هنر روز، در بخش کتاب روز می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مسائلی درخور دارند را به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود و این به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
po box 94000 creteil cedex
France10014
باران پائیزی آمد
سیزدهمین شماره فصلنامه‌ی «باران»، ویژه فصل پاییز منتشر شد.
طرح روی جلد باران این شماره یکی از نقاشی‌های دلارا دارابی، دختر 19 ساله‌ای است که به اتهام قتل در انتظار اجرای حکم اعدام در زندان رشت بسر می‌برد.
شماره جدید فصلنامه‌ی «باران» با سرسخن مسعود مافان تحت عنوان چند نکته، یادداشتی درباره‌ی زنده‌یاد عمران صلاحی با عنوان «من صدای تپش قلب تو را می‌شنوم» به قلم عنایت سمیعی؛ و دو خاطره از اورهان پاموک، برنده‌ی نوبل امسال با ترجمه‌ی مهدی استعدادی‌شاد و علی شفیعی آغاز می‌شود.
در این شماره هم‌چنین گفت و گویی با فرزند یک اعدامی در دهه‌ی شصت (شیوا اقبالی) منتشر شده است. چند مقاله در زمینه‌ی انقلاب مشروطه، دیگر عناوین سیزدهمین شماره‌ی فصلنامه‌ی «باران» را تشکیل می‌دهد: نقش اقلیت‌های مذهبی در جنبش مشروطیت(ناصرالدین پروین)، روشنفکران مشروطیت و خط فارسی(فروغ حاشا بیکی)، شعرنو؛ نوزاد ماندگار مشروطیت(منصور خاکسار)، بررسی نمایشنامه‌های فتحعلی آخوندزاده (بهروز شیدا)، میرزارضای شاه‌شکار(هما ناطق)، و میرزاده عشقی و نخستین اپرای ایرانی(سولماز نراقی).
در بخش اندیشه، مقاله‌ی برزخ سنت و مدرنیته (احمد علوی)، و بخش نقد و نظر، مقالاتی چون: نامه‌ای به دوست زرین قلم (مهدی استعدادی‌شاد)، نگاهی به ادبیات فارسی در هند با عنوان «وقتی طوطیان هند شکرشکن شدند»(پاکسیما مجوزی)، نگاهی به سفرنامه‌ی دو نویسنده‌ی سوئدی به ایران تحت عنوان «شرقی‌سازی غربی!» (سعید مقدم)، نگاهی به کتاب نوشتن با دوربین گفت‌و‌گو با ابراهیم گلستان (شهرنوش پارسی‌پور)، و نقد داستان کوتاه چاه‌کن‌ها نوشته‌ی محمد بهارلو از مجموعه‌ی شهرزاد قصه بگو(سدا زنده‌رودیان) را در برگرفته و در بخش «تازه چه خبر؟»، از کارهای تازه عزت‌السادات گوشه‌گیر خبر داده شده است.
داستانی از ایوان بانین برنده‌ی نوبل سال 1933(با ترجمه‌ی مرضیه ستوده) و سه داستان کوتاه از کوشیار پارسی، محمد عقیلی و احمد خلفانی؛ و هم‌چنین اشعاری از یاشار احدصارمی، عباس صفاری، و هارولد پینتر با ترجمه بهزاد رعیت در بخش شعر و داستان این شماره منتشر شده است.
در پی مرور و معرفی کتاب در ماگادان کسی پیر نمی‌شود (خاطرات عطاء صفوی به کوشش اتابک فتح‌الله زاده) در شماره‌ی پیشین باران، در این شماره از شیوا فرهمند، ویراستار کتاب، پاسخ و توضیحی چاپ شده است.
نامی که ماند (بازجستی در زندگی و مبارزات شهید کاظم ذوالانوار)
نویسنده: جواد کامور بخشایش
292صفحه، تهران: انتشارات سوره مهر، 1385، چاپ اول
این کتاب، شرح زندگی، فعالیت های سیاسی و مبارزات «محمد کاظم ذوالانوار» از اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران در دوران پیش از انقلاب اسلامی است. «ذوالانوار» در فروردین ماه سال 1354 همراه با دوست و هم رزمش «مصطفی جوان خوشدل» و هفت نفر دیگر از زندانیان سیاسی، در تپه های اوین، بوسیله مامورین ساواک کشته شد. کتاب حاضر در دو محور یعنی اسناد و تاریخ شفاهی به بررسی زندگی و فعالیت های «ذوالانوار» می پردازد.
«پرده پندار» و «در دیارصوفیان»
نویسنده: علی دشتی
به کوشش: دکتر مهدی ماحوزی
382صفحه، تهران: انتشارات زوار، 1385، چاپ اول
این کتاب، شامل دو نوشته از «علی دشتی» است. «پرده پندار»، مجموعه مقالاتی است که نخستین بار در اردیبهشت 1353 خورشیدی در روزنامه «اطلاعات» منتشر شد. این اثر، انتقادی است منزه از شایبه غرض و مبالغه. منظور از آن روشن کردن ذهن ساده جوانان است، به حقیقت تصوف و عرفان و جوهره آن ونیز کنار زدن پرده پندارهای باطل و بی اساس.«دشتی» در«پرده پندار»، ضمن ارج نهادن به حقیقت عرفان و تصوف، از پندارهای باطل و معجزه ها و کرامت های بی اساس که ساخته و پرداخته ذهن مریدان نافرهیخته است و در برخی کتب متصوفه نقل شده، انتقاد می کند. کتاب «در دیار صوفیان» دنباله «پرده پندار» است. نویسنده در این کتاب به انتقاد تنها اکتفا نکرده، بلکه به معرفی تصوف و عرفان راستین و تفاوت فاحش میان صوفیان و عارفان بزرگ و متظاهران به عرفان و تصوف پرداخته است.
تاکسی نوشت ها
نویسنده: ناصر غیاثی
102صفحه، تهران: انتشارات کاروان، 1385، چاپ دوم
نویسنده این کتاب «ناصر غیاثی»، در شهر کوچکی نزدیک رشت به دنیا آمد. او سال هاست ساکن آلمان است. «تاکسی نوشت ها»، آمیزه خیال و واقعیت نویسنده است. این کتاب در حقیقت شرح حوادثی است که می تواند برای یک راننده تاکسی خارجی با مسافران آلمانی یا خارجی اش، در شهری مثل برلین اتفاق افتاده باشد. «تاکسی نوشت ها» که یکی از آثار داستانی ادبیات مهاجر است، کلیتی است به هم پیوسته از ماجراهایی که برای یک راننده تاکسی و مسافرانش اتفاق می افتد. «ناصر غیاثی» علاوه بر آن که از اصول حرفه ای داستان نویسی پیروی می کند، آثارش روان و راحت خوان است.
فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی
نویسنده: محمد محمدی ملایری
380صفحه، تهران: انتشارات توس، 1385، چاپ پنجم
این کتاب، پژوهشی است ارزشمند درباره فرهنگ ایرانی پیش از اسلام، ابعاد و ویژگی های آن و تاثیر این فرهنگ بر تمدن اسلامی و فرهنگ و ادبیات عربی. کتاب شامل یازده گفتار با این عناوین است: 1- آثار فرهنگی ایران و سرگذشت آن در حمله اعراب، 2- تاثیر تشکیلات اداری ساسانیان در دولت خلفا، 3- دبیران ایرانی پیش از اسلام و پس از آن، 4- نهضت علمی عصر عباسی و ترجمه آثار ایرانی، 5- چند کتاب تاریخی که از پهلوی به عربی ترجمه گردید، 6- قصه ها و افسانه های ایرانی در ادبیات عربی، 7- اندیشه های فلسفی و علمی در ایران (از دوران انوشروان تا قرن های نخستین اسلامی)، 8- جندی شاپور: مرکز پزشکی ایران پیش از اسلام و قرن های نخستین اسلامی، 9- حکمت عملی و اخلاق در ایران و اسلام، 10- کتاب هایی که در موضوع ادب به زبان عربی تالیف شده، 11- آیین نگارش فارسی و نثر فنی عربی.
مشروطیت ایران
نویسنده: محمود ستایش
188صفحه، تهران: نشر ثالث، 1385، چاپ اول
این کتاب، شامل دو بخش است. بخش اول مصاحبه نگارنده با «سید حسن تقی زاده» درباره بعضی از زوایای نا روشن تاریخ مشروطه است. این مصاحبه در سال های پایانی عمر «تقی زاده» انجام شده و بدون هیچ گونه دخل و تصرفی منتشر گردیده است. بخش دوم کتاب، برخی یادداشت های «سید محمد صادق طباطبایی»، فرزند طباطبایی بزرگ (از بانیان مشروطه) است. «سید محمد صادق طباطبایی»، چند دوره نماینده مجلس شورای ملی بود و بعدها به عنوان سناتور انتصابی وارد مجلس سنا شد. یادداشت های او که در این بخش آمده است به بعضی از گوشه ها و جوانب تاریخ مشروطه ایران می پردازد.
گرمابه (نگاهی به حمام های قدیمی ایران)
نویسنده: زهرا نظر محمد نرگسی
218صفحه، تهران: انتشارات آوینا، 1385، چاپ اول
هدف از این پژوهش که موضوع آن حمام های قدیمی ایران از عهد باستان تاکنون است، صرفا بررسی و تحقیق درباره مکانی به عنوان حمام و مسئله بهداشت و نظافت نیست. نویسنده در بررسی پدیده حمام در ایران، به مجموعه ای از مسائل فرهنگی، مذهبی، معماری و اجتماعی گذشته که با این پدیده همراه بوده است توجه می کند. او ضمن ارائه اطلاعات مفیدی درباره نوع ساختمان و معماری حمام های ایرانی و سیستم های گرمادهی و فضای داخلی و تزیینات آنها، به مسائل فرهنگی و مذهبی و عقاید مردم درباره حمام می پردازد و تغییراتی را که از گذشته های دور تا زمان حال در معماری حمام ها روی داده است نشان می دهد.
یک دختر ایرانی در پاریس
تویسنده: شمسی عصار(شوشا گاپی)
ترجمه: هرمز عبداللهی
461صفحه، تهران:انتشارات فرزان روز، 1385، چاپ اول
نویسنده این کتاب، شمسی عصار (شوشا گاپی) در ایران متولد شد و تا پایان تحصیلات دبیرستان ساکن ایران بود. او سپس برای ادامه تحصیل به پاریس رفت. در دوران دانشجویی اشعار و داستان هایش در مجلات منتشر می شد. خانم عصار در سال 1960 با نویسنده انگلیسی نیکلاس گاپی ازدواج کرد و از آن زمان ساکن لندن شد. او ضمن فعالیت در نشریات گوناگون در حوزه موسیقی نیز فعال است و آثار زیبایی براساس ترانه های محلی ایران و آوازهای عرفانی اجرا و ضبط کرده است. کتاب حاضر، خاطرات اوست از دوران زندگی و تحصیلش در فرانسه.
یادمانده ها (خاطراتی از محمد حسین قشقایی)
143صفحه، تهران: انتشارات فرزان روز، 1385، چاپ اول
نویسنده این خاطرات، «محمد حسین خان صولت قشقایی»، پسر«اسماعیل خان صولت الدوله قشقایی» و بردار «خسرو قشقایی» است. او در سال 1293 خورشیدی متولد شد. در سال 1310 برای تحصیل عازم انگلستان و سپس آلمان شد. در آلمان، همراه برادرش آموزش های نظامی را گذراند و به عضویت ارتش آلمان درآمد. بعدها به علت اختلاف با آلمان ها بر سر عضویت در سازمان «اس اس»، ناچار شد با برادرش آلمان را ترک کند وعازم ترکیه و سپس ایران شود. در ایران در سال های پس از شهریور 1320، «محمد حسین قشقایی» به عنوان نماینده به مجلس شورای ملی راه یافت و سرانجام همراه با «خسرو قشقایی» به نیروهای جبهه ملی ایران و دکتر مصدق پیوست. او پس از کودتای 28 مرداد ناچار به ترک ایران و اقامت در اروپا و آمریکا گردید. «محمد حسین خان»، پس از بازگشت به ایران، در جریان وقایع جنوب در سال 1342 خورشیدی، به اتهام همکاری با سران عشایر در شورش فارس دستگیر و به دو سال زندان محکوم شد. او پس از آزادی با کنارگیری از فعالیت های سیاسی، به تاسیس یک شرکت پیمانکاری و فعالیت های اقتصادی پرداخت. کتاب حاضر، خاطرات او و تصویرگر گوشه هایی از تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران معاصر است.