولیت های این افراد نداده است.
رسالت در ادامه خبر خود نوشت: “هر چند خوشبختانه این موضوع تاکنون محقق نگردیده و برخی از اعضای این انجمن مدعی اند ، مراجع قانونی می دانند که دیدگاه و عقایدشان بر حق بوده ولی اگر مجوز بدهند از هیاهو و اتهامات گروههای فشار در رسانه ها وحشت دارند.”
پیش از این محمدعلی رامین، معاون مطبوعاتی کنونی وزارت ارشاد و از نزدیکان احمدی نژاد در گفت و گو با خبرگزاری آفتاب، درباره راه های نیل به جامعه امام زمانی گفته بود “کافی است ما آموزههای پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) را ملاک اندیشه، انگیزه، گفتار و رفتار خود در تمام امور فرهنگی، سیاسی و اقتصادی و روابط بینالملل قرار دهیم، آنگاه به طور طبیعی به زمینههای مساعد برای ظهور امام زمان (عج) نزدیک خواهیم شد.”
وی افزوده بود: “حتی فلسفه وجودی ولیفقیه در جایگاه نایب امام زمان و نیز مشارکت روحانیت عظیمالشان در تمام امور حکومتی فقط و فقط برای تحقق اسلام و آرمانهای اسلامی و در نهایت کمک و هدایت امت اسلامی در راستای زمینهسازی برای ظهور امام زمان است.”