کوروش سلیمی
در حالی که غیبت رییس جمهور در زمانی که بودجه سالانه در دست بررسی است با انتقاد نمایندگان هوادار دولت روبرو شده و زمزمه هائی در مخالفت با تقدیم بودجه توسط معاون رییس جمهور شنیده می شود سفر تشریفاتی محمود احمدی نژاد با سردی تمام در کاراکاس روبرو شد.
این سفر که برای دومین بار در یک سال صورت می گیرد و به ظاهر هیچ برنامه عملیاتی در آن پیش بینی نشده است، از آن جهت اهمیت دارد که در تهران به نوعی به “قهر رییس جمهوری” تعبیر شده است که گفته می شود در روزهای اخیر به شدت از گزارش گرانی ها و حملات محافظه کاران و به خصوص حامیان دولت در مجلس به خشم آمده است.
نابسامان شدن جلسات رسیدگی به بودجه سال آینده که باز هم یک هفته به تاخیر افتاد، لغو مصاحبه مطبوعاتی رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی که قرار بود درباره بودجه سال آینده به مردم توضیح بدهد، مطرح شدن احتمال تقدیم بودحه توسط معاون رییس جمهور که با مخالفت نمایندگان روبرو شده از جمله مسائلی است که در محافل سیاسی همزمانی شان با سفر بدون برنامه احمدی نژاد به آمریکای لاتین، به دامنه ابهام ها و سئوال ها درباره آن افزوده است.
روزنامه کیهان در شماره روز یکشنبه خود که قبل از ورود رییس جمهور به کاراکاس نوشته شده کوشیده است با جملاتی شبیه به “استقبال بی سابقه”، سردی تشریفات سفر رییس دولت را بپوشاند. این روزنامه در عوض خبر داده “دکتر احمدی نژاد در مسیر سفر دوره ای به آمریکای جنوبی در فرودگاه بانجول، پایتخت گامبیا مورد استقبال الحاج یحیی الجامه، رییس جمهور این کشور قرار گرفت”. در این گزارش که به نقل از سایت اطلاع رسانی رییس جمهور منتشر شده اشاره ای نیست که نشان دهد رییس جمهور ونزوئلا برای استقبال از همتای ایرانی خود به فرودگاه نرفته و به فرستادن معاون خود اکتفا کرده است.
اما همزمان با این خبر، خبرگزاری جمهوری اسلامی از قول خبرنگار اعزامی خود گزارش داد که هوگوچاوز” رییس جمهوری ونزوئلا، عصرشنبه به وقت محلی، از “محمود احمدی نژاد” رییس جمهوری ایران در کاراکاس استقبال کرد.
به نوشته ایرنا پس ازپایان استقبال رسمی، مذاکرات خصوصی روسای دو کشور آغاز شد و قرار است مذاکرات رسمی مشترک پس از مذاکرات خصوصی، برگزار شود.
ایسنا همان خبری را منتشر کرده که منابع دیگر هم تائید کرده اند و با چاپ عکسی که نشان می دهد چاوز در فرودگاه نبوده است نوشته “ رییس جمهور در نخستین بخش از سفر دورهای به آمریکای جنوبی، دقایقی پیش وارد فرودگاه کاراکاس پایتخت ونزوئلا شد و از سوی مقامات بلند پایه ونزوئلا مورد استقبال قرار گرفت”
به گزارش سایت اطلاع رسانی ریاست جمهوری، احمدی نژاد، که در راس هیات پرنفری با هواپیمای اختصاصی دولت عازم سه کشور آمریکای لاتین بود در فرودگاه تهران گفت: ایران و ونزوئلا دوستان بسیار خوبی برای یکدیگر هستند و خوشبختانه زمینه های زیادی برای گسترش ارتباطات و همکاری ها وجود دارد.
چنان که گزارش خبری صدا و سیما نشان داد احمدی نژاد گفته “همان طور که می دانید اخیرا در این کشور اتفاقات و وقایعی رخ داده و یک تحول بزرگ به وجود آمده است و اکنون یک دولت مردمی در این کشور سر کار است. ما با این کشور دارای روابط خوب و گسترده هستیم و امیدواریم که روابطمان در پی این سفر گسترش بیشتری پیدا کند.”
رییس جمهور در همین مصاحبه در حالی که مشخص بود که برنامه عملیاتی برای این سفر وجود ندارد درباره علت سفرش به اکوادور گفت این کشور نیز یکی از کشورهای مهم آمریکای جنوبی است و در این کشور نیز تحولات مهمی رخ داده است و اکنون کسانی که در راس کار هستند به دیدگاهها و مواضع ما نزدیک هستند و ما لازم دیدیم که با این کشور ارتباط خود را گسترش دهیم و هماهنگی های بیشتری صورت بگیرد.
بنا به گزارش ها صبح امروز [یکشنبه] محمود احمدی نژاد به نیکارآگوئه می رود که علت این سفر شرکت در تشریفات آغاز ریاست جمهور ارتکا عنوان شده است، اما بر اساس برنامه اعلام شده وی تنها شش ساعت در آن جا خواهد بود و بعد از ظهر یکشنبه به اکوادور خواهد رفت.
کیهان گزارش داده که براساس برنامه پیش بینی شده در پایان سفر رسمی رییس جمهوری اسلامی ایران به بولیوی، این جمهوری بولیواری آمریکای جنوبی، چندین سند همکاری در زمینه های گوناگون میان اعضای هیات های دو طرف به امضا می رسد. بقیه گزارش کیهان به توضیح مواضع ضدامپریالیستی هوگو چاوز اختصاص دارد و این ادعا که مناسبات نزدیک ایران و ونزوئلا باعث غضب آمریکا شده است.
اما جالب ترین بخش از گزارش ستاد اطلاع رسانی رییس جمهور که روزنامه های هوادار دولت هم عینا آن را منعکس کرده اند به بخش اصلی سفر یعنی ونزوئلا اختصاص دارد که به انشاهائی شبیه است مانند این جمله کیهان “اکثر رسانه ها و مطبوعات داخلی ونزوئلا در آستانه سفر احمدی نژاد رئیس جمهور کشورمان به آمریکای لاتین، کاراکاس را محلی مناسب برای پذیرایی از سفیر صلح و آرامش خواندند.” یا “براساس گزارش های دریافتی استقبال از رئیس جمهور کشورمان در ونزوئلا در سطح بی سابقه ای صورت گرفت و مردم ونزوئلا با در دست داشتن پلاکاردهایی با مضامین «سلام به برادر خوبمان و آزادی خواهان سرتان را بالا بگیرید!» در مسیر حرکت اتومبیل رئیس جمهور ایران از وی استقبال کردند.
کیهان بدون نام بردن از روزنامه ای که از آن نقل کرده نوشته “به نوشته مطبوعات ونزوئلا «هوگو چاوز»، رئیس جمهوری ونزوئلا که اخیرا در سوگندی که در کلیسای مرکزی حضرت مسیح ادا کرد و «فیدل کاسترو»، را الگوی آزادی خواهی خود توصیف کرد، اعلام کرده است حرف های زیادی با همتای آرامش طلب و صلح جوی خود از ایران خواهد داشت.”
صادق زیبا کلام شب گذشته در یک مصاحبه با بی بی سی درباره سفر رییس جمهور به آمریکای لاتین آن را از جمله افعال بی فایده دولت دانسته و پیش بینی کرده که مانند بوسنی و بورکینافاسو خواهد شد، با این تفاوت که اینان مسلمان هم نیستند، و اگر اصل بر ضد آمریکائی بودن آن هاست که ارتکا از همین حالا اعلام کرده که قصدش بهبود روابط با واشنگتن است و می توان پنداشت که وقتی آن روابط درست شد، علیه ما رای خواهند داد همان طور که بوسنی و دیگر دوستان قدیم.
کیهان گزارش خود را چنین پایان داده است” گرچه پارامترهایی از قبیل بعد مسافت، نبود اشتراکات فرهنگی، مقرون به صرفه نبودن تبادلات اقتصادی و وابستگی سیاسی حاکمان این سه کشور به ایالات متحده (هم چون دیگر کشورهای آمریکای لاتین) از جمله مهمترین موانع گسترش روابط ایران با این کشورها تلقی می شد اما به نظر می رسد نبود اراده سیاسی در طرفین برای توسعه روابط، عامل اصلی این فراق بوده باشد. با روی کار آمدن دولت احمدی نژاد در تابستان سال گذشته و آغاز تحرک جدید در سیاست خارجی دولت جمهوری اسلامی ایران که مواضع ضدآمریکایی خود را تندتر از گذشته در مجامع و محافل بین المللی بازتاب می داد، روابط ایران با دولت چپ گرای ونزوئلا به رهبری «هوگو چاوز» گسترش و تعمیق ویژه ای پیدا کرد.”