علی اکبر ولایتی، مشاور امور بینالملل رهبر جمهوری اسلامی در یک نشست خبری که همراه با قائم مقام وزیر امور خارجه سوئیس شرکت کرده بود، حملات لفظی جدیدی علیه عربستان سعودی بیان کرد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، ولایتی در پاسخ به آنچه که “تهدید نظامی ایران توسط یکی از مقامات عربستانی” نامید، گفت: “ما این تهدیدها را از طریق مطبوعات شنیدهایم و امیدواریم که عبارات بکار گرفته شده علیه کشورمان درست نباشد. ایران قدرت اول منطقه است و کشورهایی که ایران را تهدید نظامی میکنند و کشورهایی که به آنها دستور میدهند لاف در غربت میزنند. به فرض صحت این تهدیدها، باید گفت کشورهای بزرگتر از آنها هم جرأت حرمتشکنی ملت ایران را نداشتهاند.”
همچنین سرتیپ پاسدار محمدرضا نقدی، رییس سازمان بسیج مستضعفین در حاشیه اردوی سازمان بسیج دانشجویی درباره تهدید ایران از سوی عربستان گفت: “مورچه چیست که کله پاچهاش چه باشد. این هم از طنزهای روزگار امروز ما است.”
از سوی دیگر برخی از امامان جمعه نیز در سراسر کشور حملات جدیدی علیه عربستان سعودی را آغاز کرده اند. از جمله آیتالله غلامعلی نعیمآبادی نماینده رهبر جمهوری اسلامی در استان هرمزگان و امام جمعه بندر عباس در مراسم نماز جمعه این شهر گفته است: “تاریخچه آل سعود گویای جنایاتهای فراوان آنها در حق مسلمانان است و از رژیم غاصب صهیونیستی که به دنبال چپاول منابع اقتصادی جهان اسلام هستند، خطرناکترند.” او اضافه کرده: “دست آل سعود در طول تاریخ آغشته به خون صدها هزار مسلمان بوده و رفتارشان برای عقاید اسلامی مخرب است و بدون شک مهد داعش که محصول اندیشه منحط محمد بن عبدالوهاب هستند، در حکومت آل سعود قرار دارد. آل سعود با حمایت از محمد بن عبدالوهاب مرقدهای بزرگان اسلام را ویران کردند و حتی درصدد ویران کردن مرقد امامان شیعه در نجف و کربلا بودند که مردم این شهرها مانع شدند.”
حملات لفظی مقامات جمهوری اسلامی و عربستان بعد از توافق هستهای شدت گرفت و ابعاد تازهتری یافت. چند روز پیش برخی از رسانههای داخلی ایران خبر دادند که شاهزاده بندر بن سلطان، رئیس سابق سازمان اطلاعات و امنیت عربستان در گفتگو با روزنامه تایمز لندن، ایران را تهدید به حمله نظامی کرده و گفته است: “این توافق به ایران اجازه خواهد داد که به بمب هستهای دست یابد. عربستان سعودی و قدرتهای خلیج فارس آماده میشوند که علیه ایران بعد از توافق هستهای عملیات نظامی بدون مشارکت آمریکا انجام دهند.” همزمان با سخنان بندر بن سلطان، اظهارات سفیر عربستان در امریکا هم منتشر شد که گفته بود: “اگر ایران بخواهد در منطقه مشکل ایجاد کند ما با قاطعیت با آن برخورد خواهیم کرد.”
اما نگرانی مقامات جمهوری اسلامی بیش از آنکه درباره درگیری مستقیم با عربستان باشد، مربوط به جنگی نیابتی است که اکنون ماهها است در منطقه جریان دارد؛سفری که روزنامه قانون با تیتر “حماس؛ شماره حسابی در تهران، سنگری در ریاض” از آن یاد کرد.
سایت تابناک هم در گزارشی با عنوان “طرح جنگافروزانه عربستان در واکنش به توافق هستهای ایران” در اینباره نوشت: “عربستان سعودی در تلاش است در دو کشور نامبرده اقداماتی را در راستای دشوار کردن عرصه برای ایران به انجام برساند. در بعد نظامی، این رویکرد عربستان سعودی، شامل به کار بردن نیروهای ویژه زمینی در یمن و نیز احتمال استفاده از نیروی هوایی خودش و کشورهای همسو در منطقه علیه سوریه است. سعودیها در گذشته نیز تمایل خود را برای اعزام نیروی زمینی به یمن اعلام کرده بودند؛ اما اکنون که توافق هستهای ایران حاصل شده، با توجه به نوع واکنش ریاض به این توافق، میتوان انتظار داشت که چنین امری محقق شود.” نویسنده این گزارش از قول “مقامات نظامی” اضافه کرد: “در صورت پیشرفت عربستان در یمن و موفقیت آمیز بودن نقشهها، آنگاه عربستان و متحدان منطقهایاش متوجه سوریه خواهند شد تا با نفوذ ایران در آن کشور مقابله کنند.”
تلاش عربستان برای نزدیک شدن به متحدان جمهوری اسلامی نیز دیگر نگرانی مقامات حکومت ایران است. سفر چند روز پیش خالد مشعل به عربستان و دیدار او با پادشاه این کشور، بخشی از بحران جدی در سیاست خارجی ایران را نمایش میدهد.
سایت انتخاب دیروز در گزارشی به نقل از نشریه نیویورکتایمز آورده بود: “ دیدار ملک سلمان با رهبران ارشد گروه حماس نمونهای چشمگیر از تمایل پادشاه به کار با سازمانهای اسلامی است که مدتهای طولانی دشمن قلمداد میشدند آن هم درست زمانی که سعودیها از آن بیم دارند، ایران در پی توافق با قدرتهای غربی برای لغو تحریمهای اقتصادی اش قدرت گرفته باشد.” در این گزارش تاکید شده بود: “ حماس به تازگی بیانیهای منتشر کرده است و در آن از جنگ به رهبری عربستان علیه حوثیها حمایت کرده است.[…] سعودی ها قصد دارند کاری کنند روی گردانی قدرتهای عربی بهانهای نشود تا حماس به عامل ایران تبدیل شود.”
در حالی که تنش در روابط جمهوری اسلامی و عربستان شدت گرفته است، کوششهای کم رمق برای بازگشت روابط دوستانه میان دو کشور چندان جدی گرفته نمیشود. چند روز پیش روزنامه آرمان که به هاشمیرفسنجانی نزدیک است یادداشتی منتشر کرد که در آن خواستار اعمال الگوی مذاکرات هستهای در مورد روابط با عربستان هم شده بود. در بخشی از این یادداشت آمده بود: “در کنار مسایل مختلف و مهمی چون قیمت نفت، گروههای ترویستی نیز میتواند زمینهساز گفتوگو میان ریاض و تهران باشد.” نویسنده پیشنهاد کرده بود: “انجام اولین سفر منطقهای روحانی به عربستان پس از توافق میتواند نقطه شروعی برای پایان فضای سرد روابط میان ایران و عربستان باشد. اگر ضروت های مترتب بر سیاست خارجی، ایران و آمریکا را بر میز مذاکرات نشاند، چرا نتوان با عربستان برای شروع جدید تلاش کرد.یادمان باشد در گذشته و در جریان کشتار حجاج ایرانی توسط سعودی ها امام گفته بود اگر از صدام بگذرم، از آل سعود نخواهم گذشت،اما بکارگیری سیاست حل بحران، توانست بحران روابط را تا حدود زیادی حل کرده و حتی از منظر دیدگاهی، از ایران و عربستان دو بال بسازد. بی شک شرایط امروز بدتر از آن روز نیست.” این یادداشت در سایت رسمی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم منتشر شده است.