پایتخت ایران که که میزبان 12 میلیون جمعیت است، از برنامه ریزی ضعیفی برخورداراست، معمولاً اسیر ترافیک است و به سبب لرزش های زمین ترسناک است. از نقطه نظر حاکمان نظامی ایران، حضور طبقه سیاسی مهم، تأسیسات حساس و وزارتخانه های کلیدی در تهران این شهر را نه تنها در برابر زلزله بلکه در برابر اعتراضات مدنی و حملات هوایی نیز آسیب پذیر می کند. دیدگاه روحانیون نیز این است که روسپی گری و مواد مخدر، یک مرکز فساد جدید ایجاد کرده و شهررا به عذاب الهی محکوم داشته است.
راه حل قطعی برای تمامی این معضلات این است که رئیس جمهور با شهردار تیمی تشکیل دهد تا تهران را به محل بهتری تبدیل کنند، شهروندانش را قانون پذیرتر کنند و ساختمان هایش را در برابر زلزله مقاوم تر سازند. اما این دو نفر رقیب هم هستند و رئیس جمهوراصلا فرد مناسبی برای راه حل های واضح و آشکار تهران نیست.
او در بهار گذشته از طرح هایی برای انتقال بیش از 5 میلیون جمعیت تهران به سایر نقاط کشور، پخش کردن وزارتخانه های دولتی و دانشگاه ها (به عنوان کانون های خطرجامعه) و ارائه وام و مشوق به عنوان انگیزه اجرای این طرح ها خبر داد. دولت هم اکنون به بیش از 300 نهاد و شرکت خصوصی دستور داده دفاتر مرکزی خود را از پایتخت خارج کنند.
طرح رئیس جمهور واکنش های تندی را برانگیخت. معضلات تهران هر چه که باشد، تهرانی ها حاضر نمی شوند از طرحی حمایت کنند که بخواهد آنها را به همان استان هایی بفرستد که خود یا والدینشان روزگاری آنجا را ترک کرده به پایتخت آمده اند. آنها فکر می کنند در استان های دیگر، کمبود مسکن وسایر امکانات شهری انتظارشان را می کشد. سخنگوی دولت در 31 مه فاش کرد چهار هزار کارمند برای خروج از پایتخت ثبت نام کرده اند و این تعداد به اندازه 196هزار نفر کمتر از هدف مورد نظر دولت است.
البته اینطور نیست که تمامی ایده های رئیس جمهور ایران با یکدیگر سازگاروهماهنگ باشد. نمایندگان مجلس ایران انتقاد می کنند در حالیکه برای دو برابر شدن جمعیت کشور تبلیغ می شود، فایده خارج کردن نصف جمعیت تهران چه می تواند باشد. آقای احمدی نژاد اعتقاد دارد الگوی داشتن 2 فرزند یا کمتر، مدل غربی است. شورای شهر تهران با هر طرحی که جایگاه تهران را زیر سؤال ببرد، مخالفت می کند. یکی از اعضای این شورا گفت: “احساساتی عمل کردن، مشکلی را حل نمی کند.”
البته همگان بر سر یک چیز توافق دارند: عواقب وقوع یک زلزله بزرگ در تهران، وحشتناک خواهد بود. تهران در مکانی قرار گرفته که دو صفحه تکتونیک به هم می رسند و و خطوط گسل از آن عبور می کنند. درصورت وقوع زلزله بزرگی که همگی نگران آن هستند، تنها ساحتمان های محدودی سالم باقی خواهند ماند. یکی از امامان جمعه تهران در همین رابطه گفته است: “به خیابان ها بریزید و از گناهان خود توبه کنید. عذاب الهی در انتظار ماست. شهر را ترک کنید.”
منبع: اکونومیست- 10 ژوئن
