رخ به رخ با رخ دیوانه

نویسنده
پیام رهنما

» اکران تهران

 

«رخ دیوانه» داستان زندگی چند جوان است که در شبکه‌های اجتماعی با یکدیگر آشنا می‌شوند و با هم در ارتباط هستند. آن‌ها درگیر شوخی و شرط‌بندی‌هایی می‌شوند و از این طریق در مسیری پرتنش و استرس‌آور قرار می‌گیرند. دو نفر از آن‌ها که از دو طبقه‌ی اجتماعی مختلف هستند، به نام‌های ماندانا و مسعود، در نخستین دیدارشان بر سر دزدی از خانه‌ای که از خالی بودن آن مطمئن هستند، شرط‌بندی می‌کنند. در حین دزدی متوجه می‌شوند کسی وارد خانه می‌شود و این‌چنین می‌شود که هر کس تلاش می‌کند تا دیگری را مقصر اصلی ماجرا نشان دهد. پیروز که به نوعی نقطه‌ی اشتراک بین این دو طبقه‌ی اجتماعی است، خود را قربانی می‌کند تا تعادل بین آن‌ها برقرار شود و هر‌کدام از آن‌ها بعد از این طی طریق به درک جدیدی از زندگی می‌رسند.

«رخ دیوانه» فیلمی با شش کاراکتر است که «پیروز» نقطه‌ی اشتراک همه‌ی آن‌هاست. او راوی داستان است و ماجراهای فیلم را روایت می‌کند. کاراکترهای داستان در هشت اپیزود به بازی مشغول می‌شوند و هر اپیزود از دید یکی از آن‌ها به ماجرا نگاه می‌کند. در هر کدام از این بخش‌ها، بیننده گویی رودست می‌خورد چرا که از دید کاراکتر جدید، ماجرا به گونه‌ای دیگر روایت می‌شود و بیننده باید همه‌ی آن‌چه تا کنون دیده و فهمیده را کنار بگذارد. این «ادبیات شک» باعث می‌شود تا در هر اپیزود یکی از گزینه‌های احتمالی، حذف ‌شود و ما را به سمت مظنون اصلی فیلم هدایت می‌کند.

فیلم‌نامه یک قصه‌ی اصلی دارد و مجموعه‌‌ای خرده داستان که به‌طور موازی با هم جلو می‌روند. فیلم روایت خطی ندارد و با پرش های زمانی متعدد سعی دارد بیننده را به کلنجار با خود وادار کند تا با چیدن اتفاقات در کنار یکدیگر، روند اصلی اتفاقات را پیدا کند. در فواصل زمانی مختلف، تغییر در قضاوت بیننده به وجود می‌آید و در واقع تا سکانس‌های پایانی نمی‌توان حقیقت را از دروغ تشخیص داد.

ریتم فیلم بسیار تند است و لوکیشن‌های متعددی دارد هر چند که در نیمه‌ی دوم فیلم از کشش آن کم می‌شود اما فیلم همچنان سر پاست و مخاطب را برای آگاهی از پایان فیلم، مشتاق نگه می‌دارد. عنوان‌بندی آغازین و پایانی فیلم و استفاده از افکت‌های نوین، تاثیرگذاری و جذابیت آن را دوچندان کرده است. کارگردان در آغاز فیلم و در طی ده دقیقه‌ی ابتدایی آن به سرعت کاراکترها را معرفی می‌کند و حال و هوای آشنایی آدم‌ها را در فضای مجازی نشان می‌دهد. همان‌گونه که آشنایی‌ها در فضای مجازی سطحی و سریع است، آغاز فیلم نیز به طور گذرا کاراکترها معرفی می‌شوند و فضای حاکم بین آن‌ها به بیننده نشان داده می‌شود. این‌که آشنایی‌ و روابط بین آن‌ها سست و بی‌اساس است و هر کدام پیش از خواستن روابط مانا و پایدار، در اندیشه‌ی دست‌یابی به خواهش‌های خویش هستند. هر کاراکتر در طول فیلم سعی می‌کند بهره‌ای از دیگران ببرد و نیاز‌های خود را تامین کند.

«ابوالحسن داوودی» زندگی درآمیخته با تکنولوژی‌های جدید را دستمایه‌ی فیلمش قرار داده است و سعی دارد تاثیری که این وسایل ارتباط جمعی بر نوع ارتباط انسان‌ها با یکدیگر دارند و همچنین بهره بردن انسان‌ها از این امکانات در جهت تحقق اهداف و کارهایشان را به نمایش بگذارد. در واقع آسیب‌هایی که نسل جوان از دنیای پریشان و درهم مجازی می‌بینند، درون‌مایه‌ی اصلی فیلم است.

 در بازی شطرنج، زمانی که شاه در خطر باشد، رخ با فداکاری خود سعی در نجات او دارد و «رخ فداکار» اصطلاحی است که برای این شرایط بکار می‌رود. در شرایطی که سایر مهره‌ها تاثیرگذار نیستند و نمی‌‌توانند هیچ حرکتی انجام دهند، و در واقع امیدی برای پیروزی وجود ندارد، «رخ» خود را فدا می‌کند و با نابود کردن خویش بازی را به تساوی می‌کشاند. به گفته‌ی کارگردان «رخ دیوانه»، این فیلم هم دقیقا بر همین اساس ساخته شده است. «رخ دیوانه» قصه‌ی جوانانی است که بر اساس شرایط پیچیده‌ای که در آن هستند، دست به خودتخریبی می‌زنند تا بازی را به تساوی ختم کنند.

بازیگران در «رخ دیوانه» حضور پررنگی ندارند و خاص ظاهر نشده‌اند. صابر ابر همانند دیگر کاراکترهایش در فیلم‌های دیگر بازی می‌کند و طناز طباطبایی نیز به خوبی «هیس…» نیست. امیر جدیدی هم تکرار خودش در فیلم «سیزده» است و ساعد سهیلی نیز همان ساعد سهیلی «کلاشینکف» است. اما چینش بازیگران در کنار هم و نوع روابط بین آن‌ها باعث شده است که این تکرارها کمتر مخاطب را دلزده کند.

 

 

کارگردان: ابوالحسن داودی، فیلمنامه: محمدرضا گوهری، بازیگران: طناز طباطبایی، صابر ابر، ساعد سهیلی، نازنین بیاتی، امیر جدیدی، سحر هاشمی، رضا آحادی، فرنوش آل احمد، بیژن امکانیان، گوهر خیراندیش، امیرمحمد زند، تهیه کننده: بیتا منصوری، مدیرفیلمبرداری: فرشاد محمدی، تدوین: بهرام دهقانی، صداگذاری: بهمن اردلان، موسیقی: کارن همایونفر، صدابرداری: نظام کیایی، طراح چهره پردازی: مهری شیرازی، مدیر تولید: روح اله مهاجری، دستیار اول و برنامه ریز: ایمان توکلی، منشی صحنه: نفیسه ذاکری، عکاس: مسعود اشتری، فیلمبردار پشت صحنه: پویان بحق، مستند پشت صحنه: فراز داوودی، روابط عمومی: مهیار جوادیفر، بدلکاری و جلوه های ویژه میدانی: ارشا اقدسی، مهسا احمدی، آرش آقابیک.